2006 yılında gösterime giren ve altın portakal en iyi film ödülüne sahip bir zeki demirkubuz filmi.
bu film hakkında yapılan yoruma dikkat ederseniz, önce masumiyet'ten bahsedilmekte. masumiyet'in 30 yıl öncesini konu aldığı için, bu durum çok da olağan. yorum yaparken insan ister istemez iki film arasında kıyaslamaya da gidiyor. (ki bu kıyaslama kader'i düşürürken, masumiyet'i yüceltiyor. bu kaçınılmaz başlangıca ben de uyacağım ve önce;
filmin başrolünde vildan atasever (uğur) ve Ufuk Bayraktar (bekir) görülmekte. film arabesk kültürüne bulanmış ve fakat oyuncuların gereksiz ve anlaşılamayan mimikleri, çıkıntıları filmin arabesk ruhunu çekilmez kılabiliyor bazı sahnelerde. şımarık kız uğur, sakin yapıdaki bekir'i baştan çıkarıyor ve olaylar gelişiyor. ama bunu yaparken o kadar kötü bir oyunculuk görüyoruz ki, vildan atasever'in (bana göre) iyi bir oyuncu olmadığını hatta olamayacağını düşünmeden edemiyorum. oyunculuk yönünden vasat sahnelere sahip filmde, demirkubuz'un başarılı yönetmenliğinin bir kez kez daha kötü olanın üstünü örtmesi şeklinde görmezden gelebiliyoruz. zaten aldığı ödül de, bunun göstergesi gibi.
vildan atasever yerine başka bir isim görseydik, belki o zaman masumiyet'te ki uğur karakterinin 30 yıl öncesinin ne olduğunu anlayabilirdik. ve bekir karakteri için de aynı şey geçerli. filmin 30 yıl sonrasındaki (masumiyet) karakterleri öldüren bu ikili, umarım başka bir filmde bir araya gelmez.
şimdi filmin konusuna dönelim. aşk için, inandığı kadın için ülkeyi dolaşan adamın kendisine ve çevresine verdiği zararlar anlatılmakta bu filmde. öyle bir tutku ki, insanlığın özelliği olan, o çok sevdiğimiz ve vazgeçemediğimiz gururun, aslında bizim uydurduğumuz bir şey olduğunu anlamak mümkün. insan, ancak kendince ortaya çıkardığüı ve büyüttüğü duyguların esiri olur. tıpkı gurur gibi, tıpkı kin gibi, tutku ya da kibir gibi... ama söylemeden geçmemek gerek, kader denen bir şey varsa, o ancak insanın vazgeçmediği olabilir. peşinden gittiğiniz sürece size aittir, onu yaşarsınız. bekir de öyle yaptı, kaderim diye inandığı kadının peşinden gitti. filmde bu öyle derin işlenmiş ki, kaderin seçim olduğu önümüze serilmiş.
--spoiler--
dedim ki, bu kapı kader kapısı, burası sırat köprüsü. ama dönemedim. dedim ki oğlum bekir, bu senin kaderin, bunu çekeceksin...
***
sen de anla artık yazıkmış, kılmış, tüymüş... hepsi hesap edildi bunların, her şeye hazırım. de ki iyilik ediyorsun, de ki sevap işliyorsun. herkesin inandığı bir şey vardır. bu amına koduğumun dünyasında benimki de sensin, anlasana!
--spoiler--
Bu filmi bitirdikten sonra aklima dank diye birsey geldi.
" seversen düzülürsün, düzersen sevilirsin "
Bekir bu tanimlamaya cuk diye oturuyor. Sevdigi icin yapmadigi sey kalmiyor. Masumiyet filminin devamini olaraktanda sonuna bakarsak bok yoluna gidiyor. Dile kolay 20 yil onun pesinden kosuyorsun. Pezevenkligini bile yapiyorsun niye sevdiginden. Ya Zeki Demirkubuz'un basindan ya da etrafindan boyle esinlenerek bi senayo cikti ya da bu adamin hayal dunyasi bizimkisi gibi ufacik degil.
