baruch spinoza

17. yüzyılın en önemli düşünürlerinden biridir, yoksulluk içinde sürdürdüğü yaşamı boyunca hep dinsizlikle suçlanmış ve bu konuda bir çok baskıya maruz kalmıştır. oysa ki onun yaptığı şey tanrı'yı reddetmek değil, sadece tanımaya çalışmaktı.

çünkü spinoza din düşmanı değildi, tanrının inanılacak değil, bilinmesi gereken bir şey olduğunu iddia ediyordu. aslen katolik klisesi altında yaşamlarını sürdüren yahudi bir ailenin çocuğudur, spinoza, kendisini din düşmanı olmakla suçlayan hahamlarla kavga ettiği için baruch olan isminide latinceye çevirmiş ve benediktus olarak değiştirmiştir.

daha çok, popüler biçimde din düşmanlığıyla tanınan spinoza'nın aslınla sadece tanrıyla ilgili fikirleri değil, siyaset ve devlet yönetimi üzerine olan fikirleriylede tepki gören bi filozoftur.

düşünce tarihinin baş yapıtlarından biri olan etika'yı yazmış ancak kendi zamanında gelen baskılar yüzünden bu kitabı kendi zamanında bastıramamış, kita ancak ölümünden sonra basılabilmiştir. yıllar boyu yonttuğu camların tozları, gövdesine yayılan veremi iyi ağırlaştırmış olan spinoza, yayımlanmamış kitapları, el yazmaları ve bir kaç değersiz eşyadan oluşan vasiyeti, cenaze masraflarını karşılayamacağından kimse kabul etmemiştir.

alman felsefesi'nin ünlü simalarından hegel'in ''ya spinozacısınız ya da filozof değilsiniz'' dediği, novalis, schopenhauer ve nietszchenin de takipçisi olduğu spinoza'nın ardından bıraktığı kağıtları alman leibnizsahiplenmiştir. spinoza eserleri ve düşünceleriyle kendisinden sonra ki bir çok filozofun yetişmesinede neden olmuş ve düşünce tarihinin en önemli filozoflarından biri olarak tarihin tozlu sayfalarında hak ettiği yeri almıştır.