iki şair de bir takım siyasi ideolojilere bağlı kalarak sanatlarında da bunu yansımıştır. en büyük ortak özelikleri ikisinin de uzun yıllar hapis yatması ve defalarca yargılanmasıdır.
ideolojik karakterlerinin bir getirisi olarak iki şair de toplumsal konulara şiirlerinde bolca yer vermiştir. bu sebepten dolayı iki şairi de toplumsal gerçekçi edebiyat bünyesinde inceleyebiliriz.
siyasi görüşünüz ne olursa olsun bu iki şairin şiirleri edebik anlamda okuyuca tat vermektedir. her ikisininde de okuyucu yüreklendiren anlatımlar mevcuttur. Türk edebiyatı için iki şair de kilometre taşıdır.
biri abd aşığı islamcı diğeri sovyet aşığı komünist. bu bakımdan siyasi misyonları pek de farklı değil. edebi olarak ise sanki nazım hikmetof bir adım önde gibi. ama sadece bir adım. daha fazlası olmaz.
aynı anne babanın birbirine benzemeyen iki çocuğudur. ikisi de edebiyatın doğurduğu eşsiz sanatçılardır; ancak birbirleri ile kıyaslanamayacak kadar birbirlerinden uzaktır, ölümsüz eserleri ile birbirlerine bir o kadar yakın iki vatan evladı; iki edebiyat dünyamızın eserleriyle ölümsezleşecek olan asırlık çınarlarıdır.
biri abd aşığı islamcı diğeri sovyet aşığı komünist. bu bakımdan siyasi misyonları pek de farklı değil. edebi olarak ise sanki nazım hikmetof bir adım önde gibi. ama sadece bir adım.
aynı gökyüzünde iki farklı yıldızdır onlar.hangilerinin daha çok parladığını anlamak imkansızdır.nazım'ın tarafından bakan nazım'ı,necip necip fazıl'ın tarafından bakan necip fazıl'ı daha parklak görür çünkü.
nazım evrenseldir necip anadolucu, nazım hikmet muhaliftir necip fazıl düzen adamı...şimdi sormak lazım bu ülkede sosyalist olmak mı zor dindar olmak mı.. Nazım bu uğurda çok daha fazla bedel ödemiştir. Konu şiire edebiyata gelince nazımın dizeleri sizi olayın olduğu yere götürür kah denize kah sarp dağlara necip sadece düşündürür yerinden kıpırdatmadan.
edit:düzen adamıdır bu ülkede en kolay iş islamcılık yapmaktır sırf namaz kılıp hacca gidiyorlar diye bu halk, bazı partileri iktidar yaptı.
karşılaştırılmaları çok gereksizdir. yani bir yüzücü ve futbolcuya hanginiz daha iyi gülle atıyor denilecek kadar saçma bir şeydir karşılaştırılmaları. yakın görüşte olsalardı, " evet bak bu daha güzel açıklamış, bu daha net ortaya koymuş." tarzı çıkarımlarda bulunabilirdik. ama doğru bir şey vardır ki, ikisi de edebi yönden usta kişilerdir.
necip fazılın nazım hıkmete söylediği ve karşılığında nazım hikmetin necip fazıla söylediği muazzam sözler aslında ikisininde kıyaslama ötesi olduğunu açıkça gösterir(yanılmıyorsam necip fazılın nazım hikmeti hapisanede ziyaretine gittiğinde söylendiği rivayet olumuştur)
necip fazıl:sen yeninin en eskisisin
nazım hikmet:sen de eskinin en yenisisin.
nazım hikmet eski usulleri yıkıp yeni şiir anlayışıyla meydana çıksada kadimden kopamamıştır.necip fazıl kadim dünyanın temsilcisi iken o dünyanın şiirine büyük yenilik getirmiştir.
şiir dünyalarında,yazım tarzlarında,fikirlerinde zıtlık varmış gibi görünse de ikisi de bu coğrafyanın en iyileridir.
kıyaslamaktan öte şöyle denilmesi daha makbuldür;ikiside mükemmeldi
nazımla necip lokantaya gitmişlerdir. Yanlarına gelen garson sorar:
+ ne arzu edersiniz efendim?
nazım hikmet: pilav istiyorum, üstüne et de getir.
necip fazıl: ben de pilav istiyorum, yalnız üstüne etmeden getir.
ayrıca necip fazıl'ın nazım hikmet'e "seni asar, sonra mezarının başında ağlarım." dediği de rivayet edilir. sonuçta aynı devirde yaşayıp, farklı siyasi ve dünya görüşünü benimsemiş ama herşeyden önce dost iki insandır necip ve nazım. şiirleri ise birbirlerininkinden tamamen farklıdır, dolayısıyla kıyaslanamaz. kıyaslamak yerine ikisiyle de övünmenizi tavsiye ederim...
insanın doğasında var "taraf olmak" eylemi. ben, bunu anladım arkadaş... şairler, yazarlar dahi böyle dangalakça ve biçimsiz kalıplara girdiğine göre; başka bir açıklaması olamaz.
hoş gerçi biz iki oğlumuzu, birbiriyle kıyaslayacak kadar sığlığı, bünyemizde barındırıyorken çok da şaşmamalı.
öteden beri süregelir bu "nazım" ve "necip" kıyası. peki neye dayanarak kıyaslanır türk şiirinin bu iki büyük ismi? yazdıkları şiire, imgesel zenginliğe, anlam derinliğine, üsluba, etkiye mi bakıyor kıyaslayanlar? kağıt üzerinde belki "evet, öyle" diyebiliriz ama alttaki mantıkta hep "sağcı necip fazıl" ve "solcu nazım" yargıları, fişleri, etiketleri,... artık ne sikimse işte ondan var. aksi halde birbirinden çok farklı olmasına rağmen, ciddi bir defineyi şiirlerinde barındıran bu iki adamı kıyaslamak değil de söylediklerini anlamak, söylediklerine kulak vermek daha yerinde olurdu.
sokayım... evet, doğru okudunuz; sokayım.
kalıplarınıza, düşünce anlamındaki yoksunluğunuza, şairleri ve hatta şiirlerini tekelleştirme çabanıza, elinizdeki barkodlara, renkli vitrin afişlerinize sokayım. buradan baktığımda ne nazım hikmet, ne de necip fazıl; sizin, bu yaptıklarınıza muhtaç değiller. yapacağınız kıyas kere sokayım, oldu mu?