hiç silahlı gücü olmayanla güçlü bir ordusu olanın karşı karşıya gelmesidir bu savaş.
Bir boksörün diğer boksörle dövüşmesi değil de bir boksörün kum torbasını yumruklaması akla gelir.
Hiç silahı olmadığı için türkiye' nin bir gecede oto fabrikasını silah fabrikası gibi çalıştırıp ertesi güne bütün ürettiklerini gizli yollardan bosna' ya gönderdiği bir savaştır. Direkt silah veremediği için bu yola başvurmuştur türkiye.
Bu yüzden türkiye' yi severler aynen Azeri-Ermeni savaşı' nda azerilerin sevdikleri gibi.
Abd savaşa geç müdahale etmiş fırtına hareketını başlatmış ama bosna çok zayiat vermiştir, sağ kalanlar da sağlıklı kalamamıştır zaten. ABd' ye güvenen rahmetli izzetbegoviç yardımı çok geç bulmuştur ve pişman olmuştur.
Önemli : Bu savaşın bir başka şekilde yeniden oluşması da Gürcü-oset savaşında (ağustos 2008) olmuştur. Abd başkanı bush' un gürcistan ziyaretinden bir hafta sonra saakaşvili fırtına hareketıyla bir anda osetya ve abhazya' yı yutmak istemiştir ama Rusya' yı hesaba katmamıştır. Beklemediği yerden büyük tokat yemiş, Abd kılını bile kıpırdatamamış sonuçları itibariyle bosna savaşı gibi ağır hezimet yaşamışlar ülkeleri parça parça olmuştur bir yanda abhazya öbür yanda osetya bağımsızlığını ilan etmiş. Saakaşvili sonunda devlet başkanlığından da olmuş rus yanlısı muhalefete koltuğunu kaptırmıştır.
dünyaca ünlü rock grubu the cranberries'in şarkısına konu olan savaştır.
irlanda'lı bir dünya vatandaşı olan (bkz: dolores o'riordan) bu soykırımı acı acı bağırarak şarkısında anlatmıştır.
dinlemek isteyenlere: http://www.youtube.com/watch?v=rkxUpCdLDx8
medeni(!) avrupa'nın boşnak katliamına seyirci kaldığı savaştır. savaş başlayınca yıllardır boşnaklarla komşu olan sırp ve hırvatlar ellerini kana bulamaktan geri durmamışlardır.
ben lisedeydim o zamanlar ve savaştan çok etkilenmiştim. öyle ki geceleri rüyamda bosna'da savaşta olduğumu görüyor boliç ve baliç ile cepheden cepheye koşturuyordum.
ayşe kulin 99'da çıkardığı sevdalinka adlı romanında boşnak halkının acılarını çok net bir biçimde gözler önüne sermiştir.
bölgeye türkiyeden savaşmak için giden gönüllülerden birinin kaydettiği görüntüleri izlemiştim. insanları(çocuk ve kadınlar çoğunlukta) önce yakalayıp sonra ormana salıp peşlerinden sürek avı başlatan bir timin sonunu izlemiştim. maalesef diğer bosnalılar bu kadar şanslı değildi.
Sırp ile Boşnak askeri karşılıklı siperlerde bekliyorMuş.
Sırp askeri: muyo, Saraybosna'da sular akmıyor. kıçını neyle yıkıyorsun?
Boşnak askeri: knez miloş ile!
2 akrabamin gittiği ve gazi olduğu savaş haçlı gelirsede dedelerimizin yaptığı gibi bizde gideriz kemalistmiyiz hükümeteki picleri icin pkk ayni safta olalım.
yugoslavya' nın parçalanışıyla beraber ortaya çıkan 2 büyük çaplı savaştan biridir. hırvatistan' da da bosna benzeri büyük bir savaş olmuş, makedonya' da herhangi bir ciddi çatışma olmazken, slovenya bağımsızlığını ilan etmesinin ardından kısa bir süre yugoslavya federasyonu ( şimdiki sırbistan ve karadağ ülkeleri) tarafından bombalanmıştır.
