sözlük için konuşursak; her şeyden önce bu sıfata erişebilme, kaliteli apoletini kazanabilmek için sözlük formatını bilmek ve türkçeyi etkili bir şekilde kullanabilmek gerekir. türkçenin etkili kullanılabilmesi için ilköğretim yıllarından bu yana öğretilmeye çalışılan ancak hala ısrarla kimi bünyelerin öğrenmemek için kendilerini zorladıkları dilbilgisi ve yazım kurallarını bilmek gerekir.
ortaya kaliteli bir ürün sunabilmek, özveri ve bilgi isteyen bir şeydir. içlerinden birisi bile olmazsa yaratılan şey kaliteliyi geçtim sıradandan fazlası değildir. bu sebepten ötürü, sıradan olmak istemiyorsa kişi, biraz çabalaması gerekir.
hemen örnekle canlılık getirelim tezimize. misal haftanın en beğenilen entrylerinde geçen şöyle bir şey göründü;
bu entry üzerine bu entryi yazan arkadaşın nickaltında "süper yazıyor", "kalite dediğin budur", "kanka sana puanım 10" gibi entryler belirdi sadece bu entry/bakınız sayesinde. ilgili yazara herhangi bir şekilde çemkirme durumunda değilim. ancak kuru bir bakınız üzerine bu sıfatların takılması ne derece doğru, mantıklı çözemedim ben.
işbu konuda istediğim tek bir şey var ise o da, kaliteli sıfatını her beğendiğiniz, entrylerini daha okumadan artıladığınız yazarların üzerine yaftalamayın. yemin olsun insan bu sıfattan tiksiniyor sırf bu yüzden.
kaliteli yazar öncelikle yazmasını becerendir. kelimeleri olması gerektiği gibi kullanan, laf salatası yapmayan, aşırı yazım yanlışları ve imla hataları içerisinde okuyucunun kaybolmasına neden olmayan kişidir.
illa cümlelerinin sonuna -dır koymaz, buna zorunda olmadığını bilir. daha önce 500 kez başbakandır denilen birisi için "bugün şunu açıkladı" diye bodoslama tanım yapabileceğinin farkındadır, sürüye takılıp gitmez.
özenlidir. yazdığı şeyin en azından bir kişiye bir şey öğretmesine dikkat eder.
kendisinden önce yazılmış yazıların belli kısımlarını alıntı yaparak sadece laf sokmak için yazmaz, sorun çıkaran değil sorun çözen olmaya çalışır. kimsenin ezberini bozamayacağının farkındadır. ona düşen "bak bu lezzet de var" demek, seçimini de okurlara bırakmaktır.
bu vasıflara sahip insanlar da sözlükleri güzel yerlere dönüştürenlerdir. bir sözlüğün habire çok kötü olduğu vurgulanıyorsa burada önce şikayetçi olanlar aynaya bakmalıdır.
örnek olsun diye çoğu artık yazmayan (çünkü yenileri tanımıyorum) birkaç insanı belirtirsek (hani nasıl olurmuş kaliteli yazar hesabı): devedikeni, montajelemanı, redwinemania, deep, salça, domaine hasret yumuşak g, deatly, jadeh, bluevelve (gülmeyin, bu adam siz istediğiniz için karakter değiştirdi, yoksa ilk birkaç ay hepinizden daha düzgün yazma becerisine sahipti), levoka, paleface, fashiondesigner, neyse şimdilik aklıma bunlar geldi (arjen robben, asidi kaçmış kola falan, daha vardı böyle).
kalitenin amacı müşteri memnuniyeti olduğuna göre kaliteli yazar da müşterileri yani okuyucuları memnun eden yazardır. bu memnun etme çabası güldürmek, düşündürmek, güldürürken düşündürmek, düşündürürken güldürmek, ağlatmak, dumura uğratmak, vb şekillerde ortaya çıkabilir. tamamen yazarın kişiliğine ve dünya görüşüne kalmıştır.
Uludağ sözlüğün gece tayfasıymış.
Edit: Gündüz tayfası olarak trollsüz, sadece duygusal yükü fazla olan bu tayfayı, yazarları seviyorum keşke bir klonlarıda gündüz olsa...
bir ara entry ve başlık sayısı oranına bakarak zirvelerde çıkarmaya çalıştığımız yazar tipidir. eğer bir yazarın entry sayısının başlık sayısına bölümü 10'dan büyükse o yazar harbiden de çok faydalı yazar değildi. tabi bu bahsettiğim nerden baksan 5-6 sene önce yapılan bir muhabbetti. şimdi entry sayısı başlık sayısına bölününce 100'den büyük çıkan yazarların sözlüğü oldu burası.
Az önce çok uzun zamandır görüşemediğim yazar bir abimle sohbet ettim. Nasılsın ne yapıyorsun derken artık ciddi ciddi troll olarak takıldığını söyledi.
sonra şöyle bir entrylerini düşündüm. vay anasını dedim. Uludağ Sözlük'te günde misal 1000 entry giriliyorsa, bu yazarın "troll" olarak yazdıkları rahatlıkla ilk 100'e girer, hatta ilk 50'yi bile zorlar.
Yani kumaşında yok trollük, kalitesizlik. istese de kötü yazamıyor, basitleşemiyor, en kötü haliyle bile eli ayağı düzgün şeyler çıkıyor ortaya, istemeden, içgüdüsel.
işte bu yazarlara "kaliteli yazar" diyoruz. Birtakım oylama programlarıyla veya arkadaş desteğiyle en beğenilenlere sekiz on entry sokmak değil iş. Etliye sütlüye karışmayıp karmaları 1000'e 1500'e çıkarmak da değil.
iş yazdıklarından kalite akması.
Böyle yazarlara çok ihtiyacı var buranın. Hayırlısı diyelim...
