Halit ziya uşaklıgil'in türk edebiyatına kazandırdığı batılı anlamda ilk roman örneğidir.
Mavi hayallerle istanbula gelen ahmet cemil'in simsiyah bir gecede istanbuldan ayrılışını konu almaktadır.
Başkahraman ahmet cemil ve okuldan arkadaşı hüseyin nazmi bazen okul çıkışlarında deniz kenarına gider ve edebiyattan bahsedeler. gene böyle bir gün ahmet cemil uzaklara dalar ve gökyüzünün ne kadar mavi* olduğu farkeder.
yıllar sonra ahmet cemil işinden, evinden ve lamia'sından olmuş bi şekilde annesi ile istanbul'u terkedip mısır'a doğru yol olan bir gemiye bindiğinde gökyüzüne bakar ve gökyüzünün simsiyah olduğunu görür.
mai umutların rengi iken, siyah umutların ve o umutlarla birlikte bir hayatın çöküşünün rengidir.
Şu sıralar okumakta olduğum halid ziya uşaklıgil kitabı. konusu bir yeşilçam filmini andırmakla beraber, dili ağırdır. özellikle günümüz insanının okurken tuhaf bulacağı pek çok diyalog ve betimleme var. ama ben sevdim. eski dönem edebiyatına ilginiz varsa sevebilirsiniz.
Mai ve Siyah, iki olgu temelinde yükselir: Psikanalitik olarak ana rahmine dönüş ve felsefi-psikolojik olarak kaçış. Türk Edebiyatında ilk modern roman olarak yer edinmiş romanda düş ve gerçek çatışmasından doğan aşılmaz bir psikolojik bunalım söz konusudur. Tanpınar tarafından “Türkiye’de nesli namına konuşan tek eser” olarak tanımlanan roman, Ahmet Cemil karakteri etrafında şekillenir. Eserin başlığı anlamlıdır çünkü Ahmet Cemil’in mavi hayalleri, zaman içinde siyah hayal kırıklıklarına dönüşür.
Ahmet Cemil; genişçe bir köşk, salon, kütüphane ve bahçe ister. Atlı bir arabaya ve şık bir gözlüğe sahip olmayı temenni eder. Bir sevgilinin yanında olmasını ve üne kavuşmayı diler. Aynı zamanda yazar olmak istemektedir. Lamia isimli bir kadına aşık olur. Mülkiye mektebini bitirmek üzereyken babası vefat eder. Geçim sıkıntısı yaşamaya başlar. Zaman içinde hayattaki beklenti ve umutlarının solduğunu üzüntü içinde görür. Artık tek çıkar yol kaçış gibi görünmektedir.
