''Kalabalık beni sahiden sıktı. Ben ikide birde böyle oluyorum, bazen bütün insanları boyunlarına sarılıp öpecek kadar seviyorum, bazen da hiçbirinin yüzünü görmek istemiyorum. Bu nefret filan değil… insanlardan nefret etmeyi düşünmedim bile… Sadece bir yalnızlık ihtiyacı. Öyle günlerim oluyor ki, etrafımdan küçük bir hareket, en hafif bir ses bile istemiyorum. Fakat sonra birdenbire etrafımda bana yakın birilerini arıyorum. Bütün bu beynimde geçenleri teker teker, uzun uzun anlatacak birini. O zaman nasıl hazin bir hal aldığımı tasvir edemezsiniz."
şu paragraf ile kendimi öylesine çok özdeşleştiriyorum ki..
Bazı insanların başucu kitapları vardır. ara ara açıp okudukları satırlar vardır işte benim için o kitap içimizdeki şeytan’dır.
Bazı durumlara, olaylara bakış açısı o kadar beni yansıtıyor ki sanki beni dinlemiş de yazmış gibi.
Sabahattin ali’nin en güzel romanıdır şahsım adına.
Okursanız siz de seversiniz. Okuyun.
içimizde bir şeytan olmamasından mütevellit bir hikayedir ki dışımızda beliren bir şeytan da yoktur. yazarın anlatmak istediği ne kötü vardır ne de iyi. olay sadece insanın kendi bencilliğinde ki saklı kalan duygularda gizlidir.
sabahattin ali nin o romantik, bunalım, kaybolmuş, yalnızlık açı, anlaşılma hasreti metinlerinin bir örneği.
her yeri ölük ölük savaşın anasını bellediği bir neslin defoları kokmaktadır. amaçsız, beceriksiz, kandırılmış, imkansız, çaresiz, ihanete uğramış..
tek kurtuluş kaçmak ve yalnızlık, sevdiklerini terk etmek. burda da öyle. sanırım savaş psikolojisinin burjuva bebelerine yansıması böyle oluyor. ay ruhum, ay benliğim, özüm diye savaşmak için böyle don quixote hareketler, o psikolojiden ve bulaştığı her şeyden kaçış en baskın motif.
kalemi çelimsiz, dili kusturacak kadar döneme bağımli, ancak ve ancak bundan iki yüz sene sonra dönemi yansıttığı için edebi değer kazanabilecek bi kitap.
An itibari ile bitirdiğim sabahattin ali kitabı. Kitabın ikinci sayfasında ömerin hayat görüşünü anlattığı bölüme hastayım. Sanki beni anlatmış gibi hissettim. Belki bu yüzden sevdim ömeri. Belki Bu yüzden ona acıyorun. Genel olarak kitabı beğendim lakin yazar çok fazla flashback yapıyor ve çok uzun sürüyor, insan bir anda başka bir konuda buluyor kendini. ismet şerif, muharrir hüseyin ve profesör hikmet bu adamlar ise günümüzde vücut bulmuşlar. Gösterişçi güce tapan dalkavuklar.
Kitabı okumadan önce şöyle bir söz vardı hayatımda. içimizdeki vicdan bizi rahatlatmasaydı hayatta bu kadar tutunamazdık diye. Kitap biraz da bunu tamamladı. Her yaptığımız şeye karşı vicdanımız bir çıkış yolu buluyor.
