sonsuz maymun teoremi

bir daktilo başına oturtulan, tuşlara rastgele basan bir maymunun, yeteri kadar zaman verildiğinde herhangi bir metni (mesela bir shakespeare eseri) yazabileceğini savunan teorem. bence mantıklı.

Sonsuz maymun kuramı, bir daktilonun tuşlarına gelişigüzel dokunan bir maymunun belirli bir metni (örneğin William Shakespeare in tüm yapıtları) sonsuz zaman dilimi içinde yazabileceğini ortaya koyan matematik kuramıdır.

Burada ''neredeyse kesin'' söz öbeği matematiksel bir terim olarak öne çıkmaktadır. Kuramda geçen ''maymun'' sözcüğü ise, gerçek bir maymun yerine sonsuz harften oluşan bir rastgele dizi üreten aygıt anlamına gelmektedir. Kuram, sonsuzluk kavramına ilişkin akıl yürütmelerin konu olduğu tehlikeyi ortaya koymaktadır. Bir maymunun Shakespeare in Hamlet adlı yapıtı gibi çalışmaları tümüyle aynı biçimde yazabilme olasılığı o denli küçüktür ki, bu durumun evrenin yaşı ölçeğinde gerçekleşme şansı önemsizdir; ancak, kesinlikle sıfır değildir.

maymunun sözlük ün aynısını yazma olasılığı da vardır. hatta bu entryi o maymun giriyor.

(bkz: hay bin kunduz)

başlığı görünce yine mi bamya* demeyin.
hemen ordan iştahlanma at sineği, sanane. ormanda kırmızı götü açık vaziyette fink atan maymun daktilograf olup; hikaye, roman, masal, yazabilir. hatta sözlükte yazar bile olabilir.

bir de tanım yapalım da dostlar alışverişte görsün;
zaman mefhumuna bağlı kalınmamak kaydıyla, tesadüfî birleşmelerin, en nihayetinde istenilen sonucu yakalayabileceğini savunan teoridir. ihtimal dahilinde doğrudur.

bu konuyla alakalı herkes maymun örneğini verir, benimki değişik olsun. ben örneği tersten vereyim de götünden anlayan çıkmasın. ne olur ne olmaz.
"sürekli seçime giren bir parti başkanı, günün birinde iktidar olamaz", çünkü onda bilinçli hareket etme söz konusu. sadece tesadüf olmalı.

impossible is nothing'i doğrulayan teoremdir.

sonsuz bir evren için, veya sonsuz sayıdaki evren için olabilecek bir teorem. "bu kadar karmaşıklıkta nasıl oluyor diye soramazsın çünkü bu soruyu sormuşsun?(!)" yanılgısı vardır...

ama yanıldıkları konu evren ezeli ve ebedi değildir. materyalist felsefenin can simidi gibi sarıldığı bu "durağan hal" teorisi yadsınalı çok oldu. bu durumda başı ve sonu belirli bir evrende maymun ne kadar fazla olursa olsun daktilo sayısı ne kadar fazla olursa olsun bu mümkün değildir.

bilindiği gibi big bang başlangıcında herşey o kadar karmaşıktı ki bu karmaşıklıktan tesadüfi olarak düzenli bir evren çıkma ihtimali bir ise diğer ihtimaller sonsuz sayıdaydı. nasıl o sonsuz sayıdaki ihtimal içinde "0" hükmünde olan yani yok ihtimalde düzenli bir evren ortaya çımıştır?

yoktan var edilen bu evrende kesinlikle bir tasarımcı kendisini açıkça belli eder. buna isterseniz tanrı deyin isterseniz Allah...

abiyogenezi ve evrim'i eleştirmek için kullanılan hatalı bir modeldir. nasıl mı? aşağıdaki ilişimi takip edelim...

bkz: http://www.youtube.com/watch?v=ElEBFyNilTg&feature=related

bir maymuna 100.000 yıl verildiğinde hamlet i yazacağını önesüren teori.
tabi gerçekleşmesi için öncelikle 100.000 yıl yaşayabilen bir maymun ve 100.000 yıl sonra gelip o milyonlarca sayfayı kontrol edebilecek parlak zekalılar bulmak gerekir.

düşünüyorum da düşünmek çok olağanüstü birşey. yani düşünüyorum öyleyse varım. dendiği kadar var. hangi olasılıklar sonsuzluğun içinden düşünmek denilen olguyu meydana getirebilir?

ben evrenin düzenli olmasına takıldım; hepimizin götümüzde sik var gibi dünyamıza her an çarpabilecek göktaşları olduğunu biliyoruz ve yapabileceğimiz hiç bir şey yok, ve bunlar random dolanıyorlar, hangisinin çekim gücü fazla ise ona takılıyorlar, bu düşmez diyip bir daha dönüp bakmadığın taş anasının amından geçen bir başka bir şeyin etkisi ile dönüp kafamıza binebilir; zamanında bir tanesi çarpıp dinozorları yok etmesydi o mağaradan çıkamazdık bunu da biliyoruz, onu geç birbirinin aynı iki galaksi aynı iki gezegen yok, birinde yarrak var ötekinde kürek var, düzenlilik buysa koyayım götüne o zaman. böyle düzen olmaz olsun.

