kopuz kokenli telli bir halk calgısı. 4 gruba ayrılır :
- cura : En küçük bağlama.
- çöğür: Kısa sap bağlama. Deyişlerde genelde bu tür kullanılır.
- Bağlama : Uzup sap bağlama.
- Divan sazı :En kalın ses veren, en iri bağlama.
Bir de bunların haricinde "bas bağlama" denen bir tür vardır ki halk müziği orkestralarında bas gitar vazifesi görür.
bir virtüözün elinde can bulan ve çalgıcının hissiyatını en güzel yansıtan enstrumanlardan biridir. bir çöğürü arif sağ, musa eroğlu, erdal erzincangibi ustaların elinden dinlemek güzel sesli birinden güzel bir hikaye dinlemek gibidir...
enstrumantal şov izlemek içinse çetin akdeniz, ismet topçu, ismail özdengibi ustalar dinlenmeli, süratli ve hatasız basılan notalar kana kana içilmelidir.
gitar çalanların çok kolay sandığı,ama ellerine aldıklarında o kadar kolay olmadığını anladıkları müzik aleti.ayrıca metal müzik hayranlarını bile tıtnısıyla mest edebilen halk çalgımız.
sivasta kimi görseniz yada sivaslı olanların çok rahat öğrenebileceği bir müzik aleti. gitardan(tek başına gitar değil herhangibir müzik aleti) sonra ise kulağı sese parmakları harekete alışmış olanların bir şey çalmayana nazaran çok daha kolay öğrendiği ise bilimsel olarak kanıtlanmıştır
toplam yedi teli vardır(en altta üç,ortada iki,en üstte iki). anavatanı orta asyadır. ilk olarak ok ve yayın birbirlerine sürtülmesiyle doğmuş,günümüze kadar bir çok değişik ağaç kullanılarak gelişimini sürdürmüş ve sürdürecek olan, halkın acısını, sevgisini kısaca duygularını döktüğü sırdaştır.
bir adet kısa sap olanından muhafaza ettiğim, yeri geldiğinde arkadaş toplantılarında ortak paydada buluşmak için kullanılabilecek, yeri geldiğinde yalnızken onu konuştururak dertlerinizi hafifletebildiğiniz, orta asyadan beri ceddimin çalıp neşelendiği, dertlendiği yani eylendiği * yegane müzik aletidir.
kadın eline yakışmayan enstrüman. özellikle deyiş formundaki türküler
erkek ağızlı türkülerdir.
bizde kaynağını yaşamdan alan yazılı bir hukuk kültürü
olmadığı için bu türküler bir yaşama ahlakı vermeye çalışır insanlara.
şöyle yapma, böyle gitme, yalan söyleme ,dürüst ol vs. bu tarz türküleri
erkekler söyler, kadın deyiş formunda bağlama çalıp türkü söylemeye kalkarsa
beyin korteksi deforme olur, erkekleşebilir. kadın hak değildir, kadın dişidir.
kadın ancak seksüel rahatlama üzerinden deyiş formunda türkü okuyabilir.
ama yine de kadın eline yakışan bir enstrüman değildir bağlama sazı.
şimdi burada isim vermek istemiyorum, bağlama çalarak kadınlığını
yitirmiş-erkekleşmiş bir sürü kadın türkücü var. yarın öbürgün evleneceksiniz
çoluk çocuk sahibi olacaksınız. sakın kız cocuklarının eline bağlama sazı
vermeyin. müzikal yeteneği varsa başka bir enstrüman çalsın. keman,flut,vs.
Arif SAĞ,Erdal ERZiNCAN,Aşık Veysel ŞATIROĞLU,Kıvırcık Ali,Tolga Sağ gibi ünlü ozanlarımızın eserlerini icra ettikleri ; uzun sap,kısa sap, divan, çift sap gibi çeşitlerinin bulunduğu yedi telli türk patentli çalgı aleti,saz.
başlayalı 4 ay olmasına rağmen beni benden alan telli çalgı.
amerikalı dostlarıma yaptığım cam2cam dinletiler esnasında çok ciddi tepkiler almam bana ayrı bir gaz vermekte.
çalması kadar dinlemesi de zevkli olan bu aleti öğrenmek için bir tetikleyen olması lazım.
