çatışmalar boyunca adolf hitler, düzlüğe çıktığında, düzeldiğinde kendisine müttefik olmasını istediği ispanyol milliyetçilerine, ziyadesiyle franco'ya havadan destek verdi. taktiksel ve metodik açıdan bu hava yardım ve saldırıları almanlar için yerine oldu. bunun faydalarını almanlar, sovyet ve britanya saldırılarına gördü.
buna rağmen ispanya, iç savaş sonrası adolf'un müttefiği olmayı reddetti, tarafsız kaldı.
seçimlerde katalan ve bask milliyetçileri ile birleşmeyi ''yüksek'' ideolojilerine sığdıran komünist-sosyalist-anarşist tayfasının falanj tarafından orak çekicin üstüne oturtulması gibi mutlu bir sonla biten iç savaş. hemingway üstat eserinde * bu halk cephesi tarafının ne kadar dandik insanlardan oluştuğunu gözler önüne sermiştir zaten.
tanrı'nın ispanyol milletine armağanı olan, kahraman general franco sayesinde, seçimleri %60 oyla kazanmış komünistleri tasfiye ettiği kanlı çatışma.
devrimciler, etnik bölümcüler ağır bir biçimde cezalandırıldılar.
viva franco!
edit: eskiden olsa, franco'yu desteklediğimiz söylemeye çekinirdik; yükselen eğitim seviyesi sayesinde, insanlar sol'un ne olduğunu görüyorlar!
17 Temmuz 1936 - 1 Nisan 1939 tarihlerinde ispanya'da milliyetçiler ile cumhuriyetçiler arasıda gerçekleşmiş iç savaştır. Savaş, 17 Temmuz 1936'da General Francisco Franco'nun komutasındaki milliyetçi güçlerin seçimle işbaşına gelen Cumhuriyetçi "Halk Cephesi" koalisyonuna karşı ayaklanmasıyla başlamıştır. Üç yıl süren ve ispanya'da büyük yıkıma yol açan iç savaş, 1 Nisan 1939'da milliyetçilerin zaferi ile sonlanmıştır. Savaşın sonucunda ispanya'da Franco'nun, 1975'deki ölümüne kadar sürecek olan, diktatörlüğü dönemi başlamıştır.
3 yıl sürmesinin yanında etkisi halan süren savaştır. tabi soğuk olarak. bask bölgesinde yaşananlar, katalanların ayrı bi devlet kurmak istemesi, v.s..
milliyetçileri italya * ve nazi almanyası desteklerken; komünistleri sscb ve meksika desteklemiştir. ayrıca ayrılıkçı hareket içinde olan basklar ve katalanlar tamamı ile komünistleri desteklemiştir.
yarım milyon insanın öldüğü söylenir öyle büyük bir iç savaştır. ama savaşı çıkaranlar sanıldığı gibi milliyetçiler değildir. nedenine bakmak lazım. suçlu komünistlerdir. yüzlerce din adamını katletmeleri, milliyetçilerin hapishanelerde veya bazı karanlık yerlerde ortadan kaldırılması, katalanları ve baskları bağımsız yapma düşüncesi çok büyük bir zemin hazırlamıştır bu savaşa.
stalin diyalektiğin bi kanunu olan ''toplumlar kendi halinde bırakıldığında nasıl olsa komünizm gelir'' den hareketle ispanya'yı
kendi haline bırakmış buda ister istemez franco rejimini güçlendirmiştir.
NAZi DOKTiRiNLERiNiN, iSPANYOL FAŞiSTLERi SAYESiNDE iLKKEZ PRATiK iMKANI BULDUĞU SAHADIR. BAŞARI FÜHRERiN 3. REiCHiNE iNANCI PERÇiNLEMiŞTiR. ASLINDA BUGÜNKÜ DÜNYA DÜZENiNiDE ŞEKiLLENDiRMEDE BÜYÜK BiR PAY SAHiBiDiR iSPANYOL iÇ SAVAŞI. DÜNYA DENGELERiNiN DiNAMiTLENDiĞi iLK COĞRAFYADIR VE iSPANYADAN AKAN KAN TÜM DÜNYAYI SARMIŞTIR.
