islamin, kiz cocuklari gomuluyordu sacmaliginin nasil da salak bir yalan oldugunun gostergesi. tum insanlik tarihini colde bir kac kabileyle ilgili imis gibi anlatiyor.
ama orta asyada ve sakalarda ordularin yarisi kadin olan boylar vardi.
Eskiden saatlerce toplumların sosyolojisini, kültürlerini konuşurduk. Hayatımda konuşmaktan en zevk aldığım birkaç insandan biriydi ki o da benim için bunu derdi.
Hayatımdaki en kötü dönemden birinde yanımda olmuştu sağolsun.
Benim kendisinde, kendinin bende emeği büyüktür.
Umarım iyidir, iyi olsun.
Beni bir arardı, o telefon 1 saat sonra otomatik kapatana kadar hevesle konuşurduk.
Zaman geçti bilmezdik.
Benim yüzümden koptuk.
iş güç derken ben çok ihmal etmiştim kendisini.
Çok iyi bir kalbi vardı.
Çok iyi bir dosttur kendisi.
Görüşmeyeli seneler oldu.
MÖ 6. yüzyılda yaşadığı düşünülen ve bugün de Yakutlar olarak bilinen iskitlerin kadın Türk hakanıdır. Kocası öldüğü için iskitlerin başına geçmiştir. Birçok kaynak dünyada bilinen ilk kadın hükümdar olduğunu yazmaktadır. ismi Öz Türkçedir ve günümüz kullanımıyla “Demir/Temir” anlamına gelmektedir. Tomris Hatun, Şerife Bacı gibi, Kara Fatma gibi, Nene Hatun gibi ismini tarih sayfalarına altın harflerle kazımıştır.
Pers Kralı Kyros ile Mücadelesi
Pers Kralı Kyros, Yeni Babil Krallığı’na son verip Mezopotamya’yı hakimiyeti altına aldıktan sonra büyük olasılıkla Mısır’ı ele geçirmeyi planlamıştır. Ancak gerçekleştirdikleri yıpratıcı akınlarla imparatorluğun kuzeydoğu sınırını oluşturan yerleri tehdit eden iskitler, Kyros’un Orta Asya’ya ikinci bir sefer düzenlemesini gerektirmiştir. Kyros döneminde iskitlerin başında Tomris Hatun bulunmaktaydı. iskitlerin saldırılarını kesin şekilde durdurmayı amaçlayan Pers kralı, Tomris’e karşı sefer düzenleyerek Seyhun Nehri’nin ötesine geçmiş ve burada kendi ismine ithafen Kyropolis adında bir garnizon -askeri birliklerin bulunduğu- şehir inşa ettirmiştir.
Kyros’un iskitlerle olan mücadelesi hakkında en ayrıntılı bilgiler Herodotos‘a aittir. Herodotos’a göre, Kyros Babil’i ele geçirdikten sonra iskitler üzerine sefere çıkmıştır. iskit hükümdarı Tomris’e elçi göndererek kendisiyle evlenmek istediğini bildirmiştir. Ancak onun asıl amacının iskitleri Pers egemenliğine katmak olduğunu anlayan Tomris onun bu isteğini kabul etmemiştir. Pers kralı bu hileyle iskitlere boyun eğdiremeyeceğini anlayınca asıl niyetini gösterip ordusunu Aras Nehri üzerine getirmiştir. Ardından ordusunun nehri geçebilmesi için bir köprü inşa ettirmiş ve bu şekilde nehrin karşı tarafına geçmiştir. Bir süre sonra Tomris, Kyros’a elçi göndererek ona kendilerine saldırmaktan vazgeçmesini bildirmiştir. Eğer vazgeçmezse iskit ülkesine doğru yoluna devam etmesini söylemiştir.
Hain Plan
Pers kralı ve esir alarak beraberinde götürdüğü Lidya Kralı Kroisos, iskitlere boyun eğdirmek için bir plan kurmuştur. Bu plan doğrultusunda Kyros’a büyük bir ziyafet düzenlenmesini, ziyafet sona ermeden Pers ordusunun zayıf güçteki askerlerini bu ziyafetin başında bırakıp ordunun geri kalanıyla birlikte nehrin kıyısına geri çekilmesi söylenmiştir. Ziyafeti gören iskitlerin harekete geçip ziyafetten yararlanmak istedikleri esnada onların bu zayıf anını fırsat bilen nehrin kıyısındaki Pers ordusunun saldırıya geçmesi istenmiştir. Bu doğrultuda planı uygulamışlardır. Ziyafeti gören Tomris’in ordusunun üçte biri ziyafet alanına gelmiş ve buradaki Pers askerlerini öldürerek ziyafetteki yemeklerle karınlarını doyurmaya başlamışlardır. Yemek sırasında içtikleri şarabın etkisiyle sarhoş olan iskit askerleri bir süre sonra uykuya dalmıştır. Bu durumu gören beklemedeki Pers ordusu iskit askerlerinin üzerine saldırarak bir kısmını öldürmüş, bir kısmını ise esir almıştır. Esir alınanlar arasında Tomris’in oğlu Spargapises de vardır.
