15 yıl önce Lefter 70 yaşını biraz aşmışken Atinaya gelir. Faliron semtinde dolaşırken bir arsada futbol oynayan birkaç çocuk görür. Biraz seyreder. içinde kurt var ya, Çocuklar ben de oynayayım mı? diye sorar.
Çocuklar, Dede ne diyorsun! Sahada kalırsın başımız belaya girer deyince kızar ve çocukların en küçüğünü seçerek yarım yamalak Rumcası ile (Lefter Türkçeyi de doğru dürüst konuşamazdı) Hadi biz ikimiz, siz hepiniz der.
Çocuklar dalga geçmek için kabul eder ama beş dakika sonra hepsinin başı döner. Yahu dede sen kimsin? diye feryat ederler.
sol frame'de görünce "geri mi döndü lan?" dedirtendir. mekanın cennet olsun güzel insan. bu arada babam küçükken lefterin çocuklarıyla adada oyun oynarlarmış hep. bu da öyle bir anı işte...
Ölümünün ardından coşan girdiler durulmuş artık. Bugün 15.01.2012 tarihli Radikal Gazetesi'nden Oral Çalışlar'ın yazısını gördüm kendisiyle ilgili de yine bir rahmet okudum.
Bu yazıda doğma büyüme Büyükadalı olan Lefter'in 6-7 eylül olaylarında evinin taşlandığını ve saldırıyı haber alan arkadaşları, o dönemin milli futbolcuları Basriler, Can'lar,Naci'ler atlayıp saldıranlara karşı durmuşlar, bunu öğrendim:
"Lefter'in 1990'lı yıllarda en büyük dostu Yorgo'ydu. Yorgo 70'in üzerinde, Lefter ise 70'ine yaklaşıyordu. Lefter'in teknesine sabahın köründe birlikte binerler, Büyükada'nın arkasındaki Tavşan Adası'na giderler, (kendi iddialarına göre) çıplak denize girerlerdi. Dostlarından bir diğeri de eski milli yüzücü Doğan Bey'di.
Yaz akşamları Lefter ve dostları Büyükada'nın merkezindeki kahvelerin birinde buluşurlar, saatler süren sohbetlere dalarlardı.
Önce Doğan Bey'i, sonra Yorgo'yu kaybeder Lefter. Zamanla sohbet çevresi de daralır. ilk gününden son gününe kadar yanından ayrılmayan sıkı dostu ve en yakası açılmadık öyküleri paylaştığı arkadaşı Azeri Hasan Efendi, o günlerde onun yüzünü güldüren ender kişilerdendi.
Ondan adanın eski günlerine, futbolun eski günlerine ilişkin unutulmaz öyküler dinlerdik. Atatürk'ün büyükada ziyaretlerini, geçmişin elleri eldivenli Rum, Ermeni arabacılarının kibarlığını, zarafetini anlatırdı.
Atatürk'ün Büyükada'ya geldiği günleri de sık sık anlatmaktan da zevk alırdı: "Atatürk'ü hatırlamaz mıyım? Gider elini tutardık, polisler kovalardı bizi. Arnavut bir arkadaşım ile Atatürk'ün elini ilk kim tutacak diye yarışırdık. Polisler sağında solunda. Sivil polisler. Biz kaçardık onların arasından. Giderdik, hemen üzerimize gelirdi polisler. O okşardı bizi. Hoşuna giderdi. "Bırakın çocukları" derdi. Onunla giderdik. Yat Kulübü'ne giderdik - şimdiki Anadolu Kulübü-. Bir gece kalıp dönerdi.
Milli takımda oynadığı günlerde hala eniştesinin yanında haftalıkla elektrikçi çıraklığı yaptığın söylediğinde şaşırmıştım. Türkiye'nin süperstarı olduğu yılarda hayatının bu kadar sade ve sıradan olması, onun orjinal yönlerinden sadece biriydi. Fenerbahçe maçlarından çıktığında, futbol ayakkabılarını omzuna asıp, tramvaya yetişmek için koşturması, biran önce Büyükada'ya varma aşkı, Lefter gerçeğinin bir parçasıydı."
(Oral Çalışlar, Portreler Kitabı, Everest Yayınları)
takım arkadaşlarından ismail kurt'un lefter'den duyduğu ve anlattığına göre attığı en iyi çalım; lefter 8 9 yaşlarında iken adalar'a gelen atatürk'ün eline değmek için korumalarına attığı çalımdır. hızını alıp korumalar arasında slalom yaptıktan sonra amacına ulaşan lefter, atatürk'ün bu küçük çocuğun başını okşaması ile hayatının en güzel anılarından birini yaşamıştır.
ada sahilleri. büyük ada... ve kıbrıs adası. lefter ve rauf denktaş. muhteşem mozaik'in ve engin türk dünyası'nın iki sembolü.
-hepimiz lefteriz.
işin özü budur.
nerede okuduğumu hatırlayamıyorum (sanırım romanista bukowski'ydi) ama öyle güzel oturmuştu ki artık lefter diyince aklıma gelecek ilk şey cennetin çift forvetinden biri olduğudur. lefter'in de metin'in de tanımı benim için budur.
Kapı açıldı, sessiz, sakin içeri girdi: Ooooo Taki hoş geldin; Rahmetli Namık Sevik Lefter'e Taki derdi, biz de ondan kapmışız, oturdu:
Vire ne yaptın, beni kimlerle bir tuttun?
Anladık, birkaç gün önceki yazımızı söylüyor... O yazıda şöyle demişiz:
Belirli dönemlerin belirli insanları vardır, o döneme damgalarını vurmuşlardır. insanlar onlarla birlikte yaşamış olmakla övünürler...
