bilim ve teknik dergisi eylul 2001 sayısındaki bir makaleye gore, yazılarından anlasılabilen insanlardır.. soyle ki amerikalı iki profesor intihar etmis sairlerin ve yazarların eserlerini inceliyor ve bu yazılarda 'ben' kelimesinin sıklığıyla karsılasıyor. bunun tersi olarak da 'biz' sozcugunden, 'konusmak, paylasmak' gibi iletisim cağrıstıran sozcuklerden kaciniyorlar. iste arastırmacılar bunu intihara kolaylıkla surukleyebilecek olan bir izolasyonun isareti sayıyorlar. *
Şairin vakti dar
Olsa olsa bir çiğ tanesinin ömrü kadar
Kusuruna bakılmaz acelesi var
Işıyan güne yetişecek nefesindeki satırlar
Şairlerin genç öldüğünü haber verdi istatistikler. En hayırsız mesleklerden biri dediler şairlik için. California Eyalet Üniversitesi psikoloji asistan profesörlerinden James Kaufman ve Akdeniz Üniversitesinden Günseli Oral ın yaptığı ortak çalışmaya dayanarak, o pek iç açıcı olmayan yazılarla dolu Ölüm Çalışmaları adlı yayında.
Çalışma yayınlandığından bu yana günün konusu. Çoktan göçüp gitmiş, 120 si Türkiyeli, 1987 şair ve yazarı dikkate alan araştırmacılar, hesapları ile şairlerin ortalama 62.2 yıl yaşadığını tespit ettiler.
Dişçilere kıyasla 62 yıl hayli uzun sayılmasına rağmen, araştırmacıların bakış açısını belirleyen California standartlarında iyice kısa kaldı anlaşılan.
Araştırma, yine California etkisinde uzun yaşam peşine takılan basında büyük yankı yaptı. Böylece hayatının yarısından çoğunu hapiste geçiren Nazım Hikmet bile düşmanından en azından ikibuçuk yıl fazla yaşamayı başararak uzun yaşayan şairler listesine kaldı.
Araştırmaya gore, yazarlar bu süreden onsekiz ay daha fazla asılıyor hayata. Roman yazarının yaşam sınırı 66 da tükeniyor. Roman değil de tarih yazan kazanıyor zamanın kanatlı arabasında seyahati 72.7 yıl ile.
Genç ölen şairler klübünün üyeleri hayli kalabalık. Genç ölmeye en fazla karşı çıkan ve Manhattan da, Beyaz At Tavernası nda peşpeşe devirdiği viskileri sayan,o iyi gecelere yumuşak yumuşak gitme sakın, gün dönümünde yaş değil yangını ve isyanı bastıracak; dizelerine rağmen 39 yaşında hayata elveda eden şehrimizin Galli şairi Dylan Thomas bu klübün üyelerden biri örneğin.
New Yorklu şairler değil sadece genç ölenler, antik çağlardan beri dünyanın dört bir yerinde ve kendi memleketimizde ölüme en önde koşturuyor şiir. Amerikan şairleri Avrupalılara kıyasla biraz daha uzun süre dayanıyor hayata.
Çinliler Avrupalılardan bile genç gidiyor ölüme. Sebeb aşikâr; mesleğin dayanılmaz yalnızlığı, malî imkanların imkansızlığı, kısacası sefalet, kabullenilmemek, dışlanmak ve çoğu kez hapislerde çürümek, tavan arasında işkence çeken şair havasını beğenip benimsemek.
42 yaşında giden Kierkegaard ın, şairi; kalbi bilinilemez acılarla yırtıldıkça dudaklarının aldığı tuhaf biçimde iç geçirişi ağzından müzik gibi duyulan kimse; diye tanımlaması boşuna değil.
Bu meyanda şairlik aklî hastalıklara açık, klinik tedaviye en fazla başvuran mesleklerden biri. Araştırmacılar şairlerde daha sık ortaya çıkan aklî dengesizliğin doğuştan mı yoksa şiir yazma faaliyetinin sonucu mu sorusuna hâlâ cevap arıyor.
intihar bildiğiniz gibi en fazla şaire yakışan bir ölüm biçimi. Tarihçilere bakılırsa, bırakın şairleri bir yana, şiir seven, şiirden hoşlanan ve şiiri hazzeden aklı tamamen başında biri yok bu dünyada.
Felsefe, şiir ve sanatla uğraşan herkes niçin melankoliktir?; diyen Aristo dan beri, yani dördüncü yüzyıldan bu yana, soru hep aynı soru. Şair yokolma çabasını, intiharla, alkolle, Emily Bronte örneğindeki gibi tıbbî müdahaleyi zehir ilan edip otuz yaşına varamadan ya da 19 yaşında yazdığı herşeyi yakıp silaha ve savaşa koşturarak, 37 sinde Marsilya da bacağı kangrenden kesilen Rimbaud gibi, açlık grevleriyle ya da hapislerde işkenceyle yineleyip duruyor.
Bu açıdan sağlık ve uzun yaşamdan başka bir amacı olmayan günümüzde yazmaya kalkışmak akıl kârı sayılmıyor. illa da yazmaksa niyet istatistikler düz yazıya, romana teşvik ediyor herkesi.
Pırıl pırıl parlayan ve çabucak tutuşuveren ilham, hayatın dayanılması zor anlarından hızla gelip geçen ve zihnin taze, yorulmamış esnekliğinde daha kolay danseden bir ziyaretçi.
Kısacası, şiirin yaşla kuvvetlenen ölüm korkusuna direnci sınırlı. Hele hele, beynin bilinmeyen köşelerinden her parlayıp yanışında başka bir kıvılcım saçan bu eşi benzeri olmayan müziği bir istatistik haline getirmeye kalkanlara hiç tahammülü yok.
Bu açıdan hayata sınırlar koyup şairi şiiri endekslemeye kalkan bütün istatistiklere ölüm diye bağırıyor şiir ölümsüz dizeleriyle..
aa neden böyle diyorsun diyeceksiniz. Veli, başına gelen o vahim kazadan sonra (çukura düşmek) babasının sözünü dinlemeyip, doktora gitmemiştir. (bildiğim kadarıyla bu efem).
aslında her şairin yazdığı şiir küçük küçük öldürmüyor mudur onları?
