medeniyet kelimesiyle gelişmişlik değil çağdaşlık veya modernizm denilen akım değerlendirilmektedir. kendini binlerce yılda oluşmuş dini ve ahlaki ögelerden soyutlamış, materyalizme inanmış maneviyat duyguları olmayan, her fırsatta manevi duyguları olan ulusları geri kalmış görüp onlara saldıran, sömürmeye çalışan insanlardan bahseder. dini, vicdanı olmayan çağdaşları eleştirir. çağdaşlar mehmet akif'in ne kastettiğini iyi bildiklerinden sevmezler ve anlamazdan gelirler.
ironik bir anlam bütünüdür.
medeniyet insanlığı öğüten bir canavardır ama bu canavarın öğütmekte zorlandığı insanlarda vardır ve medeniyet o insanların sayesinde öğütemez hale gelecektir. zira dişleri olmayan canavar kimseyi öğütemez.
mehmet akif in tek dişli canavarı, öğütülmeye razı bireyleri 90 yıldır öğütmeye devam ediyor.
o tek dişi sökecek olan bekleniyor.
birkaç farklı şekilde yorumlanmaya açık istiklal marşının bir dizesi.
şahsımca anlatılmak istenen: medeniyet olarak adlandırılan ülküye , karşı bir tutum değil , kendilerini medeni olarak lanse eden savaşçı kapitalist avrupa ve amerikaya , karşı bir tutumdur.
herkes medeniyetin tek dişinin kaldığını zanneder amma velakin anlatılmak istenen medeniyetin her vasfını kaybettiği ve sadece dişlerinin kaldığı yani parçalamaya odaklı olduğunu, yıkım yanlısı olduğudur.
mehmet akif medeniyeti şu şekilde açıklar;
"medeniyet dediğin açmaksa bedeni, desene hayvanlar bizden daha medeni"
kısacası medeniyetten kastı çağdaşlık ve ilericilik değil hristiyan kültürüdür.
klavyesinin başından bilmiş bilmiş konuşup, ahkam kesmek oldukça cezbedici.
dostlarımızdan bazıları "acizlik, geri kalmışlık" olarak değerlendirmişler, akif'in sözünü.
lakin akif, burada uygarlık anlamındaki medeniyetten değil, yüzyıl alimlerince dünyanın geri kalanından ayrı, konservatif bir "medeniyet ekolü" olarak tanımlanan avrupa ülkelerinden bahsetmiştir.
anlatılmak istenen kesinlikle medeniyet karşıtlığı değil aksine medeniyet gibi içi son derece dolu bir kavramı kendine
medeni olmak şeklinde misyon edinmiş devletlerin, tutarsızlıklarına karşı bir tepkidir.
bende hep bu cümleyi düşünmüşümdür,üremek için erkeğe ihtiyaç olduğu kadar kadının payı daha yüksektir sanırım dişi kelimesi bu anlamda kullanılmış,saçma gelecek okuyanlara ama bu da benim düşüncem *
friedrich engelse ait veciz söz. ne kadar doğru ne kadar yalnış tartışılır! zira medeniyet demek herhangi bir uygarlık demektir. friedrich engels burada kapitalist medeniyete bir gönderme yapmıştır. halbuki medeniyet kapitalist dünya ile sınırlı birşey değildir! neyse, ayrıca bu sözü mehmet akif ersoy istiklal marşımızda kullanımıştır!
bir zamanlar tiksindiğimiz, bizi işgal eden, vatanımıza namusumuza kast eden medeni kişilere ne kadar benzemeye başladığımızı anlayan mehmet akif ersoy'un istiklal marşının 4.kıtasının 4.dizesinde dile getirdiği söz. Günümüzde düştüğümüz durumları ve bir zamanlar en büyük şehrimizde %2'yi geçmeyen suç oranının günümüzde %120'ye çıktığını görünce ne denli haklı olduğunun ispatıdır.
mehmet akif'in medeniyete, yani uygarlığa karşı çıktığı dizesi. ancak burada demek istediği aslında emperyalizmdir. bunları ayırt edemeyecek derecede geri olan akif, emperyalizme karşı mücadeleyle kurulmuş olan cumhuriyete de cephe almıştır. ve afrika'da ölmüştür.
son ve entry başlığı olan satırda mehmet akif 19.yy`ın görkem ve gücünden uzak avrupa medeniyetlerinin artık o gücünden uzak kaldığını söyleyerek onları adeta ölmek üzere olan tek dişi kalmış bir canavara benzeterek askerine cesaret aşılıyor. çünkü ilk üç satırdan da anlaşılacağı üzere avrupalılar gelişmiş teknolojileri, tankları , gemileri ile bizi kuşatmıştır ama buna askerimiz kılıcı , tüfeği , topu ile karşılık verme durmundadır.
o günkü medeniyetin sadece ölüm kılığında tezahür etmesinden ileri gelmiş bir mısradır.bugunun tek farkı, ara sıra asimilasyon kılıgına da giriyor olmasıdır.
avrupalıların geçmişte anadolu' yu bilfiil işgal etmelerinin, bugünse ekonomik, askeri ve kültürel tüm yollardan devam ettikleri emperyalizmin maskesi olan "medeniyet" i şairin teşhir etmesidir. gerçi maskeler değişiyor dün medeniyet maskesiydi bugün uygarlık, küreselleşme, ab vb. maskelerle geliyorlar.
bu medeniyete mensup "hayvanoğluhayvanlar" ın düşman kesildiği, kendilerini açıkça deşifre ettiğinden dolayı "yobaz" bir düşünce olarak nitelendirdikleri dizelerdir. bu yobazların gözleri o kadar kördür ki, marşı onaylayının atatürk olduğunu unutup atatürk'e hakaret ederler.
yarın istiklal marşının kabulunün 88. yıldönümü olması gerçeği göz önünde bulundurularak medeniyetten yoksun medenilere bugünden verilebilecek tek cevap.
