erwin rommel'i dinlemeyen adolf hitler'in başının yandığı çıkarma. savaşın kaderinin düşmanı kıyıya çıkmamalarına bağlı olduğunu söylemesine rağmen, "panzerleri kıyıda tutalım" derken, bazı generallerin de "hayır panzerleri paris civarında tutalım, onlar içe ilerleyince arkalarından ikmal yollarını kesip imha edelim" demesi ve adolf hitler'in kararsız kalıp panzerleri kıyıdan birkaç kilometre geriden getirmesi ile yenilmesine neden olmuş büyük çatışmadır.
tamamen esinlenilmiş, almanların istihbaratlarını ciddiye almamasının rahatlığıyla gerçekleştirilmiş, kötü sevk ve idare sonucunda olması gerekenden çok çok fazla kayıp verilmiştir, çıkartma gemilerinin dalgalı sahile yaklaştırılamaması sonucu boğulan binlerce asker, aynı zamanda korkuyla karışık bir canilikle silahını atan ve teslim olmak isteyen alman askerlerinin katledildiği çıkartmadır ki bir avuç alman askerinin kumsala çaktığı yüzbinlik ordular başarısızlıklarından bir destan yazıyorlar ya helal olsun. tüm dünyayı seferber ettikleri bir savaşta, avrupanın ortasından, tüm avrupaya atlantiğe ve kuzey afrikaya ve dahi stalingrada kadar olan rus coğrafyasına hertürlü yönden 3 milyon askerle yeten almanyanın başarısı karşısısnda, suratları yerde gezmeleri gerekirken dünya fatihi kesiliyorlar ya yazıklar olsun.
abd, fransiz ve ingiliz kuvvetlerinin 6 haziran 1944 tarihinde yaptiklari cikarmadir. hakkinda iyi ve kötü cok sey yazilabilir. yalniz askeri uzmanlarin ortaklastigi degismez görüslerden birisinin, esas güclü alman ordusunun kirilmasinin d-day sayesinde degil stalingrad sayesinde oldugu, orada almanlarin verdigi kaybin, d-day´in müttefikler acisindan basarisina cok büyük bir etkisi oldugu seklindedir. bunun disinda almanlarin büyük tank rezervlerinin oldugu, bu rezervlerin müttefiklerin karsisina cikartilmadigi ve bu yüzden almanlarin savasi kaybettigi seklinde bir görüste mevcuttur. bu rezervlerin abd´nin ciktigi omaha beach de onlarin karsisina dikilmesi icin general von rundstedt´in cok ugrastigi ancak basarili olamadigi da söylenir- ancak bu olayin gercekte nasil cereyan ettigi hicbir zaman bilinemeyecektir-.
abd ve ingiliz kaynaklarina göre savasin kazanilmasi bu cikartma sayesinde olmustur. ancak alman kaynaklari esasinda savasin kaderini degistiren olayin stalingrad´da ruslara karsi verdikleri yaklasik 5,5 milyon insanlik kaybin oldugunu söylerler. eger hitler iyice cildirip rusya´ya saldirmasaymis, müttefiklerin karsisina 5,5 milyon daha fazla asker ve binlerce tank ve ucak cikartabileceklermis. ki sayisal olarak dogrudur bu hesaplamalar.
alman askerlik uzmanlarina göre 2.dünya savasi aslinda stalingrad´da almanlar acisindan bitmis, savasin geri kalani sadece zayif birtakim uzatmalardan ibaret olarak degerlendirilir.
stalingrad yaklasik 10 milyon insanin öldügü tarihteki belki de en kanli savasti, yiten tank, mühimmat, tüfek , ucak adedi de korkunctur. orada verilen kayip d-day´de amerikalilarin basarili olmasina sebep olmustur. stalingrad sayesinde alman ordusu wehrmacht cok zayiflamis, d-day ve sonrasindaki muharebelerde de cökmüstür.