Spargapises sarhoşluktan ayılıp aklı başına gelince ellerinin çözülmesi için Kyros’a yalvarmıştır. Bu isteği yerine getirilince Perslerin elinde esir olmaktansa ölmeyi tercih edip ani bir hareketle kendisini öldürmüştür. Oğlu ve askerlerinin bir kısmının öldüğünü haber alan Tomris, Kyros’a bir mesaj göndermiş: “Olanlardan gururlanma, cesaret ile değil hile ile kazandın. Oğlumun ölüsünü bana geri ver ve ordularıma ettiğin hakarete rağmen cezalanmadan ülkemden çık git. Eğer böyle yapmazsan iskitlerin güneş tanrısı üzerine yemin ederim ki, ne kadar haris olursan ol seninle başa çıkacağım”. demiştir.
Tomris Hatun’un Öfkesi
Kyros, bu tehdide kulak asmayınca Tomris savaş hazırlıklarına başlayıp Kyros’un üzerine yürümüştür. MÖ 529 da Oxus Bölgesi’nde sabah vaktinde çok şiddetli bir savaş başlamıştır. Her iki ordu da uzun süre birbirlerine üstünlük kuramamıştır. Ancak savaşın ilerleyen anlarında Pers askerlerinin çok büyük bir bölümüyle beraber Kyros’da öldürülmüş ve böylece Pers ordusunu yenmeyi başarmışlardır. Savaşın ardından Tomris elinde kan dolu bir tulum ile ölüler arasında Kyros’un cesedini aramıştır. Kısa bir süre sonra Kyros’un cansız bedenini bulup kafasını kanla dolu olan tulumun içine sokmuş ve şu sözleri söylemiştir: “Canım sağ ve savaştan zaferle çıktım. Ama sen hileyle oğlumu yakalayarak onu öldürdün. Şimdi sana söz verdiğim gibi. Hayatında kan içmeye doymamıştın şimdi benim elimden kana doyuyorsun."
Çok hoş bir film olmuş. Eski türk dilinde ve söylenilenleri az çok anlayabiliyoruz bile. Ama filmde türkler od, derken bizim bugün bile ateş ve hatta kimisinin nar demesi yazık. Eski dili tümüyle kullanabilirmişiz. Karakterler inandırıcı, kötü ve iyi yok. Olması gerektiği gibi. iranlılara dokunmuş galiba. Imdb de yüzlerce 1 puan vermişler. Vay siz bizim şahımızı nasıl kötülersiniz diye.
ben 4 sene önce bitirdim felsefeyi şimdi bi bilişim sektöründe çalışıyorum iyi durumum şükür ama 60 kişiden 57 tanesi ya evlendi ya da işsiz.
bölüm üstüne üstük gözünü de açıyor. senin elinden cehaletin verdiği mutluluğu da alıyor.
bir de öğrendiğin o kadar bilginin %5 ini anlatmaya çalışsan insana kafa açtığını söyleyip sana ''aleyna'nın yeni şarkısını dinledin miiii'' gibi sorularla geliyorlar.
durum böyleyken aptallığından dön derim. bu ülkede düşünebilen bir insan olmak lanettir.
herkes hikayesini anlatıyor, filmini çekiyor birisi de çıkıp demiyor ulan hangi kaynaklarda geçiyor bu tomris hatun. kirosun sadece massagetlerle savaşta öldüğü geçiyor kaynaklarda tomris-momris yok. tomrisin kirosü öldürmesi hikayesi de sadece hikayedir, gerçek değildir.
bir de ilk kadın hükmüdarmış. peh. hangi devletin hükmüdarıymış, hangi yazıtta geçiyor bu.
Filmini üçüncü sınıf salonlarda gösterime sokacaklarına eminim. Elit mahallelerdeki sinema salonlarında lion king, spider man ve bilumum sikik amerikan filmlerini gösterirler de türk tarihinin önemli bir şahsiyetini anlatan bu filme zinhar koymazlar salonlarına. Yaşayıp göreceğiz.
iskitlerin ilk kadın hükümdarı olma özelliğine sahip olan kadın ayriyeten dünyadaki ilk hükümdar olma özelliğine de sahiptir.
Edit: okuduğum bir kitapta Tomris Hatun'dan daha önce de kadın bir hükümdarın olduğunu söylemişti fakat diğer bütün kaynaklar ilki Tomris olarak gösteriyor.
