" Özür dilerim ama ben imparator olmak istemiyorum. insanlara hükmetmek ya da ülkeler fethetmek istemiyorum, bunlar beni ilgilendirmiyor. Benim amacım elimden geldiğince herkese yardım etmek; Yahudi, Katolik, siyah ya da beyaz tenli olsun fark etmez.
Aslında hepimiz birbirimize yardım etmek istiyoruz, insanlık bunu gerektirir çünkü. Hayatımızı diğerlerinin acıları üzerine değil, mutlulukları üzerine kurmak isteriz. Kimseden nefret etmek ya da kimseyi hor görmek istemiyoruz.
Yeryüzünde herkese yetecek kadar yer ve zenginlik var. Hayat hür ve mutlu bir şekilde yaşanmalı ama biz bu doğru yoldan koptuk.
Hırs; insan ruhunu zehirledi, insanlar arasına nefret duvarları ördü ve bizi sefalet ve katliamlara sürükledi. Hayatı daha hızlı yaşıyoruz belki ama kendimizi dış dünyaya kapattık, makineleşme ise bolluk getirecekken, bereketi götürdü. Artan bilgimiz bize kibir verdi, zekâmız da nezaketimizi ve anlayışımızı düşürdü. Çok düşünüyoruz ve az hissediyoruz. Oysa makinelerden çok insanlığa muhtacız. Zekâdan çok nezaket ve anlayışa ihtiyacımız var. Aksi takdirde hayat bir kargaşa olur ve yitik bir hâle döneriz.
Uçak ve radyo gibi icatlar bizi birbirimize yaklaştırdı. Zaten bu icatların ortaya çıkma sebepleri, insanların içindeki kardeşlik duygusu ve iyiliğin ispatıdır. işte, şu anda söylediklerim tüm insanlara ulaşıyor; insanların özgürlüklerini ellerinden alıp onlara işkence eden bir sistemin kurbanı olan ümitsiz kadınlara, erkeklere ve çocuklara. Beni duyanlara sesleniyorum, umudunuzu yitirmeyin! Üzerimizdeki kara bulutların sebebi; hırslarının kölesi olanların, insanlığın gelişiminden korkmalarıdır. Bu nefret, diktatörlerin ölümüyle birlikte ortadan kalkacaktır. Böylece onların halktan çaldıkları güç de halka geri dönecektir. insanlar ölse bile hürriyet ölmez!
Askerler; kendinizi bu canilerin eline bırakmayın çünkü onlar sizi aşağılar, sizi köle yapar, sizi bir sürüye çevirir, size ne yapmanızı, ne düşünmenizi, ne hissetmenizi dikte eder, sizi ezerler ve sizi sürü yerine koyup göz göre göre ölüme yollarlar!
Kendinizi bu insanlıktan çıkmış, makineleşmiş kalplere sahip makineleşmiş insanların ellerine bırakmayın. Siz ne makine ne de sürüsünüz! Siz insansınız, kalbi insanlık sevgisiyle dolu olan... Siz nefret etmezsiniz! Nefret; sadece sevilmeyenin ve insanlıktan çıkmış olanların bildiği bir şeydir.
Askerler, esaret için değil, özgürlük için savaşın!
incil'de de yazdığı gibi; "Cennet insanların içindedir." Tek kişinin yahut bir zümrenin içinde değil, herkesin içindedir! Sizin de! Siz insanlar, kimisi gücünü makine üretmek için kimisi de mutlu olmak için harcayan insanlar. Bu sizin elinizde; gücünüzü hayatı özgür ve güzel bir hâle getirmek, onu hoş bir maceraya çevirmek içi harcayın. Demokrasi için bu gücü kullanalım, hepimiz birlik olalım! Yeni bir dünya için mücadele edelim; genç erkeklerin iş bulabildiği ve yaşlıların da ömürlerinin son demlerini huzurlu bir şekilde yaşadığı güzel bir dünya için. Böyle dünyalar vaat ederek, caniler iktidarı ele aldılar. Oysa onlar yalancıdır! Vaatlerini yerine getirmediler, getirmeyecekler de!
