tarihte bugün devri daim, hatırlama, yâd etme, matem, sevinç, belki başlangıçlar, hitam; evet bitmeyecek hengame.
her yılın bir hediyesi "bugün"ler, yeni hengamenin çılgınlıkları, çığlıkları; duyduğumuz, okuduğumuz, yaşadığımız, yaşayacağımız niceler.
hep demez miyiz, daha "dün" gibi. ne kadar şendik, nasıl da ağlaşmıştık, yaralanmıştık, coşmuştuk; sahi dün gibi o "bugün"ler.
her insan bir tarihtir. her insan geçmişiyle-geleceğiyle bugünleri yaşar. geçmiş-an-gelecek girdabında hengamedir insan, insan tarihtir.
hatırlama, alt bilincin üst bilince teşrifi, geçmişin karanlıklardan ışıması.
evet daha dün gibi; evet 16 mart 1978. yani takvim yaprağında bir gün, ama dün. takvim günlerin getirdiği; neşe, kan, zulüm, matem, coşku.
16 mart, infilak; onlarca beden paramparça. gencin elinden fırlayan kitap, kan damlası misali halâ havada, daha dün gibi; toprak şaşırmış gibi bağrında saklıyor bedenleri, çıplak ve genç.
evet daha dün gibi, beş gün önceydi öyle ya, beş org muhtırası, 12 mart hatırası. ülkede bir hatıra fotoğrafı, sanki.
dünden devam edersek beş gün sonra, yıllar yıllarca, belki asırlarca tarihte bugüne misafir olmuş newrozu hatırlayacak ve yaşayacağız bir daha.
tarih ne garip, dünü, bu günü ve yarını bir arada yaşadığımız insan macerası.
tarihte yarın, çocukluğumdan bir hatıra, bir deri bir kemik a'mâ bir kadının bir tas suda falcılık oyunu.
ama tarihte yarın, bir efsanenin 'tarihte bugün' hatırlaması; çanakkale geçilmez.
1939 dan bu yana, tarihte her yıl bugün bir 3. dünya ülkesinde gençler aylarca derse girmeyerek hazırlanarak, ellerinde kartonlarla stadyumlarda güneşin boğuculuğu altında, gölgede oturan protokole gösteri yapıyorlar. ve yıllardır bir kişi de çıkıp " yahu aga bu nedir, niye eziyet ediyorsunuz bu insanlara " demiyor. üstelik bu güne bayram diyorlar bir de.
Birleşik Krallık, Irak ve Türkiye arasında yapılan görüşmeler sonunda Musul Sorunu çözüme kavuşturuldu.
05 Haziran 1964
inönü, Türkiye'nin Kıbrıs'a müdahale etmemesini ihtar eden ünlü Johnson Mektubu'nu aldı.
05 Haziran 1967
israil ile Arap ülkeleri arasında; tarihe "Altı Gün Savaşı" diye geçen çatışmalar başladı. Çatışmalar sonrasında, kendi topraklarından daha fazla toprak elde eden israil, Gazze Şeridi'ni, Beytüllahim ve Hebron kentlerini, Batı Şeria'yı ve Golan Tepeleri'ni ele geçirdi.
05 haziran 1981
ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri'nin yayımladığı haftalık bir tıbbi dergide, california'nın Los Angeles şehrinde 5 kişide, sadece bağışıklık sistemleri zayıflamış hastalarda görülen zatürreenin az rastlanan bir formuna rastlandığı bildirildi. Bu hastalar ilk onaylanmış AIDS vak'aları olarak tarihe geçtiler.
MÖ 100 - Roma imparatoru Julius Caesar doğdu.
1536 - Hollandalı yazar, düşünür Desiderius Erasmus öldü.
1817 - "Sivil itaatsizlik" kavramının babası ABD'li yazar Henry David Thoreau doğdu.
1904 - Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Şilili şair Pablo Neruda doğdu.
1932 - Türk Dil Kurumu kuruldu.
1960 - Celâl Bayar, vatana ihanet suçuyla Yüce Divan'a sevkedildi.
