eski zamanlardan kim bilir belki de bad-ı saba ile gelen bir tozlu mürekkep kokusunu hatırlatır divan şiiri okura. Divan şiirine sürekli halktan kopuk, saray çevresine hitap ediyor, zümre edebiyatı gibi eleştiri okları yöneltilmiş ve halen de yöneltilmektedir, ancak o bu oklardan aldığı yaradan divan şairlerinin sevgilinin bakışından aldığı yara kadar memnuniyet duyar. Zaten âşık da sevgilisi ona oklarını yöneltsin istemez mi? işte divan şiiri de inadına, aynen bu şekilde ilgiyi kendi üzerine toplayan şımarık, sevgiye, ilgiye aç çocuğudur edebiyatın.
hakkında bildiklerimiz aslında papağan misali bir sürü yanlış ezberden ibaret olan, edebiyat tarihimizin önemli bir kısmı.
6 asır sürmüş bir şiir akımını konusu aşktır diye genellemek gerzekliktir. milyon tane divan şiiri vardır konusu aşk olmayan.
soyut bir edebiyattır demek divan şiirlerinden yola çıkılarak tespit edilebilecek binlerce sosyal yaşama dair izi yok saymak demektir.
bir de aşk ilahidir dememiz yok mu? görünüş itibariylr gayet beşeri olan bir gazeli, bu şiirde tasavvufi aşk konusu işlenmiştir diye kesin hükme bağlamak için müneccim olmak gerekir.
ayrıca en bilinen 10 divan şairi sayacak olursak bunların yarısının tasavvufla ilgili yazmadığını görürüz. nefi, baki, nedim, hoca dehhani... hangisi tasavvufi yazmış ola ki.
dönemin sosyal ikliminin tesiriyle elbette din eksenli yazılacaktır ancak sen bütün bir şiir dünyasını, konusu aşktır o da ilahidir diye açıklayıp geçemezsin. ayrıca divan şiirine, yaşadığı dönemde kimse divan şiiri demez. cumhuriyet döneminde ortaya çıkmış bir kullanımdır divan şiiri ifadesi.
dünyanın en büyük şairlerinin yazdığı dünyanın en güzel şiirleridir.
dışardan bakıldığında süslü, dili ağır, anlaşılmaz gibi gelebilir ama içine girildiğinde heyecandan nefesleri kesecek güzelliklere sahip olduğu görülür.
iki dizeye dünyaları sığdırmaktır.
bizimdir.
temelini aşk olgusu oluşturur. aşktan kasıt sadece dünyevi değildir, bunun yanında ilahi aşk ile de ilgilidir. tasavvufa yaklaşan eserlerin de olabildiğince güzel işlenmesi bundan kaynaklanır. en bilinen şairlerinden biri nedimdir.
payın sadası gelse de sen hiç gelmesen
men dinlesem kıyamete dek, vuslat istemem
bulsam izinle semtini, ol semte ermesem
aşsam zamanı hasretin encamı gelmeden.
''sen hiç gelmesen bile,ayağının geliş sesini kıyamete kadar dinlesem yeter; ayrıca vuslat istemem. senin izini takip ederek mahalleni bulsam ama o mahalleye bir türlü ulaşamasam...ve ayrılığının sonuna ulaşmadan bütün zamanı aşıp başka bir boyutta(aşk boyutunda)yaşamaya başlasam''
Firâşım seng-i hârâ pûşişim şevk-ı kıtad olsun ---a
Yerim beytü'l-hazen kârım figân-ı girye-zâd olsun ---a
Ten-i mecrûhuma ta'n-ı adû zahm-ı ziyâd olsun ---a
Edenler gönlümü âzürde mesrûrü'l-fuâd olsun ---a
Yıkanlar hâtır-ı nâ-şâdımı yâ Rabbi şâd olsun ---a (nakarat)
Benimçün nâ-murâd olsun diyenler ber-murâd olsun ---a (nakarat)
Sipihr-i kîne-cûdan bî-vefâlık resm-i âdîdir ---b
Felekten bî-niyâz olmak dahi bir özge vâdîdir ---b
Verâ-yı kâm-cûyân-ı mahabbet nâ-murâdîdir ---b
Gönül bu matla'ın memnûn-ı ma'nâ-yı maâdîdir ---b
Yıkanlar hâtır-ı nâ-şâdımı yâ Rabbi şâd olsun ---a (nakarat)
Benimçün nâ-murâd olsun diyenler ber-murâd olsun ---a (nakarat)
Ne mümkündür bula ey Nâilî hükm-i kazâ tağyîr ---c
Bozulmak mümteni'dir ser-nüvist-i hâme-i takdir ---c
Bu ma'nâda derûn-şâdım ki bir dem etmeyip te'hîr ---c
Edip ser-tîz ü bürrân tîşe-i âzârı bî-taksîr ---c
Yıkanlar hâtır-ı nâ-şâdımı yâ Rabbi şâd olsun ---a (nakarat)
Benimçün nâ-murâd olsun diyenler ber-murâd olsun ---a (nakarat)
Me fâ î lün / me fâ î lün / me fâ î lün / me fâ î lün....