Karman çorman bir siyasi tarih, gözünü kan bürümüş taraflar ve insanlığın bittiği ülke. ispanya iç savaşı oldukça karmaşıktır. Çoğu kişi bu savaşı tam bilmez, yarım bilgilerle yorum yapar. Ancak arapsaçına dönmüş bu ülkede çok net bir tarih yazmak imkansızdır.
Her iki taraf da savaş suçlarının ağa babasını icra etmiştir. Toplu katliamlar, sınıfsal temizlik, soykırım, cinayet, işkence, terör, anarşi, tekmili birden ne istersen var.
ikinci ispanyol Cumhuriyeti'nin 1931'de ilanından 5-6 yıl sonra sol devrim yapılmaya kalkılmış, özel mülk kollektifleştirilmek istenmiş, toprak sahipleri öldürülmüş, sağcı siyasi liderler hapishanedeyken polis tarafından vurularak öldürülmüştür. Ayrıca, Katalan ve Bask bölgelerine muhtariyet verilmesi, ülkenin birliğinin dağılması tepkilerine yol açmıştır. Ayrıca, ülke çapında kiliseler yağmalanmış, yakılmış ve binlerce din görevlisi linç edilmiştir.
Bunun sonucunda sağcı ordu darbe isyan etmiş, muhafazakar köylü halktan destek bulmuş, Fas'tan getirdikleri destek birliklerle acımasız, sistematik ve vicdansız bir yok etmem makinasına dönüşmüştür. Ele geçirilen şehirlerde ne kadar cumhuriyetçi varsa (ispata gerek yok, komşu iftirası bile yeterlidir) kurşuna dizilmiş ve cephe gerisinde sorun yaratacak nüfus kalmamıştır. Benzer biçimde, Cumhuriyetçi milislerden esir düşen tüm askerlerin tamamı kurşuna dizilmiştir. General Mola'nın ifadesine göre, cephe gerisinde onları beslemek ve kollamak için yeterli kaynak bulunmamaktaydı.
Hükümete bağlı kalan işçi kesimi, bazı köylüler ve kent merkez ağırlıklı kimi vatandaşlar Cumhuriyet'e destek verdi. Buna ilaveten, ayrılıkçı Bask kesiminin (Bilbao, Oviedo vs.) tamamı (dindar, komünist, milliyetçi, anarşist, liberal vs hepsi) Cumhuriyetçilerden yanaydı. Katalan bölgesi (Barcelona, Tarragona vs) zaten ağırlıklı olarak Cumhuriyetçi idi. Ordu isyankar tarafta olduğundan hükümeti korumak milis güçlerine düşmüştü. Halka silah dağıtıldı. Sendikalar ve benzer örgütler ilk başta kendi başlarına hareket eden bir silahlı koalisyon iken, altı ay sıonra Madrid savunmasında ancak düzenli ordu birlikleri halini alabildi. Ancak bu süre zarfında Franco'nun orduları büyük avataj elde etmişti.
1939 ilkbaharına kadar süren savaşta yüzbinlerce insan öldürüldü, katledildi veya kayboldu. Milliyetçi kesimin kazandığı zafer sonra ispanya'da monarşi yeniden tesisi edildi, devlet üniter bir yapıya döndü ve 1970'lere kadar Franco'nun demir yumruklu diktasıyla yönetildi.
''ispanya iç Savaşı, 17 Temmuz 1936 - 1 Nisan 1939 tarihlerinde ispanya'da milliyetçiler ile cumhuriyetçiler arasıda gerçekleşmiş iç savaştır. Savaş, 17 Temmuz 1936'da General Francisco Franco'nun komutasındaki milliyetçi güçlerin seçimle işbaşına gelen Cumhuriyetçi "Halk Cephesi" koalisyonuna karşı ayaklanmasıyla başlamıştır. Üç yıl süren ve ispanya'da büyük yıkıma yol açan iç savaş, 1 Nisan 1939'da milliyetçilerin zaferi ile sonlanmıştır. Savaşın sonucunda ispanya'da Franco'nun, 1975'deki ölümüne kadar sürecek olan, diktatörlüğü dönemi başlamıştır.