1975 - Atatürk'ün eşi Latife Uşaklıgil vefat etti.
--spoiler--
TARiHTE BUGÜN (25 Ağustos 2000) | Galatasaray normal süresi 1-1 biten maçta uzatmada altın golle Real Madridi devirecek ve Süper Kupanın sahibi olacaktı. Artık kupa bize çok yakındı. Müzemizdeydi. Bizimdi...
--spoiler--
1389 - 1. Murat, Sırp güçlerine karşı Kosova Meydan Muharebesi'ni kazandı. Murat Hüdavendigar, zaferden sonra savaş alanını dolaşırken, yaralı Sırp Miloş Obiliç'in hançer darbesiyle yaşamını yitirdi.
1389 - I. Murat, Sırp güçlerine karşı Kosova Meydan Muharebesi'ni kazandı. Murat Hüdavendigar, zaferden sonra savaş alanını dolaşırken, yaralı Sırp Miloş Obiliç'in hançer darbesiyle öldü.
1783 - Mongolfier Kardeşler, hidrojen gazıyla doldurdukları ilk balonu uçurdular.
1859 - Dünyanın ilk petrol kuyusu ABDnin Pensilvanya eyaletinde açıldı.
1892 - New York Metropolitan opera binası yandı.
1908 - Hicaz Demiryolu hizmete girdi. istanbul'dan Medine'ye ilk tren kalktı.
1922 - Türk Kurtuluş Savaşı: Türk Ordusu, Yunan işgali altında bulunan Afyon'u geri aldı.
1925 - Mustafa Kemal Paşa, sivil elbisesi ve panama şapka ile inebolu Türkocağı'nda ünlü şapka nutkunu verdi. Şapka giyilmesine ilişkin kanun da 25 Kasım 1925'te kabul edildi.
1927 - Mustafa Kemal Paşa'ya suikast hazırlanmak üzere Sisam'dan Anadolu'ya geçen Hacı Sami ölü, arkadaşları yaralı ele geçirildi.
1945 - Vârisleri Sultan II. Abdülhamit'in miras davasını kazandı. II. Abdülhamit'in mirası 400 milyon dolardı.
1947 - Cezayir, Fransa'dan bağımsızlığını istedi.
1950 - BBC kanalı, ilk deniz aşırı yayınını Fransa'ya yaptı.
1958 - ilk stereo plaklar piyasaya çıktı.
1959 - SSCB uzay aracı Sputnik-3 içinde iki köpekle birlikte uzaya fırlatıldı.
1964 - Türkiye'deki ilk ABD aleyhtarı gösteri, ABD'nin Kıbrıs konusundaki tutumu nedeniyle Ankara'da yapıldı.
1978 - Birmanya Hava Yolları'na ait bir uçak havada infilak etti, içindeki 14 kişi öldü.
1979 - Hindistan'ın son genel valisi Lord Louis Mountbatten, irlanda açıklarında demirli bulunan yatına IRA (irlanda Cumhuriyet Ordusu) tarafından yerleştirilen bombanın patlamasıyla öldü.
1994 - 171 kişiyle iniş yapan THY uçağı, pistten savrulup Florya yolunu geçti, tren raylarına bir metre kala kayaya çarparak durdu.
2002 - Tokyo'da bir mahkeme ilk kez, Japonya'nın II. Dünya Savaşı sırasında ve öncesinde biyolojik silah kullandığını kabul ederken, 180 Çinli'nin, biyolojik silah programının kurbanı oldukları gerekçesiyle bulunduğu tazminat talebini reddetti.
2003 - Mars'ın Dünya'ya en yakın geçişi 60 bin yıl aradan sonra gerçekleşti.
2007- Yunanistan'daki orman yangınları ülkenin 3'te birinin bulunduğu mora yarımadasının 3'te 2'sini vurdu. 62 kişinin hayatını kaybetmesi ve yangının kontrol altına alınamamasıyla olağanüstü hâl ilan edildi.