avrupa'nın geleceğini değiştiren çıkarma.. israr ve isteğin baskın gelmesi ile sonuçlanmıştır.. ya da birileri elbet dur diyecekti bu faşizme kısmet bu çıkarmayaymış..
d-day olarak da bilinen, aslında 5 haziran'da yapılması kararlaştırılsa da kötü hava koşulları yüzünden 6 haziran 1944'te yapılan çıkarmadır. en sert alman direnişi omaha sahili'nde görülmüştür, hatta saving private ryan filminin ilk 20 dakikasında da irdelenmiştir, falan filan. gerisini tarihçi arkadaşlara bırakıyorum.
tarihin en büyük amfibik taarruzudur. axis sally'nin berlin radyosundan yaptığı ingilizce yayınlarda "gelirseniz ölürsünüz" diye yaptığı konuşmalara müttefikler "bir gece ansızın gelebilirim" diye karşılık vermiş ve o gece de 5 haziran'ı 6 haziran'a bağlayan gece olmuştur. hava indirme harekatını, sabah erken saatlerde başlayan çıkartma harekatı takip etmiştir. iki taraftan yıldızlaşan isimler olmuştur muhakkak. ancak bunlar arasında şüphesiz en göze batanı, en ağır kayıpların yaşandığı omaha sahili'nde askerlerini kurşun yağmuru altında cesaretlendiren 29. tümen komutanı general norman cota olmuştur.
her sene 6 haziran'da anma törenleri yapılmaktadır. törenlere katılan ilk alman lider, 2004 yılındaki törene katılan gerhard schröder olmuştur.
amerika ve ingiltere'nin , almanları afrikadan attıktan sonra , avrupadan da atmak istemesi sonucunda , eisenhower komutasında yapılan çıkarmadır .
müttefikler dümdüz bir sahile çıktı , o yüzden büyük kayıplar verdi . büyük kayıplar vermesine rağmen çıkarma başarılı oldu , müttefikler sahile çıktı , yakınlardaki köprüleri ele geçirdi ve köprübaşı inşa etti .
normandiya konusunda müttefikler çok sağlam hile yaptı ayrıyeten . ispanyaya bir uçak düşüttürdüler , bu pilotun cebinde sahte tarihli bir tiyatro bileti vardı , asker ingiliz askeriydi . böylece almanlar çıkartmanın daha ileride olacağını düşündüler .
bunun yanında savunma olarak hitler 2 generale danıştı . gerd von rundstedt , panzer tümenlerinin ikmal noktası olan paris'e yakın konuşlandırılmasını istedi , böylece müttefikleri kıyıya hapsedebileceklerini düşündü .
yüce komutan erwin rommel ise ne var ne yok sahilde olsun istedi , rommel'ın düşüncesine göre yüksek ateş gücüne ve ikmale sahip olan müttefikler herhangi bir fırsatını bulup sahile yerleşirdi , orada kalırlar , böylece çıkarma başarıya ulaşır , diye düşünüyordu . aptal hitler bu iki planı aldı , birleştirdi , iki planın da içine etti . panzer tümenlerini tam ortaya koydu , ne kıyıya , ne parise . böylece panzer desteğinden yoksun kalan grenadier tümenleri , ingiliz ve amerikan zırhlıları ve piyadelerine ezildi . amerikanların üstün hava ve topçu gücü sayesinde normandiya patates tarlasına çevrildi .
normandiya birçok ilke imza attı , otto carius panzer dalında , hein severloch de mg42 dalında oscara aday oldu , çok büyük savaş oldu çooook .
avrupayı nazi çizmeleri altından kurtarıp, faşizmi yıkan ve komünizmin yayılmasını önleyen savaş. eğer bu çıkarma olmasaydı, sovyetler batı ve kuzey avrupanın tamamını ele geçirebilirlerdi.
bu arada bu savaşta müttefik kuvvetleri generali dwight d.eisenhower, daha sonra amerikanın 34.başkanı olacaktır.