Kitap birbirini seven iki insanın duygularının yeterli gelmediğine bunun yanında hayatın gerçekleri karşısında yaklaşım tarzlarına da değiniyor. Hayatta o ana kadar bir birikimi olmayan Ömer, işine evlenmeden önce önem vermeyen borç alarak hayatını devam ettiren biri. Evlendikten sonra paranın ne kadar da gerekli olduğunu anlıyor. Günümüzde ailesi için mücadele eden insanları görünce duygular ne kadar da ortak diyorum. Nasıl ki tarihi günümüze göre yorumlayamıyorsak kitabı da farklı bir formata koyamıyoruz. Ne olurdu Ömer daha düzenli biri olsaydı, Macide her ne olursa olsun Ömer'i terk etmeseydi, Ömer'in daha iyi bir çevresi olsaydı, Ömer de bırakıp gitmeyi değil de Macide için mücadele etseydi, Bedri her ne olursa olsun Ömer ve Macide'den uzak dursaydı. Cehenneme giden yol biraz da iyi niyet taşları ile dolu. Yapmış olduğumuz şeyler en sonunda bambaşka bir sonuça çıkabiliyor. En sonunda Ömer, Macide ile Bedri'nin kol kola girmesiyle başka bir yola giren devamında ne olduğunu merak ettiren kitap.
Daha 2 hafta önce eşim şöyle dedi: Yky’ nin arka kapağa koyduğu metin için bile alınır bu kitap.
'isteyip istemediğimi doğru dürüst bilmediğim, fakat neticesi aleyhime çıkarsa istemediğimi iddia ettiğim bu nevi söz ve fiillerimin: daimi bir mesulünü bulmuştum: Buna içimdeki şeytan diyordum, müdafaasını üzerime almaktan korktuğum bütün hareketlerimi ona yüklüyor ve kendi suratıma tüküreceğim yerde, haksızlığa, tesadüfün cilvesine uğramış bir mazlum gibi nefsimi şefkat ve ihtimama layık görüyordum. Halbuki ne şeytanı azizim, ne şeytanı? Bu bizim gururumuzun, salaklığımızın uydurması... içimizdeki şeytan pek de kurnazca olmayan bir kaçamak yolu... içimizde şeytan yok... içimizde aciz var... Tembellik var... iradesizlik, bilgisizlik ve bunların hepsinden daha korkunç bir şey: hakikatleri görmekten kaçmak itiyadı var...' Bu romanında, toplumsal gündemin kişilikler üzerindeki baskısını ve güçsüz insanın 'kapana kısılmışlığını' gösteriyor Sabahattin Ali. Aydın geçinenlerin karanlığına, 'insanın içindeki şeytan'a keskin bir bakış.
Bir iki ay önce 76. Sayfasına kadar okuduktan sonra sıkılıp bıraktığım, bu gün ise yeniden başladığım kitaptır. Yine çok yavaş bir giriş var sabahattin ali'nin bu kitabında ve bu okuyucuyu yoruyor bir süre sonra. Evet efendim devamını okuyup göreceğiz.
içinden yüzlerce paragraf alınıp paylaşılabilecek nadir kitaplardan biri olmasına rağmen Sabahattin Ali'nin diğer iki kitabı Kürk Mantolu Madonna ve Kuyucaklı Yusuf kadar bilinmeyen ve okunmayan derin güzel bir edebi eser. Kitabın bir derdi var bunu size anlatmaya çalışıyor maalesef bunu yer yer oldukça rahat fark edebiliyorsunuz(edebi eserlerde bunun çok alttan işlenen bir mesajla yapılması gerektiği kanaatindeyim) nazarımda kitabın tek eksi yönü budur.
--spoiler--
''insanların en zayıf tarafları, sormadan, araştırmadan, düşünmeden, kafalarını patlatmadan inanmak hususundaki hayret verici temayülleridir. Dünyadaki yalancı peygamberleri yetiştirmek ve beslemek için en iyi gübre, işte bu bilmeden inanmak için çırpınan kalabalıktır.''
--spoiler--
Her insanın içinde bir şeytan vardır mutlaka ve her insanın içindeki şeytanın boyutu, rengi, şekli de değişebilmektedir. Bazıları onu kendi yönlendirir bazıları için ise durum tam tersidir.
Hatta bazıları vardır ki; sadece bir tane şeytandan ibaret değildir, içlerindeki (!)