29/08/1526 : Kanuni sultan süleyman, Mohaç'da Macar ordusunu büyük bir yenilgiye uğrattı.
29/08/1855 : Osmanlı'da ilk telgraf görüşmesi yapıldı. istanbul-Edirne, istanbul-Şumnu hattının tamamlanmasıyla ilk telgraf Şumnu'dan istanbul'a gönderildi. Kırım Savaşı'ndan bilgi veren telgrafta, Müttefik askerleri Sivastopol'a girmişlerdir. yazılıydı. Türk birlikleri de müttefikler arasındaydı.
29/08/1918 : Polonya bağımsızlığını ilan etti.
29/08/1928 : Mustafa Kemal "Milleti cehaletten kurtarmak için kendi diline uymayan Arap harflerini terk edip Latin esasından Türk harflerini kabul etmekten başka çare yoktur" dedi.
29/08/1933 : Almanya'da Yahudiler toplama kamplarına gönderilmeye başlandı.
29/08/1938 : Askeri Mahkeme, Nazım Hikmet'i orduyu kışkırttığı gerekçesiyle 28 yıl 4 ay hapis cezasına mahkum etti.
29/08/1947 : ABD'li bilim adamları, nükleer güç için plütonyumu parçalamayı başardılar.
29/08/1976 : Süt sığırcılığının geliştirilmesi için Amerika'dan Diyarbakır'a 1 boğa ile 80 inek getirildi.
türkiye cumhuriyeti başbakanı recep tayyip erdoğan demokratikleşme paketini açıkladı.
bu enrtyi giren yazar ise chris de burgh dan lady in red şarkısını dinledi.
08/10/1917 : Sovyetler Birliği'nde, Lenin'in göreve getirdiği Aleksandra Kollantai, dünyanın ilk kadın bakanı oldu.
08/10/1925 : Yahudi ve Ermeni ruhani başkanları, Lozan Antlaşması'nın ''Azınlıkların Korunması'' ile ilgili hükümlerinin tanıdığı haklardan vazgeçerek, Türk toplumu içinde Türk yasalarıyla yaşamak istediklerini açıkladılar.
08/10/1967 : Che Guevara ve adamları Bolivya'da ölü ele geçirildi.
08/10/1971 : John Lennon ünlü şarkısı ''Imagine''i yayımladı.
08/10/2001 : iki motorlu bir Cessna ile bir yolcu uçağı Milano'da kalkış sırasında yoğun sis nedeniyle çarpıştı; 118 kişi öldü.
Tarihte bu gün ;
Necdet Adalı (d. 1958 - ö. 8 Ekim 1980),
12 Eylül rejiminin idam ettiği ilk kişidir.
Adalı 1977 yılında Ankara'da Yıldırım Beyazıt Lisesi'nde öğrenciyken Ankara ismetpaşa'da bir kahvehanenin taranması olayıyla ilgili olarak tutuklandı ve yargılandı. Ulucanlar Cezaevi'nde tutuklu bulundu. Bu sırada gerçekleştirilen bir firar eylemine "nasıl olsa suçsuzluğunun anlaşılacağını" ileri sürerek katılmadı.
Kendisini yargılayan mahkeme başkanı Albay Hamdi Sevinç'in Adalı'nın suçsuz olduğunu ileri sürmesine karşın, mahkeme heyeti tarafından suçlu bulundu. Karara şerh koyan Sevinç bu tutumu nedeniyle ceza aldı ve daha sonra ordudan istifa etti.
Adalı 8 Ekim 1980 tarihinde Ulucanlar Cezaevi'nde asılarak idam edildi.
1923 - mustafa kemal atatürk ankara'da kurmaylarına "yarın cumhuriyeti ilan edeceğiz" dedi.
1940 - 2. dünya savaşı sırasında dönemin yunan başbakanı ioannis metaxas, italyan diktatör benito mussolini'nin işgal etmek için gönderdiği ültimatom'a "ohi" (yunanca hayır anlamına gelir) cevabı verdi. o zamandan beri bu gün "ohi günü" adıyla resmi tatil olarak kutlanır.
