Fransızcadan gelen çar (dört) kelimesi ile farsça sû (yol-yön) kelimesinin birleşiminden türemiş birleşik bir kelime. Dört yol. Evet bu kelime neden eskiden beri tüm çarşıların şehirlerin merkezdeki en büyük dörtyol ağzına denk gelen meydan yerine kurulduğu gerçeğini de açıklıyor.
ingilizcedeki "crime" sözcüğünün aslında "cürüm" sözcüğünden gelmesi.
"Cürüm" sözcüğü yerine daha çok "suç" sözcüğünü tercih etsek de bu sözcük dilimizde sıkça kullanılmaya devam ediyor. Arapça "crm" kökünden gelir ve dilimize geçtiği gibi ingilizceye de geçmiştir. Sözcüğün kökenine dair şöyle bir düşünce de var: Kökeni "crimne, cemere" gibi eski Frenk ve Latin sözcüklerden geliyor. 10-12. yüzyıllara kadar kullanımı var.
oruç kelimesi dilimize, farsça’daki ruz “gün” sözcüğünden geçmiştir. farsçaya da, soğdca rōç sözcüğünden türetilerek geçmiştir.
rızık “günlük yiyecek”, nevruz “yeni gün” ve rüzgar sözcükleri de aynı kökten gelmektedir...
oruç, yeni bir hayatı, yeni bir günü temsil eder manada... yeni bir hayata rızkın önemini kavramayı öğretir. bu vesileyle bayrama yenilenmiş olarak çıkmak ümidiyle...
berceste; farsça ber “üzere”, ceste “sıçramış” ile ber-ceste; “yukarı sıçramış, değeri yüksek” anlamına gelir.
esas manada seçkin sözler için kullanılır. divan edebiyatı da kendi döneminde seçkin olarak kabul edildiği için, berceste beyitler namınca ifade edilmektedir.
bugüne bir kelime kökeni bırakalım; kelimemiz, merdümgiriz...
merdümgiriz kelimesi, farsça merdum “insan” ve girіz “kaçan” kelimelerinin izdivacından doğmuştur. insanlardan kaçan, çekinen, insanlar arasına karışmaktan, onlarla birlikte olmaktan hoşlanmayan kimse demektir.
edit: asosyal kelimesine bir alternatif olarak asli manada kullanılabilir.
Meczup kelimesi aklı melekesi yerinde olmayan anlamında kullanılsa da muhteşem bir kelime. Arapça, birine/bir şeye doğru çekilmiş kişi anlamına gelen meczup; cezbeye gelen anlamından türemiştir.
pervane olmak, deyimi tam da bu kelimenin bir karşılığı olabilir..
edit: bu minvalde, cazip kelimesi de aynı şekilde kökene karşılık geliyor...
yazılımdaki log bildiğin kütükten gelmedir.romada kural kitabı yani codexi yazmak için kütük kullanılırmış.
gebermek ölünce şişen cesetlerle yakından ilişkilidir.uçmağa giden ruhların aksine ölen kişilerin ruhu değil bedenleri öncelenir.köpükle ve tüyleri kabaran köpekle aynı köktendir
bazı kelimeler, türkçe'den çıkar sonra dönüşmüş olarak, aslına rücu eder.
fransızcadan dilimize giren bergamot kelimesinin kökü yine türkçedeki “beg(bey) armudu”dur. türkçe kökenli isim, bir başka meyvenin adı olarak fransızcadan geri alınmıştır.
aşk kelimesinin kökü, aşeka'dır. nereden geldiğini bilmiyorum fakat sarmaşık demek. insanı sarıp kuşatan bir sarmaşık. maşuk kelimesi de aşk'tan gelir. erkek sevgili demektir.
misafir kelimesi köken itibariyle arapça üzerinden dilimize geçmiştir. misafir kelimesinin aslı müsafirdir. sefer eden, seyyah, yolcu anlamına gelmektedir.
seferi olmak deyiminin de arapçadaki çoğunluk kullanımı olarak da değerlendirilebilir.
bugün misafir kelimesi türkçe içerisinde seferi olmaktan ziyade konuk, ziyaretçi anlamıyla yerleştiğini söyleyebiliriz.
