tanrının insanda ki tecellisini kastetmiştir. düşünsenize herşeyin tanrının bir parçası olduğunu düşünsek nasıl zarar verebiliriz. ama tüm insanları kendi gibi dar zanneden yobazlar tarafından son derece düz anlaşılmış ve 'halacı mansur' derisi yüzülerek öldürülmüştür.
burdan da anlıyoruz ki islam dünyasında aydınlamacı bir hareket olmaması normaldir. düşünürleri kesen, kütüphaneleri yakan, sanata uzak bir toplumdan ne beklenebilir ki başka.
en-el hak diye yazılması gereken "ben tanrıyım" felsefesi.
burada "ben tanrıyım" derken, "kendini tanrıya eş* koşmak", yani şirk değil; kendinin "tanrıdan bir parça" ya da "tanrının hammaddesinden oluşan bir can" olarak görmek vardır.
- ben kul muyum?
+ elbette.
- kimin kuluyum?
+ allah'ın kulusun.
- peki ben bir varlık mıyım?
+ tabi varlıksın.
- peki kimin varlığıyım?
+ allah'ın varlığısın.
- allah'ın varlığına inanıyorsun değil mi?
+ evet.
- peki hem benim varlığımdan söz ettik hem de allah'ın varlığından söz ettik. ben varlıksam, allah da varlıksa matematiksel bir denklem kurup ben allah'ım diyebilirim.
+ ortada iki tane varlık kelimesi var. bunlar aynı anlamı taşısaydı haklısın diyecektim. ama diyemiyorum. birinci kelime bir cins ismi, diğeri ise iş oluş bildiren bir fiil.
ene'l hakk derken "ben hakkım, hakkını savunduğum şeyin gerçek olduğunu gördüm" demek istediğini ölmeden de söylemiştir. hatta öldürülmeden önce "ben allah'ım diyorsun, sözünü geri al da affedelim" demişler de "ben öyle bir şey demedim, onu kim dediyse o geri alsın" demiştir lakin öldürülmekten kurtulamamıştır. en anlaşılır sade türkçe ile asıl anlamı: ben allah değilim ama allah benim'dir. allah olabilir benden ayrı ama ben allahtan olamam gayrı da olabilir.
Allah yolunda aşmış bünyedir. Gördüğü her şeyi allah olarak görür, duyduğu her şeyi allahtan bir ses olarak duyar. Allaha ulaşımın uç noktalarındandır.
ben allah'ım derken, kuran'da herkesin ruhunun tanrının bir nefesinden ibaret olduğu ve bu yüzden karşıdaki insanın da allah'tan bir parça taşıdığından kırılmaması, insanların kendine ve insanlara iyi davranmasını, allah'a ulaşmak için içindeki parçasına o'nun emrettiği gibi yaşayarak yaklaşmasını ve sonunda allah'a kavuşmasını arzular. bu sayede insana can verenin allah olduğu ve allah'ın bir parçaları olduğu unutulmadan, o'na yaraşır yaşamanın ona ulaşmak için zaruri olduğu gerçeğine vurgu yapar.
allah bizi yaratırken kendi ruhundan bize vermiştir , biz onun yansımalarıyız , hallac da bunun farkına varmış ama anlatma kabiliyetsizliğinden dolayı hayatına malolmuştur.belkide, aslında böyle bile demek istememiştir, adamla öbür dünyada röportaj yapmışcasına herkes o aslında böyle demek istedi diye ahkam kesmektedir.polemiğe açık bir cümledir.
kozmik olarak konuya bakmak gerekirse, senin bedeninde var olan, seni sen yapan her atom, yıldızların patlamaları yani süper nova sırasında oluşuyor. yani her insan evrensel mükemmeliğin bir parçası. hepimiz yıldızlardan geliyoruz.
günümüzün bu astorofizik gerçeğinine, mutasavvuflar hiçbir teknolojiye sahip olmadıkları halde kendilerini ilahi gaza getirmek konsentrasyonu yoluyla ulaşmışlardır.
kendilerini kutluyorum, toprakları bol olsun diyorum.
"ben gercegim, sozum haktır-gercektir" anlamına gelir.
tabi bu size "iddaa,toto-loto sonuclarını soyleyebilirim" anlamına gelmez.
mesela "kadın doganın erkek evrimin devamıdır". iste bu gercektir.
bunu hem dine inananlar hem de ateistler reddeder.
tasavvuf felsefesine göre durum şöyledir:
her varlık Allah 'tan kopmadır. bu durumda , insanı ayna olarak düşünürsek; dünyevi zevkler aynanın üzerindeki tozlardır. insan bu tozlardan arınırsa ayna yüzeyi açıkça görülebilir. bu durumda aynada görülen Allah' ın kendidir. enel hakk bu düşünceden yola çıkarak ben tanrıyım anlamına gelmektedir. ancak kendini ilah olarak görmek gibi bir anlam çıkarılamaz.
geleneksel islam düşüncesi'nde insan varlığı ile tanrı varlığı tamamen ayrılmıştır. insandaki tanrısallık aslında bazılarının tahmin ettiği gibi tanrı'dan gelen bir parça değil, tanrı'nın verdiği zeka ile doğa ve diğer canlılar üzerinde tanrısal gücünü yani değiştirme yeteneğini kullanmasıdır. Bu nedenle tanrı ve insan arasında kesin bir çizgi vardır ve bu çizgi aşılmamalıdır. Zira Tanrı hiç bir zaman Kuran'da biz derken insaları içine almaz, neden çoğul konuştuğu ise ayrı bir cevabın sorusudur. işte bu nedenle mansur ne zamanki aslında bu yeryüzünde tanrı'nın materyalist bir bakış açısıyla yansıması olduğunu söyledi, o zaman kafası bedenden gitti.
hallac ı mansur bu sözü söyledikten(şahitliğini ortaya koyduktan) sonra, tövbe etmesi yönünde baskılara uğrar. ancak yine haline yakışır bir cevap verir:
-Kim söylediyse o tövbe etsin.
kendiniz kandırmayın sakın olur mu? Bırak erbabı ekbere mazhar olsun hissetmek onu. Bütün hücrelerinize telkin etmeden hariçten gazel okuyanlardan olmayın, size tavsiyemdir. ilk önce aşk hissedin, aşkı arayın. Verileni kabulden ayrılmayın, amennalarla geçmeyen ömürde tanrı olmaya yer yok unutmayin. Duyduklalarınıza inananlardan olacaksınız o halde. Onun nurundanız o zaman oyuz diyeceksiniz sadece dilinizle, aşık değilseniz şayet. ''Neyi arıyorsan sen osun; zulmü arıyorsan zalim, aşkı arıyorsan aşık'' demiş üstad Mevlana. Ya arayacaksınız sonsuz aşkın kölesi olmak gayelerinizin bütününü teşkil edecek ya da dillerinize pelesenk olmasını temenni edeceksiniz.En azından ağzınızda tad olacak kirlenmiş ruhlar keşmekeşinde.