Diktatörler kendi hırslarının peşinde koşup başkalarını köleleştirdiler. Şimdi biz, bu vaatleri gerçekleştirmek için mücadele edelim! Özgür bir dünya için savaşalım; sınırların olmadığı, hırsın, nefretin ve hoşgörüsüzlüğün galebe çalmadığı bir dünya için. Özgür bir dünya için savaşalım; bilimin insanların iyiliği için kullanıldığı akılcı bir dünya için.
efendime söyleyeyim büyük insandır evet. eğer chaplin filmindeki bütün sözleri söylemiş, filmde verdiği ayarların hepsini vermişse taparım hatta...özellikle o nazi arkadaşımızı göt ettikten sonra etrafındakilerin "manyak lan bu" türündeki uğuldamalarına aldırmadan mekandan ayrılma olayı gerçekse, ne denir ki başka?
evet...şu son iki üç gündür charles chaplin maratonu yaptım sayılır, hani zaten kısa filmleri dışında fazla filmi yok ama ben de arka arkaya film izleyebilen birisi değilim. neyse, filmlerini açıklarsam eğer;
şarlo filmlerini sırasıyla izledim, ancak sesli dönemde çektiği filmlerden sadece the great dictator'ü izleyebildim*
şarlo filmlerini izlerken, charlie chaplin'in hayatı hakkında annesi ve babasının sanatçı olduğu ve o küçükken ayrıldıkları bu yüzden biraz zor bir çocukluk geçirmesi dışında pek bir şey bilmiyordum. bu yüzden the kid'e sadece duygusal bir film olarak baktım, ancak bu filmde çok daha öte bir şey var bence, lakin sonra geleceğim buraya...the gold rush'ta kadına gıcık oldum efenim, bununla kalmadım şarlo'nun parayı bulduktan sonra hala bu kadının yüzüne bakmasına daha da gıcık oldum...filmin saflığına kaptıramadım kendimi...ancak the circus acayip koydu bana, şarlo'nun aşık olduğu kadının şarlo'ya gelip "götür beni buralardan" dediği halde onu geri çevirip daha mutlu olacağı bir hayata yönlendirmesi ve hiçbir şey olmamış gibi yine o acı gülümsemesiyle kadını uğurlaması...koyar yani, bu filmde anladım nasıl bir üstad bu adam...city lights da the circus kadar olmasa da sonunda yine bir burukluk yaşatıyor. o el ele tutuşma anı, kadının şarlo'ya gülerken şarlo'nun hiç tepki vermeden sadece gülümsemesi...hoştu.
efendime söyleyeyim modern times'ı izlemesi çok keyifliydi...paulette goddard ile olan uyumunu izlemek inanılmaz zevkli zaten, onu geçin paulette goddard'ı izlemesi tek başına zevk...bilgisayar ekranına elimi uzatıp yüzüne dokunmaya çalıştım...*Bir de bu filmle ilgili şöyle bir not düşeyim, harika bir dans sahnesi var şarlo'nun, filmi izlemeye eriniyorsanız sadece o sahneyi izleyin, büyük ihtimalle filmi izliyor olarak bulursunuz kendinizi...
bu şekilde geçen bir şarlo serisinden sonra chaplin'i de izledim bu gece...bir yerde robert downey'in "film aslında daha uzun olacaktı ancak yapımcı kısa bir film istedi"ye benzer bir açıklamasını okudum, haliyle sövdüm o filmi kısaltanlara...
film bildiğiniz...nasıl desem...next next diye geçilmiş efenim, chaplin'in eşleri öyle hızlı gelip geçiyor ki adamın haremi var sanıyorsunuz. neyin nasıl geliştiğini falan anlamanız için cidden takip etmeniz lazım filmi, "kalkayım iki tur atayım film oynasın arkada" türünde değil yani...ancak film 3buçuk saat falan olsaydı büyük ihtimalle kültler arasına girebilirdi robert downey jr. faktörüyle de birleşince, ancak gözümde yine de külttür...
