namı değer şarlo. büyük üstat. bu aralar aklıma hep takılıp duran sorunun zat-ı muhteremi. sorum mu ne? diyorum ki her seferinde kendi kendime o dönemler bu başyapıtları yapan adam şuan yaşıyor olsaydı günümüz teknolojisiyle neler yapardı? bir yandan ortamın mına koyardı diyesim geliyor bir yandan da belki modern sanat eserlerinin teknolojiden zart zurttan daha çok ruh işi zeka işi olduğunu sonsuz akılcılığın daha sınırlı koşullarda bile yetebileceğini düşünüyorum.
bazı sanat eserlerine niye evrensel başyapıt deyip duruyoruz. içinde bulunulan koşullara meydan okuması ve üstelik yoğun emeğin her hattıyla hissedilmesi farklı kılıyor onları. zeka, teknolojinin bir nevi önünde hareket ediyor hep! bunun güzel bir örneğidir şarlo! ve onun üstün eserleri.
Gözümdeki en büyük sinema dahisi. Sinemada sesli doneme geçilince filmlerinden tat almadığım varlık. Nejat Uygur'un tip ve konu olarak birebir etkilendiği sinema kişisi. Pek çok Türk filmine malzeme veren eserlerin yapımcısı. Konuşmadan o kadar çok şeyi müthiş anlatabilen nadir insan.
dahi olduğu su götürmez müthiş oyuncu, mükemmel senarist. sessiz film geleneğinden gelmesine karşın the great dictator filmindeki her bir diyalog ders niteliğindedir.
--spoiler--
makineleşmeyle geliştirdiğimiz hızın içine sıkışıp kaldık.
bereket bizi terketti.
bilgimiz bizi alaycı kıldı.
aklımız ise anlaşılmaz ve kaba
çok düşünüp az hissettik.
teknolojiden çok insanlığa, zekadan çok nezakete ihtiyacımız yok mu?
--spoiler--
25 aralık'ta yani bugün ölen, verdiği mesajlara kimsenin kulak asmadığı, çoğu kişinin sadece popo üstü düşüşlerine güldüğü adamdır.
örneğin, hitler'in nazizm dalgası ve beraberinde gelecek olan şiddetli ırkçılık yüklü katliamları henüz 1940'ta sezmiş, the great dictator (büyük diktatör) filminin sonundaki nutuk sahnesiyle herkesi uyarmıştır. ama kimse kulak asmamış milyonlarca yahudi (milyonlarca kanlı canlı insan) sabun yapılmıştır.
ırkçılığa isyan eden, kendi soyunu her zaman gizleyen (bazen yahudiyim demiş bazense anglo sakson olduğunu savunmuştur.) ve bununla dalga geçen bir insandır. ırkçılığın saçmalığını çoğu zaman vurgulamıştır. zaten ırk dediğimiz nedir ki? bir insan uydurması.
bunun yanında her fırsatta aç gözlülüğe boğulan, daha fazlası için daha fazla makineleşen insanoğluna sağlam hakaretler geçirmiştir. tabii ne kadar anlaşıldıysa. ama onun bu anti-kapitalist tutumu, sosyalist ya da komünist olduğu anlamına gelmez ki her defasında bu etiketi reddetmiştir.
''Hayatın bize çizdiği yol, özgürlük ve güzelliklerle dolu olabilir, ama biz bu yolu yitirdik. Hırs insanların ruhunu zehirledi, dünyayı bir nefret çemberine aldı. Hepimizi kaz adımlarıyla sefaletin ve savaşların içine sürükledi. Hızımızı artırdık, ama bunun tutsağı olduk. Bolluk getiren makineleşme bizi yoksul kıldı. Edindiğimiz bilgiler bizi çıkarcı yaptı, zekamızı da katı ve acımasız. Çok düşünüyoruz, ama az hissediyoruz. Makineleşmeden çok insanlığa, zekadan çok iyilik ve anlayışa gereksinmemiz var. insancıl değerlerimizi koruyamazsak hayat korkunç olur, hep yitiririz. Siz insanlar güçlüsünüz. Makineleri yapacak güç sizdedir. Bu hayatı olağanüstü bir mutluluk serüvenine çevirecek olan yine sizlersiniz. Öyleyse, insanlık ve demokrasi adına bu gücü kullanalım ve milliyetçilik hastalığına karşı birleştirelim. Din, dil, ulus ayrımcılığı olmayan yeni bir dünya yaratalım.''
işte bu söz onu büyük aktör kılan etmenlerden sadece birisi.
komünist yaftasıyla abd'den kovulmuş oyuncu, komedyen, yapımcı, senarist, müzisyen.
sesli filme geçilmesine rağmen sessiz filmde direnmesi gerçek oyunculuğa olan tutkusundan sanıyorum.
sübyancı olduğuna inanıyorum ben de.
ülkemizde hıncal uluç tarafından mahsun kırmızıgül'lle özdeşleştirilmiştir. yazıktır.
üstadın 122. doğum günüymüş bugün. ne diyelim toprağı bol olsun. gelmiş geçmiş, beni en cok etkileyen tiyatro üstadı, ayrıca the kid filmide izlenmeye değer doğrusu.
