matbaanın osmanlı devletine geç gelmesi

bunun tek sebebi "gavur icadı" diye itilmesi değildir. dönemin en fazla kitap basan ülkesi osmanlı'dır ve osmanlıda yazıcılar hattatlar denen bir grup sürekli bu işi yapmaktadır. yani elle kitap yazımı ciddi bir sektör olmuş ve on binlerce insan bu işten ekmek yemekteydi. matbaanın gelmesi ile birlikte bu insanların işsiz kalacağını düşünen dönemin idarecileri öncelikle bu sistemi getirmemiş ancak daha sonra gelişen bu teknoloji karşısında daha fazla dayanamamıştır. gene yazıcıların işsiz kalmamasını sağlamak adına en azından dini kitapların hattatlar/katipler tarafından yazılmasını emretmişlerdir. her ne kadar iyi niyetli bir çaba da olsa matbaanın bu kadar geç gelmesi büyük bir talihsizliktir.