sonlara doğru, chaplin röportajı bitirirken yorganını üzerine çekiyor ve kafasını arkasına yaslarken "ben bir şeyi değiştirmedim, ben sadece...O* sadece insanları güldürdü." diyor ve o anda hoş bir ayrıntı çarpıyor gözünüze
https://galeri.uludagsozluk.com/r/470616/+****
şapkayı görmüşsünüzdür heralde...filmlerde olsun böyle ayrıntılar, göze sokarcasına falan...
evet...
daha sonraki sahnelerde, yani filmin son sahnesinde charlie chaplin'i oscar ödül töreninde oscar almaya hazırlanırken görüyoruz, sahne kararmış, arkada chaplin filmlerinden küçük bölümler gösteriliyor...
ancak the kid biraz uzun tutuluyor. özellikle çocuğun şarlo'dan alınmaya çalışıldığı sahnede çocuğun arabanın kasasından kollarını açıp "papa please papa" türünde ağıtlarla ağladığı sahnede bizim charlie chaplin'in de gözlerinden yaşlar süzülüyor...
normal birisine sorsanız, "seyircilerin tepkilerinden dolayı ağlıyor orada, hiç beklemiyor ya hani" der...
bana sorarsanız "orası hiç öyle değil efenim"
bence charlie chaplin the kid'i yazarken kendi hikayesini yazıyor.
"the kid", yani charles chaplin ve onun kurtarıcısı, koruyucusu "the tramp", yani şarlo.
annesi ve babası olmadan sanki bir arabanın arka koltuğunda gelmiş gibi geliyor amerika'ya.
öksüz, yetim, kimsesiz. sonra şarlo'yu yaratıyor, şarlo onun yükselmesini sağlıyor, büyümesini, olgunlaşmasını.
"the kid"deki çocuk erkektir bu arada, filmde bir anlık da olsa var o ayrıntı...hayır kafanıza takıldıysa böyle edebiyat yaptığım halde, onun için söyledim...
neyse, bence chaplin filminde de bu çeşit bir yorum getirilmiş, öyle seyirci iki güldü diye ağlanır mı lan? bu adam gece gündüz ağlayacak o zaman. ilk kez ilgi görmüyor sonuçta...
o değil de filmde robert downey'in şarlo makyajlı bir sahnesi vardı saçlar falan dağınık. aklıma robert smith geldi. the cure diye grup var ya hani, onun solisti.
the cure.
yazdıktan sonra gelen edit: ben bile ikinci kez okumadım bunu, o yüzden resimden sonrasını da okusanız olur sadece...
şaşkın edit: "100. entry" "500.entry" türünde entrylerimi sikko başlıklara ve entrylerle harcadım, 1000.si çok hoş olmuş...
Hayatın bize çizdiği yol, özgürlük ve güzelliklerle dolu olabilir, ama biz bu yolu yitirdik. Hırs insanların ruhunu zehirledi, dünyayı bir nefret çemberine aldı. Hepimizi kaz adımlarıyla sefaletin ve savaşların içine sürükledi. Hızımızı artırdık, ama bunun tutsağı olduk. Bolluk getiren makineleşme bizi yoksul kıldı. Edindiğimiz bilgiler bizi çıkarcı yaptı, zekâmızı da katı ve acımasız. Çok düşünüyoruz, ama az hissediyoruz. Makineleşmeden çok insanlığa, zekâdan çok iyilik ve anlayışa gereksinmemiz var. insancıl değerlerimizi koruyamazsak hayat korkunç olur, hep yitiririz. Siz insanlar güçlüsünüz. Makineleri yapacak güç sizdedir. Bu hayatı olağanüstü bir mutluluk serüvenine çevirecek olan yine sizlersiniz. Öyleyse, insanlık ve demokrasi adına bu gücü kullanalım ve milliyetçilik hastalığına karşı birleştirelim. Din, dil, ulus ayrımcılığı olmayan yeni bir dünya yaratalım.
