Eğer aşıksan kendini atılmış gör
Eğer padişahsan kendini kul köle gör
Ey sevgili yanağına benzerim demiş
Sen gülü bu sözünden dolayı mahcup gör
Sen peri! Aşk ile ben divaneyi eğer isteğin varsa ateşte gör!
Ey Muhibbi! Eğer saf dudağın tadını bulmak istersen şekere bak.
Hayatının baharıyla gururlu olma.
Tane gibi kendini harmanda gör!
muhteşem süleyman hitabını hiç haketmedğini düşündüğüm osmanlı padişahıdır. unutmayalım ki kendisi halihazırda zaten çok iyi durumda olan imparatorluğa padişah olmuş ve bunun kaymağını yemiştir. dahası, fetih yapıp savaşları kazanmasına rağmen döneminde var olan sömürgecilik akımını görememiş ve aslında osmanlı'yı uzun vadede aşağı çekmiştir.
-kapitülasyonlar
-şehzade mustafanın katli*
-damat ibrahim paşa nın katli
-hürrem e olan düşkünlüğü ve yönetime karışması.
babasının bıraktığı altın dolu hazineyi kullanarak devleti 2.5 katına çıkarmıştır.yanında damat ibrahim paşa gibi bi adam vardır.batı nın bütün açıklarını müthiş kullanmıştır.yani bende padişah olsam bende en az onun kadar iyi yönetebilirim nedeni tıkır tıkır işleyen bi sistem ve tek erkek oluşundan dolayı hiçbir zaman muhalefet tarafın olmayışı ve taht kavgasının olmaması onu rahat biçimde devletin başına getirmiş. ama yukarıda saydığım olayları gerçekleştirerek devletin amına koymuştur.avrupalıların muhteşem demesi zaten devletin amına koymasından geliyordur allah bilir.
i. süleyman veya kanuni sultan süleyman. (osmanlı türkçesi: süleyman-ı evvel) (d. 27 nisan 1495, trabzon ö. 6 eylül 1566, zigetvar), (divan edebiyatı'ndaki adıyla muhibbi) ya da birçok batı ülkesinde bilindiği isimle muhteşem süleyman. ayrıca i. süleyman'ın 10. osmanlı sultanı olması sebebiyle on numarayı tamamlayan manasına gelen saibü'l aşereri'l kamilet'de denmiştir. batılı dillerde suleiman the magnificent. 30 eylül 1520 yılında babası ve 9.osmanlı imparatorluğu padişahı ve 88.islam halifesi yavuz sultan selimin vefat etmesi ile tahta çıkmıştır.
tahta çıkınca babasının cenazesini yaptı ve babası için sultan selim camini inşa ettirdi. yeni padişah silahdarlara 1000 akçe başiş verdi gündeliklere 5 akçe zam yaptı. bütün kimsesizlere 4 akçe dağıttı. yeniçerilere 3000 akçe bahşiş verildi. bir çok para daha verildi. venedik elçisi bartelemeo contari hakkında
"o yirmi beş yaşında, uzun fakat sırım gibi ve kibar görünüşlü. boynu ince çok uzun, yüzü ince, burnu kartal gagası gibi kıvrık. gölge gibi bıyık ve küçük sakalı var. bunlara rağmen hoş çehreli. derisi solgunluğa meyilli. çalışmaya düşkün, bilgili, mahir bir efendi olacağı söylenir. bütün insanlar onun hükümdarlığında iyilik umut ediyor." demişti.
kanuni sultan süleyman'ın padişahlığı sırasındaki ilk isyan i. selim zamanında şam beylerbeyi olan melik eşref ünvanıyla hükümdarlığını ilan eden şam valisi canberdi gazali tarafından çıkarılmıştır. vali "bu oğlancığa padişahlık nasıl olurmuş göstereceğim, babasından kalan hesabı ödeteceğim." diyordu. memlük devletini yeniden kurmak için isyan çıkaran canberdi gazali, mısır valisi hayrbay'dan (ö.1522) yardım istedi. vali yardım göndermedi.1521 yılında yapılan mastaba savaşı sonrası yakalanarak idam edildi.