Hitler ve Mussolini isyanın başlamasından hemen sonra Franco'nun emrine birer uçak filosu göndererek 13,500 kişiyi Fas'tan ispanya'ya taşıdılar. Müteakip günlerde de 200,000'i geçen Alman, italyan ve Arap askeri bölgeye sevk edildi. Bunun karşısında Cumhuriyetçiler, SSCB'nin desteği ve muhtelif ülkelerden gelen gönüllülerin desteğini aldılar. Bu savaşta Alman Kondor Lejyonu hava taktiklerini ve teorilerini denemek fırsatı buldu. Bunlar içinde en önemlisi 27 Nisan 1937 yılında Guernica'nın yoğun hava bombardımanı ile yokedilmesiydi.
ispanya'ya oldukça fazla miktarda tank ve zırhlı araç gönderilmişti. Ne var ki, bunlar, zırhlı birlik teorisine uygun olarak kullanılmadı. Tanklar, piyade destek elemanı olarak kaldı. Bu durum, batılı gözlemcilerin zihinlerinde yanlış imaj bıraktı ve onlar tankın stratejik bir unsur olmadığı yanılgısına düştüler.
Mart 1939'da Falanjistler, yarım milyon ölü-yaralı, bir milyondan fazla sürgün ve sınırsız tahribata sebep olarak ülkeye hakim oldular. Almanlar deneyim açısından en kazançlı çıkan ülke oldu. ispanya iç Savaşı Hitler'in durumunu güçlendirdi. Fransa üçüncü bir Faşist komşuya sahip oldu.
Ayrıca Akdeniz'deki bu gerginlik Hitler'in Orta Avrupa'da rahat hareket etmesini; Avusturya ile Çekoslovakya'yı ilhakını kolaylaştırdı. Ayrıca Madrid'i Berlin-Roma Anti Kominterin paktına yakınlaştırdı. 1940'da Çelik Pakt adını alacak olan üçlü dayanışmanın temelleri de atılmış oldu.''
savaşı faşistlerin kazanmasıyla franco başa gelmiştir.
olaya faşist-komünist olarak bakmaktansa, daha çok savaş oldu mu, olmadı mı diye bakmak gerekir. zira sscb destekli sosyalistler kazansaydı, ispanya şüphesiz ki müttefikler safında savaşa girecek ve fransa, benelüks ülkeleri, avusturya, polonya vs. gibi ülkeler ile aynı kaderi paylaşacaktı. ikinci dünya savaşı'nın sonu değişmeyecekti fakat, sosyalistler sscb'yi yağlayalım derken kendi ülkelerini savaşa sürükleyeceklerdi.
bunun haricinde şunu hatırlatmakta fayda var. faşistler savaşı kazandı fakat nazilere yardım etmedi. ilgisi olan varsa bilir, almanya'nın afrika cephelerinde zorlanmasının en büyük sebebi, franco'nun cebelitarık boğazını almanlara açmamış olmasıydı.
demek ki neymiş, insanlık, eşitlik ayakları çekeceğim diye faşizme bok atmamak lâzımmış. öyle faşistler varmış ki ülkelerini en dehşet verici savaşlardan bile uzak tutabiliyorlarmış, her ne kadar savaş coğrafyasının içinde olsalar bile.
molotov-ribbentrop anlaşmasıyla ispanya, italya ve yunanistan nazilere bırakılır. ( bu anlaşma hitler ve stalin arasında).
sscb, ispanya daki iç savaşı faşistlerin kazanması için hamle yapar. sscb nin yolladığı silahlar sadece komünistler tarafından kullanılabilecek, devrim komünist bir devrim olacaktır. tabi ki böyle bir kural anarşistler ile komunistlerin çatışmasına yol açar. faşistler kazanır.
nöt: bundan sonra george orwell bu olaya kızar; hayvanlar çiftliği ni yazar.