--spoiler--
hayatın bize çizdiği yol , özgürlük ve güzelliklerle dolu olabilir , ama biz bu yolu yitirdik . hırs insanların ruhunu zehirledi , dünyayı bir nefret çemberine aldı . hepimizi kaz adımlarıyla sefaletin ve savaşların içine sürükledi . hızımızı artırdık , ama bunun tutsağı olduk . bolluk getiren makineleşme bizi yoksul kıldı . edindiğimiz bilgiler bizi çıkarcı yaptı , zekamızı da katı ve acımasız . çok düşünüyoruz , ama az hissediyoruz . makineleşmeden çok insanlığa , zekadan çok iyilik ve anlayışa gereksinmemiz var . insancıl değerlerimizi koruyamazsak hayat korkunç olur , hep yitiririz . siz insanlar güçlüsünüz . makineleri yapacak güç sizdedir . bu hayatı olağanüstü bir mutluluk serüvenine çevirecek olan yine sizlersiniz "charlie chaplin".
--spoiler--
Tarih 7 Aralık 1942,
2. Dünya Savaşı Avrupa falan Pasifik yanıyor Türkiye'de "Amerika'nın Sesi "radyosu canlı yayın yapıyor yani amaç birazda Türkiye'yi Amerika'nın yanında savaşa çekmek ve çok ünlü bir sinema oyuncusunu konuk ediyorlar..
Bütün Türkiye radyo başında soruyor spiker:
- Türkiye'de şu anda sizi dinliyorlar onlara ne söylemek istersiniz ?
Dünyaca Ünlü oyuncu:
+ Onlara bir Nasreddin Hoca fıkrası anlatmak istiyorum..
dünya adama hayran biz adama hayran adam Nasreddin Hocaya şunu anlatıyor ünlü oyuncu:
+ Hocanın birgün kapısı çalınıyor. Komşusu eşşeğini ödünç alabilir miyim ? Hoca eşşeğim burda değil diyor. Adam tam kapıdan giderken eşşek ahırda anırıyor bunu duyan adam; hoca hoca! utanmıyor musun koca sakalınla yalan söylemeye! Nasreddin Hoca ; be adam bana mı inanacaksın eşşeğin anırmasına mı?
bunu anlatıyor ünlü oyuncu bütün Türkiye radyoda pür dikkat bu oyuncuyu dinliyor ve oyuncu diyor ki:
+ işte beni Türkiye'den söyleyen sevenlerime şunu söylemek istiyorum insanlık artık bir karara varsın! insanların sesini mi dinleyecekler eşşeklerin anırmalarını mı!?
Hayatın bize çizdiği yol, özgürlük ve güzelliklerle dolu olabilir, ama biz bu yolu
yitirdik. Hırs insanların ruhunu zehirledi,
dünyayı bir nefret çemberine aldı. Hepimizi
kaz adımlarıyla sefaletin ve savaşların içine
sürükledi. Hızımızı artırdık, ama bunun tutsağı
olduk. Bolluk getiren makineleşme bizi yoksul kıldı. Edindiğimiz bilgiler bizi çıkarcı yaptı,
zekamızı da katı ve acımasız. Çok
düşünüyoruz, ama az hissediyoruz.
Makineleşmeden çok insanlığa, zekadan çok
iyilik ve anlayışa gereksinmemiz var. insancıl
değerlerimizi koruyamazsak hayat korkunç olur, hep yitiririz. Siz insanlar güçlüsünüz.
Makineleri yapacak güç sizdedir. Bu hayatı
olağanüstü bir mutluluk serüvenine çevirecek
olan yine sizlersiniz. Öyleyse, insanlık ve
demokrasi adına bu gücü kullanalım ve
milliyetçilik hastalığına karşı birleştirelim. Din, dil, ulus ayrımcılığı olmayan yeni bir dünya
yaratalım.
Albert Einstein: Siz büyük bir adamsınız, sizi herkes anlıyor ve herkes hayran.
Charlie Chaplin: Siz daha büyüksünüz, sizi kimse anlamıyor ama yine de hayranlar.
en sevdiğim sözü '' Konuşursam beni sadece ingilizce bilenler anlayacak ama sessiz bir filmi herkes anlayabilir.dünya ingiltere'den ibaret değil. [C.Chaplin]'' sözüdür ve şarlo tiplemesi ile gönüllere taht kurmuştur.