kanuni sultan süleyman padişah olduğunda macarlar onu tebrik etmemişti. macaristan'a behram çavuş adlı askeri, ii. layoş'a gönderdi. ama öldürülmesi üzerine ilk seferini belgrat'a yaptı. kanuni, belgrat seferi'nin ilan ederken söyle demiştir;
bu, harp demektir! biz hakareti sineye çekecek kudretsizlerden, tabansızlardan değiliz. tez zafer hazırlıkları tamamlansın. belgrad kapısı'nı kırmaya andımız vardır
ilk önce ahmed paşa, 7 temmuz'da sabacz (böğürdelen)i zapt eder. böylece sultan ilk fethini gerçekleştirmiş oluyordu. bu sırada belgrad'ın kuşatılması ile uğrasan piri mehmet paşa ise buranın karsışındaki zemun kalesi'ni ele geçirmişti. bu esnada ahmed paşa'nın tesiriyle belgrad muhasarasının kaldırılıp budin üzerine yürünmesi kararını alan sultan süleyman, daha sonra bu karardan vaz geçerek 1 ağustos'ta zemun civarında otağ kurup, kuşatmanın bir an evvel sonuçlandırılması emrini verir. belgrad seferi esnasında osmanlı ordusunda ilk kez filler de bulunuyordu ki, lütfi paşa bunların iki tane oldugunu belirtir
ardından belgrat'ı kuşattı. 1521 yılında osmanlı donanması tuna nehri'den, kanuni'de büyük bir orduyla belgrad'ı kuşattı. kale komutanı osmanlı karşısında dayanamayacağını anlayınca şehri teslim etmek zorunda kaldı. böylece osmanlı, avrupa'ya yapılacak yeni seferler için burayı üs olarak kullanmaya başladı. belgrad muhafızlığına balı paşa getirildi. bu sefer sonunda istanbul'a gönderilen bazı belgradlılar kurulan belgrad köyüne yerleştirildi. belgrad, bundan sonraki yıllarda osmanlı devleti'nin avrupa'ya açılan en büyük kapısı oldu. bu sebeple belgrad'a "darü'l-cihad" denildi. bu sefer sonunda istanbul'a getirilen bazı belgradlılar, belgrad ormanı ve çevresindeki köylere yerleştirilmişlerdir. kanunî sultan süleyman, belgrad'dan istanbul'a dönerken l9 ekim'de iki yasındaki oğlu murad'ın, gelişinden iki gün önce de bir kızının ölüm haberini almıştı. istanbul'a girdikten on gün sonra da dokuz yasındaki oğlu mahmud çiçek hastalığından öldü (29 ekim). vezirler, pâdişah'ın çocuklarının cenazelerine yaya olarak refakat ettiler. bunlar, yavuz sultan selim türbesinin yanına defn edildi
1522 yılında ı. süleyman rodosu kuşattı.21 aralık 1522'de kale osmanlılara bırakıldı.
1524 yılında süleyman hain ahmed paşa'yı mısır'a vali tayin etti. ahmet paşa memlüklü devlet adamlarını çevresinde toplayarak isyan etti. vali olarak mısır'a vardıktan sonra bağımsızlığını ilan etti ve yeni bir devlet kurmak için para bastırarak hutbe okuttu. sadrazam i̇brahim paşa, isyanı bastırmak ile görevlendirilip mısır'a gitmişse de, hain ahmed paşa, sarayında kendi adamları tarafından öldürülmüştür. 1525'de yeniçeriler isyan etti, ancak olay büyümeden bastırıldı
1526 yılında ı. süleyman mohaçta yapılan meydan muharebesinde macar kralı ıı. lajosu öldürdü ve macaristanı himaye altına aldı.
1529 yılında ı. süleyman avusturya ve kutsal roma-cermen imparatorluğunun macaristana olan akınlara sebebiyle viyanayı kuşattı. ama kışın gelmesi üzerine kuşatma kaldırıldı.
1532-1533 yıllarında ı. süleyman alman seferine çıktı. ı. süleyman bir çok kaleyi ve graz şehirini aldı. bundan korkan v. karl ve ferdinand süleymana elçi yollayarak barış istedi. 1533 yılında antlaşma imzalandı.
ı. süleyman 1533 yılında ırakeyn seferine çıktı.1536 ya kadar süren 3 yıllık sefer sonucunda bağdat ve basra alındı.
1538 yılında yapılan boğdan seferi sonucunda yas, prut ve dinyeper arasındaki bölge alındı.
1543 yılında çıkılan estergon seferi sonucunda pojega civarında kaleleri, nana, valpo, sikloş kaleleri ve peç şehiri alındı.
1551 yılında trablusgarp alındı.
1566 yılında zigetvar seferine çıktı sefer sırasında 6 eylül 1566 yılında öldü. zigatevar alındı.
aslına bakıldığında abartılacak kadar iyi bir devlet adamı değildir. kazandığı başarıları, babası yavuz sultan selim'in devlete kazandırdığı imkanlara borçludur. babasının doldurduğu hazineyi bitirmiştir ve ülkeyi duraklama dönemine sokmuştur. yavuz sultan selim, kanuni'den kat be kat başarılıdır.
nefsinin esiri olmuş kişi.