hırvatistan ve bosna' da geniş ölçekli savaş olmasının 2 nedeni vardır. biri bu 2 ülkenin sırbistan' la kara bağlantısı olması ( karadağ' ın da var ama o zaman birleşiklerdi) diğer nedense bu 2 ülkede de belirgin sırp nüfusu olmasıydı. halen de yüzde 30 - 35 arası bir sırp nüfus bulunuyor bosna- hersek' te. ki savaş zamanı boşnak' la sırp nüfusu birbirine eşitti, yüzde 15 civarı da hırvat bulunuyordu. savaşın kanlı olmasının en büyük nedeni ise bu etnik grupların karışık bir düzende yaşamalarıdır. belirli sırp ve belirli boşnak şehirlerinin sayısı azdır. savaşın en kanlı olduğu yer, hem en büyük şehir olması hem de nüfusun en eşit dağıldığı yerlerden biri olması nedeniyle saraybosna' dır.
savaşa nato' nun dahil olması markale pazarı ' nda yaşanan olaylar sonucunda olmuştur. 1992 baharı' nda başlayan bosna savaşı' nda 1994 şubatı 'nda saraybosna' nın en büyük pazarı markalede patlama olmuş, patlama sonucunda 68 kişi hayatını kaybetmiştir. bu patlamayı bosna sırp ordusu' nun yaptığı söylenmiş, bosna sırpları' nın lideri radovan karadzic ise bunu komplo olarak nitelendirerek, nato' yu müdahaleye çağırmak için boşnakların kendi kendilerine yaptıklarını iddaa etmiştir. bu olay neticesinde nato ilk ültimatomu vermiş oldu.
94 kışından sonraki 95 yazında yine aynı pazarda 2. patlama meydana geldi ve bu kez 37 kişi hayatını kaybetti. bu olayın ardından nato güçleri bosna sırpları' nın çeşitli askeri hedeflerine atışlar yapmaya başlayarak savaşa direkt dahil oldu.
nato' nun savaşa direkt dahil olması bosna' dan önce hırvatistan' da vuku bulmuştu. 2. markale patlamasından 15- 20 gün önce yapılan fırtına harekatı ( operacija oluja) ile beraber hırvatistan' da yaşayan sırp' lar açıkça etnik temizliğe maruz kalmış, kaçan sivil konvoylar bile nato tarafından vurulmuştu.
zaten 5 temmuz' daki hırvatistan' daki açık sırp etnik temizliği, srebrenitsa katliamını doğuran nedenlerden biridir. hırvatistan' daki sırp' ların yok edilmesinin ardından 10 gün sonra bosna' daki sırp güçleri, boşnaklara soykırım yapmayı kafaya koymuşlardır.
neden srebrenitsa varken nato müdahale etmedi de markale pazarındaki 2. patlamayı bekledi diyenlere aslında cevap burda gizli. çünkü srebrenitsa, nato' nun hırvatistan' da yaptığı açık soykırımdan sonra olduğu için nato' ya anında müdahale imkanı vermemişti.
bu 2. patlama ardından sırbistan' daki( belgrad' da) çeşitli stratejik hedefler de dahil olmak üzere ağır bir nato bombardımanı oldu. bu bombardımanın ardından bosna hersek' in hırvatistan sınırındaki bölgelerinden çekilerek, bugünkü sırp cumhuriyeti bölgelerine gerilediler. dayton anlaşmasıyla beraber bosna' nın bugünkü 2 devlet- 3 etnisiteli yapısı kabul edilirken, yine nato bombalamalarının yapıldığı kosova da özerklik statüsü kazanarak yıllar sonra alacağı bağımsızlığın kapısını açmış oldu.
insanlığın Radovan Karadziç, Slobodan Miloseviç ve Ratko mladiç gibi insan kasaplarını tanımış olduğu savaş.
Hepsi birer yaratıktır.
Dipnot:250 bin insanın katledildiği Bosna katliamı gibi bir karanlık orta yerde durmasına rağmen alttaki yazar bosnalıları amerikanın soykırımdan kurtardığını iddia etmiştir.
--spoiler--
Markale Pazarında ikinci Patlama: NATO Askerî Müdahalesi Deliberate Force Operasyonu - Kararlı Güç Harekâtı BM Acil Mukabele Gücü ile NATO'nun Sırp Cumhuriyeti'ne karşı yürüttüğü kapsamlı askerî operasyonudur. Bosna-Hersek topraklarını işgal eden Sırp askeri hedeflerine yönelik gerçekleşmiştir. Bombardımana gerekçe olarak Sırp askerlerinin Srebrenitsa katliamı ve Markale katliamları gibi Avrupa'nın II. Dünya Savaşı'ndan sonra gördüğü en büyük soykırım olayları gösterildi.
Hırvat, Boşnak ve NATO saldırıları karşısında uzun süre dayanamayan Sırp birlikleri, Ekim ayında teslim olmak zorunda kaldı.
--spoiler--