bir de bir maymunun rastgele tuşlara basıp hamlet yazması değil meselemiz romalılar, onu okuyanın anlaması meselesi de var, baksana şurda iki satır yazıyorsun onu anlamayan maymunlar var. hamleti sikiyim.

birbiri ardınca dökülen harflerle, ilk altı harfin "maymun" sözcüğünü oluşturabilitesi 15 milyar için, 1 birimdir sadece.
"Maymun Shakespeare Simülatörü" adında, bir de simülatörü vardır.

eğer teorem gerçekse''ben yazmadım klavyeye biraz zaman verdim o kendi kendine yazdı'' cümlesini bolca görecebileceğiz.
daha da çok merak edilen ise benim tezimi yazıp yazamayacağıdır.

maymun, ürkütmeden daktilonun başından alınmalı ve doğal ortamına bırakılmalı. *

Douglas Adams'ın Otostopçunun Galaksi Rehberi adlı romanında bir şaka olarak değinilmiştir.

sanılanın aksine evrim için uygun bir model değildir. zira evrim ihtimal değil zorunluluktan doğmuştur. ilk kendini tekrar eden yapıya kadar şans unsuru önemli olsa da o aşamadan sonra güçlü olan farklılığı yakalayabilen hayatta kaldığı için giderek komplike canlıların oluşması mümkün olmuştur.

ozeti hersey mumkundur aslinda su hayatta olan teorem.

bir arkadaşım bir maymunun sonsuz sayıda daktilo tuşuna basarak bir shakespeare eseri yazabileceğine karşılık şunu demişti: "evet belki, ama shakespeare de bir dalda uzun süre oturarak daldan dala atlayamaz." bu yargısının evrime bir dokundurma olduğunu sezdim. ama böyle olsa bile insanın üstün özelliklerle donanması gerekmiyor mu ilerleyen evrelerde? belki daldan dala atlayabilir o zaman, ha?

(bkz: hassiktir ordan müdürüm afedersin)

(bkz: maymunlar cehennemi)

Kisa bir ön bilgi: bir daktilo başına oturtulan, tuşlara rastgele basan bir maymunun, yeteri kadar zaman verildiğinde herhangi bir metni (mesela bir shakespeare eseri) yazabileceğini savunan teorem.

http://www.edebiyathaber....ama-kac-sozcukten-olusur/

Buradan alınan bilgiye göre bir kitapta ortalama 64000 kelime bulunuyor. Her kelime ortalama 6 harf ise ve, boşluk ve noktalama işaretleri ile 7 harf olarak ele alırsak 448.000 harf ile bir kitap yazmak mümkündür.

29 harf ve 10 noktalama işareti ile birlikte 39 karakterin olasılık hesaplarına göre dizilimi 39 üssü 448000 ile bulunabilir. Yani 39 sayılarını 448000 defa çarpacağız.

Sonsuz zamanımız olduğuna göre maymunun bir gün doğru kitabı yazması mümkündür. Fakat doğruya ulaşana kadar ortaya çıkan (39 üssü 448000 eksi 1) adet kitap musveddeleri ne olacak.

Bu duruma göre teori doğru fakat mutasyon kitaplar dünyaya sigmayacak kadar çok olacaktır. Ayrıca doğru kitabın yazıldığını kim kontrol edecek ve kim onaylayacak.

Ekleme: maymunun aynı hatalı kitabı tekrar yazma ihtimali de var. Olasılık sonucu çok çok daha yüksek bir sayı olacaktır.

Ekleme 2: maymun shakespeare kitabı yazmaya çalışırken ihtimallerin bir çoğunda farklı yazarlara ait kitaplar da ortaya çıkacaktır. Hatta henüz yazılmamış kitaplar da ortaya çıkacaktır. Bunlar da ayrı bir kaosa sebep olacaktır.

teoride mantıklı olup uygulamada çökecek teorem. sonsuzluğu sabit alırsak çoğu şey teoride mümkün zaten. mesela evrenin sonsuza yakın bir büyüklükte olduğunu kabul edersek matematiksel olrak bizden başka canlılarınd da yaşama ihtimali teoride çok yüksek bir ihtimal iken bunu gözlemlerle kanıtlayabilmek şu an için mümkün değildir. sözün özü ortaya "sonsuz" diye bir kavramı atarsak bir çok fenomeni teoride gerçekliğe dönüştürebiliriz. yine de tüm bunlar teorilerin önemsiz olmadıkları gerçeğini değiştirmiyor.

Adı üstünde teoridir. Kanıtlanabilmiş değildir, kanıtlanamazda.

Konu kilit bir daha açmayın.