oamanlının soyunu bozmuş adamdır ki,
babasından kalan dolu hazine,
mükemmel bir ordu,
geniş bir hareket sahası,
kamunun kurum ve kuruluşların işlevinde görevli ehil adamlar,
zamanın en yetkin alimleri-bilginleri,
sayesinde har vurup harman savurmuş, osmanlının soy kütüğünde genetik olarak iş yapacak bir kan hattının amına koyarak resmen osmanlının kan hattını bozmuştur. tabi ki an itibarı ile anadolunun etnik yapısınında amına koyarak, edrak-ı bi'idrak diyerek aşşağıladığı öz be öz türkmenleri ve türk boylarının soyunu tüketmiş, kürt ve ermenilere devlet idaresinin kapısını açmış, dil ve din olarak osmanlıyı tamamen araplaştırıp ( dikkat edin müslümanlaştırma demiyorum ) halk türkçe konuşur iken kendileri fars-arap kırması bir dil kullanarak halktan kopmuş, devletin ölüm fermanı hazırlığı başlamıştır.
baba parası-ekibi ile adam olan padişah.
inceleyin efendim, am için yapmadığı kalmamıştır ki, öz oğullarını koyun gibi boğazlatmıştır. asla osmanlı tahtına oturamayacak zuriyete taht yolu açmak için.
kanuni lakabını; demokratik, hoşgörülü, eşitlik yanlısı kanunlar çıkarmasından alır. yavuz sultan'ın oğludur. herkes onu yavuz sultan gibi acımasız olarak beklerken, o ilk başlarda hoşgörülü olmuş ve hükmettiği topraklardaki hükümdarlardan, sadakat göstermelerini istemiştir. süleyman'ı hoşgörülü gören hükümdar (mesela suriye hükümdarı) sadakat göstermemiş, baş kaldırmıştır. hoş görülü savaş anlayışına burada son veren süleyman, kellesini sarayına getirttirmiştir.
viyana'yı alamamasındaki sebebin de, savaşın kış ayına denk gelebileceğini hesaplayamamasından olacağını düşünüyorum. biraz daha erken olsa, tüm hıristiyan aleminin sırtını döndüğü viyana'yı alabileceğimizi düşünüyorum. şu an her şey çok farklı olabilirdi.
bunların yanında benim görüşüme göre aynı necmettin erbakan gibi yaşlandıktan sonra çok büyük hatalar yapmıştır.
(necmettin erbakan yaşlandıktan sonra oğlunun ve kendisine yakın gördükleri tarafından kışkırtılmıştır. numan kurtulmuş'a düşman kesilmiştir.)
kanuni sultan süleyman da hürrem sultan'ın kışkırtmasıyla, osmanlı imparatorluğunu çok daha büyütecek, ordunun ve halkın sevgisini kazanmış, çok akıllı, çok zeki, en sevdiği oğlunu tuzağa düşürüp öldürtmüştür. ardından diğer oğlu bayezid'i de öldürtmüş ve içki düşkünü, vatan sevgisi olmayan, kafası çalışmayan oğlu 2. selim'i hükümdar yapmıştır. muhteşem süleyman'ın bu muhteşem hatası, osmanlı imparatorluğu'nu gerileme dönemine sokacaktır. hatasının baş kahramanı 2. selim (sarı selim) imparatorluğun en kötü padişahlarından birisi, gerileme döneminin mimarı, gerileme döneminin de en kötü padişahıdır.
düşmanlarının bile muhteşem olarak gördüğü kanuni, aşk yüzünden böyle hatalara düşmüştür. ah aşk... sen nesin böyle.
şehzadesinin annesini hürrem için bursaya sürmüş ve sefalet içinde yaşatmış bir kişidir. mahidevran açlık ve sefalet içinde bursa da vefat etmiştir. oğlunu da boğdurtmuştur. neymiş efendim onun tahtına göz koymuş. şunu kesinlikle söyleyebilirim ki şehzade mustafa öldürtülmeseydi osmanlı 30 yıl daha hüküm sürerdi, çünkü şehzade mustafa çok yetenekli ve yeniçerilerin özellikle halkın neredeyse tümünün çok saygı duyduğu bir şehzadeydi. taht hırsına kapılıp boğdurttun, süründürttün milleti kanuni. değdi mi? şimdi neredesin? sana sezen aksudan şu sözleri söyleyerekten veda ediyorum kanuni: dünya ne sana ne de bana kalmaz. sultan süleymana kalmadı. böyle hiçbir kitap yazmaz...
uzun boylu padişah. avrupa kaynaklı bir tarih kitabında "bir türk bu kadar uzun boylu olamaz" gerekçesiyle kendisinin türk olmadığı iddiasının o dönem avrupasında hayli destekçi bulduğunu okumuştum. bu arada, kanuni'ye kadar ki bütün padişahların annesi türktü (kanuni de dahil) o yüzden dışarıdan karışmış bir gen yok. saçma bir iddia ama yine de not düşmek istedim.
muhteşem yüzyıl dizisinde son sahnesinde ne kadar büyük olursan ol toprağa gidiceksin gibisinden bir mesaj verdiler kanuni adına. kanunini büyük bir padişah olmasına rağmen çok büyük egosu olduğuda gerçektir. astırdığı kestirdiği adam sayısına bakarsak bu açık ve seçiktir. piri reis'i bile astıracak kadar büyük egolu olan kanuni ile dizinin sonu uymamış.
