ağır vasıtaları güvenli ve etkin bir şekilde yavaşlatan yüksek verimli hidrolik sistem çalışan, sürtünmesiz, aşınmasız bir fren sistemidir. balatalı sistemlerin fren güçlerinin sınırları vardır ve balataların da ateş topuna dönecek kadar ısınma noktasına ulaştığı anlar olur. günümüz ihtiyaçlarına uygun güçlü motorlar üretilmiştir ancak bu gücü durduracak retarder dışında başka yeni bir fren sistemi geliştirilememiştir. retarder, şaft ile birlikte dönen rotorun hızını keserek frenleme etkisi yapar. rotor ve stator arasına basılan yağ, rotorun kınetik enerjisini statotor vasıtasıyla ısı enerjisine dönüştürdüğünden bu frenleme sırasında herhangi bir aşınma olmaz. rotor ve stator arasına basılan yağın basıncı ve miktarıyla doğru orantılı artan kademeli frenleme gücü ile aracın karşılaştığı her durum için gerekli frenleme sağlanır. retarderli aracın balatalarının kullanımı azaldığı için tekerler ısınmaz. bu sayede balataların, kampanaların ve lastiklerin ömrü uzar. retarderli bir aracın sürücüsü her durumda durabileceğini bildiği için konforlu ve güvenli bir yolculuk yapar. yolcular frenleme etkisini hissetmezler.
kardan miline bağlı retarder rotoruna basınçlı yağ püskürterek kardan milinin ve dolayısıyla aracın* yavaşlamasını sağlayan, föttinger prensibine dayalı, balata ve servis ömrünü 4 kata kadar arttıran, dünyadaki üreticileri voith ve zf olan, voith marka olanın daha pahalı ancak türkiye yol şartlarına*** daha uygun olduğu ikincil fren türüdür. aracın arkasından gelen ses ise yağın rotora çarpma sesidir. türkiye'deki kullanıcıları mercedes ve man'dır. en çok kullanılan modeli ise vr 115 e'dir. bmc ise ikincil fren olarak egzoz frenini kullanmaktadır.
akişkanlığı * düşük bir yağın şafta bagli kapali bir kutu icinde bulunan pervaneye dogru gönderilmesi ile pervane kollarinin bu yag icinde donme mukavemetinden kaynaklanan yuksek tonajli arac yavaslatma sistemidir. voith en onemli ureticidir, cok sevilir, allah'tan sonra canlar ona emanet edilir.
Yokuş inerken fren sisteminin ısınmaması için çekici, otobüs gibi ağır tonajlı araçlarda bulunan bir sistemdir. Şaft freni de denir. Özellikle yaz sıcağında arkasında 30-40 ton yükle yokuş inen çekicilerde hayat kurtarır. Sesi de güzeldir, otobüs yolculuklarının vazgeçilmezidir.
genelde otobüslerde kullanılan bir sistemdir. motor freni ve tork kontrolü tanımı yapılabilir. direksiyonun sağında şoförün sürekli oynadığı kol var ya işte odur. değişik bir teknoloji kullanır. frenlere yüklenmemesi, balataları eskitmemesi önemli avantajı sayılabilir. en önemli avantajı ve yapılış nedeni ise; frene güç uygulamadan, diskleri ısıtmadan yavaşlama imkanı sağlayabilmesidir. soğuk olan diskler ani bir frenlemde sıcak olanlara oranla çok daha iyi bir performans gösterecektir. aşırı bir fren mesafesi farkı oluşmaz ama otobüste 50 kişinin hayatı söz konusudur.
Kullanıldığı aracın şaftını sıkarak yavaşlatmaya yarayan sistemdir. Sistemin bir kullanım ömrü yoktur. Ancak uzun süreli kullanımlarda aşırı ısınıp çalışmaz hale gelebilir.
gece yolculuklarında derinden derinden gelerek ninni etkisi yapan sesin kaynağıdır. aynısını normal taşıtlar için yapsalar ben sırf bu sesi duymak için retarder ile fren yaparım.
