bugün

komünistlerin almanlar'ın kendilerine saldırmasına kadar almanlar'a 30 milyon kişinin öldürülmesine yardım ettiği anlaşmadır.

(bkz: nazi komünist anlaşması)
almanların 22 haziran 1941'de sovyetlere saldırarak deldiği pakttır.
molotov ribbentrop paktı esasında zamanının iki yayılmacı gücü olan almanya ve sscb'nin kendi aralarında kararlaştırdıkları saldırmazlık ve paylaşım anlaşmasıdır. O dönemde özellikle ingiltere ve fransa, sovyet yayılmacılığından ciddi kaygılar duymakta ve çekinmekteydi. bu sebeple nazi almanya'sının ilk işgal hamlelerine sembolik tepkiler dışında fazla ses çıkartmadılar. hitler'in stalin'i dizginleyeceğini ve birbirlerini kıracağı umuyorlardı. bir süre sonra eninde sonunda çatışacağını farkeden bu iki güç, kendi aralarında bazı konularda uzlaşarak karşılıklı zaman kazanma arayışı içine girdi. molotov ribbentrop paktı'nın altyapısını bu anlayış oluşturur. sovyet coğrafyası hitler için doğrudan bir hedef olsada, sovyetlerin gücü ve büyüklüğü naziler için ilk başlarda bir korku unsuru olmuştur. ancak molotov ribbentrop paktının imzalanmasından kısa bir süre sonra rusların finlandiya'ya karşı açtığı talvisota savaşında büyük zorluklar yaşaması hitler'i cesaretlendirmiş ve barbarossa harekatı ile saldırıyı gerçekleştirmiştir. doğal olarak almanların rusya'ya olan bu saldırısı paktın çiğnenmesi anlamışı taşır. bu saldırı hareketi ayrıca o sıralar almanlara karşı büyük zorluklar yaşayan ingiltere ve fransa içinde büyük bir umut ışığı olmuştur. zira bu şekilde sscb kendi yanlarında nazilere karşı savaşa girmiş ve yeni bir cephe açılmıştır.
sscb-almanya saldırmazlık anlaşması olarak da adlandırılabilecek pakttır. stalin in bu anlaşmaya kanmış olması gerçek bir talihsizliktir. alman saldırısı sonucu 17 milyon sovyet insanı hayatını kaybetmiştir. ülke kaynaklarının 3 te biri yok olmuştur.
nazi almanyası ve stalin idaresindeki sscb'nin doğu avrupa'da ve baltık bölgesinde birbirlerinden çekinmeden bir süre işgalci politikalar uygulayabilmelerini sağlamış olan ve 1941'de nazi almanyası tarafından bozulmuş olan saldırmazlık anlaşmasıdır.
(bkz: stalin in baltık ülkelerini işgal etmesi)
(bkz: stalin ile hitler in müttefik olması/#16804673)