- Ben ismet Paşa'nın Cumhurbaşkanlığını gördüm...
- Biz de Adnan Menderes'in Başbakanlığını...
- Safiye Ayla'yı da dinledik, Münir Nurettin Selçuk’u da...
- Musin Ertuğrul'u da seyrettik, Hazım Körmükçü'yü de seyrettik, Yıldız Kenter'i de...
- Hüseyin Cahit Yalçın'ın başyazılarını da, Falih Rıfkı Atay yazılarını da okuduk...
- Lefter'in gollerini ve futbolculuğunu...
* * *
işte Lefter'in Vire ne yaptın, beni kimlerle bir tuttun! dediği yazı bu!
* * *
Eski günleri anıyoruz, o futbolcu, biz seyirci, şimdi ikimiz de Dede...
Hele eski maçlar?
* * *
Lefter, bir Galatasaray maçını anlattı...
Maçtan önce Moda'da, Mono Palas'ta kamptayız, bizim hastalardan biri, Galatasaraylılardan haber getirdi, Kamil Baba Gündüz'e yalvarıyormuş:
- Baba, Lefter'i bana bırak adım attırmam!
Baba Gündüz benim ne mal olduğumu biliyor, ama Kamil de ısrarlı, bizim hocamız da Macar Molhar, bunu duyunca takımı değiştirdi, beni sağ içe, Can'ı sol içe aldı, Kamil üstüne gelmesin, diye.
Kamil iyi arkadaşım, ama bu futbol, maç başladı Kamil beni karşısında görmeyince, Baba Gündüz'e bağırıyor:
şimdi ne olacak diye?
içimden görürsün diyorum. Takım kaptanıyım.
Can'la yer değiştirdim.
Can haklı, hoca kızmasın, diyor.
Kızarsa kızsın, ben kaptanım, Can'la yer değiştirdik, Kamil, istediği oldu diye memnun...
Üstüne gittim, bastı tekmeyi, sıçradım, bir çalım Kamil yerde, bir, iki, üç... O tekme atıyor, ben çalım...
O sırada bir frikik oldu. Turgay soluna duvar ördürüyor, en çok solundan korkuyor. Öyle geldiğimi görenler doğrudan kaleye atacam sandılar, Niyazi'nin kulağına Arnavutça fısıldadım, topu sana vereceğim hazır ol, sola kaç dedim... Koştum geldim herkes şut beklerken Niyazi'ye bir pas, gol... Koştum, Turgay'a hep takılırdım, ne haber yine solundan yedin dedim.
* * *
ikinci golü de ben attım...
Hepimiz sarmaş dolaşız. Koştum saha kenarına, Muhittin Bulgurlu sarıldı, bu iş burada biter, diye bağırıyorum, bir kıyamet koptu, meğer biz sarılıp öpüşürken hakem Galatasaray'a santra yaptırmış, topu kapan Puşkaş Ergun üçüncü golü atmış...
* * *
Hatırladık o maçı, ertesi gün bayram, Fenerbahçeliler çifte bayram yapmışlardı.
* * *
Lefter'de anı çok, izmir'den hakem anısı...
Özel maça gitmişler, meğer hakem Lefter'e takanlardanmış, bir fırsat bulsa... O fırsatı da yakalamış, Lefter'i oyundan atmış, Çık dışarı! o da çıkmış, soyunma odasında giyiniyor... Gerisini Lefter'den dinleyin:
Tam pantolonumu giyeceğim geldiler. Çıkar tekrar formayı giy. Binlerce kişi beni bekliyormuş, seyirci tutturmuş, hakem dışarı Lefter içeri diye... Hakem kararını değiştirmeyince, hakemi değiştirmişler, ben sahaya çıktım, yeni hakem oyna dedi, oynadım.
* * *
Lefter'de anı çok...
Torunu yaşındaki Fenerbahçelilerin hiç görmedikleri Lefter'in cenazesine koşup gelmeleri...
Fenerbahçe sevgisi işte budur.
Çocukken babam hep seni, metin oktay'ı ,baba hakkı'yı anlatırdı bana. sanki sizinle aynı dönemde futbol oynamış gibi bilirdim sizi. canlı seyretmişcesine ayrıntılı vakıf olmuştum her biriniz efsanemdiniz benim. çocuk aklı bir maç baba hakkı olurdum bir maç metin oktay olurdum bir maç sen olurdum. her biriniz ayrı ayrı değerliydiniz.
Şimdi metin oktay baba hakkı ve sen ile birlikte cennet daha güçlü oldu. karşısına çıksa ya barcelona bu forvet hattının. nur içinde yat ordinaryus lefter.
hatırlar mısın beşiktaş'lı kardeşim? hatırlar mısın fener'li kardeşim?
sizinle en son alpaslan abi'nin cenazesinde bir araya gelmiştik.
birinizin boynundaki atkı siyah beyazdı.
birinizin forması sarı lacivert çubuklu. benim formamsa sarı kırmızı parçalı...
birlikte safları sıklaştırmıştık imamın ikazıyla
üçümüz omuzlamıştık tabutu, birlikte uğurlamıştık alpaslan abi'yi sonsuzluğa.
tıpkı bugün lefter'in son yolculuğunda olduğu gibi.
şimdi söyler misin beşiktaş'lı kardeşim! şimdi söyler misin fener'li kardeşim!
bir araya gelebilmemiz için çok sevdiklerimizin, çekip gitmesi mi gerekiyor bu dünyadan?