Bekir Ugur'a asik. Ugur Zagor'a asik. Zagor suc islemeye asik. Bekir Ugur'a ask yonunden kavusamayacaginin farkinda. Ugur muebbet yiyen Zagor'a belki bi ihtimal cikar umuduyla beslenmekte. Tunelin icindeler ileriye devamli bakiyorlar ama bi isik yok, heryer karanlik. Nasil bi piskopatliktir bu durum anlamadim. Hepsi birbirine kavusamayacagini biliyor ama hepsi allahina kadar seviyor. Buradan muhim olanin ask oldugunu mu ortaya cikarmak gerekir cozemedim. Ama Z.Demirkubuz'un yumurtaliklarini opmek lazim. Hem Bekir'in askini hemde Ugur'un askini oyle tadtirdi ki ne Bekir'e kizabiliyorsun bunca yaptiklari icin ne de Ugur'a kizabiliyorsun Bekir'i sevmedigi icin.
Cogunluk Masumiyet'in bu filmden daha etkili oldugunu soyluyor. Bana Kader daha fazla tad,gerceklik verdi. Masumiyet'te cok etkileyici ama Kader darbe gibi birsey yapmisti bana. Iki filmi karsilastirma yapmak icin oyunculari es gecmek lazim. Masumiyete bakiyorsun Haluk Bilginer, Derya Alabora, Guven Kirac. Kader'e bakiyorsun Vildan Atasever, Ufuk Bayraktar. (bu arada Ufuk Bayraktar'in bu filmden once garsonluk yaptigini biliyor musunuz? hic bi oyunculuk dersi almamis) Oyunculukta havada karada Masumiyet goturur adamlarin yas dolayisiyla yetenekleri var.
Z.Demirkubuz'un en sevdigim yani Besiktasli olmasi disinda cektigi cogu filmlerin arka sokaklar olmasi. Bu filmde de bir suru kufur var ama rahatsiz edicek sekilde oldugunu sanmiyorum. Soylenecek yerlere oturtmus kufurleri
Ugur ne olur cik. Valla 2 dakika birsey diyip gitcem. Gitmeyen o.cocugu. Ugur ne olur cik. Ugur yalvariyorum cik
Herkesin inandigi birsey vardir bu a.koydugumunun dunyasinda
ve filmin son sahnesinde ki Ugur'a serenat yaptigi repligi hayatta unutmam.
"Serçenin ölmesinde bile bir bildiği vardır kaderin. Şimdi olacaksa bir şey yarına kalmaz, yarına kalacaksa bugün olmaz. Bütün mesele hazır olmakta. Madem hiç bir insan bırakıp gideceği şeyin gerçekten sahibi olmamış, erken bırakmış ne çıkar, ne olacaksa olsun!" *
zeki demirkubuz imzalı, tüm zamanların açık ara en etkileyici türk filmidir. çok şey yazıp, çizmek mümkün ama ne gerek var, sadece yalan dünya resitali için bile defalarca izlenir.
altyazı:
-nassın şükran teyze?
-iyiyim bekir.
-iyi iyi. iyi olmayıp ta napcaz, iyi olcaaz be iyi...
daha kafası karışık olmayan birisine rastlamadığım kavramdır.
basitçesi kader; bu dünyaya gönderildiğimizden, terkedeceğimiz zamana kadar yaşayacağımız olaylar bütünüdür. fakat herşey belliyse biz niye burdayız? sorusunun cevabıda verilmiştir. insanlar cüzi iradeye sahiptirler ve bu iradeleri sayesinde sunulan tüm kanılardan iyiyi yada kötüyü yada o yola giden durumları kendileri belirler. yani bir yere kadar insan kaderini kendi belirler. bir yerden sonrası yaradan ın iradesindedir.
bir tarafta yatalak babasını ve annesini kendi dünyasına bırakıp zagor'un peşinden dünyanın öteki ucuna dahi gidecek olan uğur, diğer tarafta uğur için işini, eşini, çocuğunu ve ailesini bertaraf etmiş sadece uğur'un yanında olmak için dahi dünyayı verecek olan bekir... kader, bu işte... köküne kadar hayat kokuyor, bu koşuşturmaca. bir taraf kovalarken o denli kovalanıyor ki, hayatın teorisi olmadığını görüyoruz. duygu, mantığı sürklase etmiş.
arkada kimler mi var? hasta baba, ne şekilde olursa olsun hayatın feleğini derbederce yemiş anne, masumiyettekine benzer çaycılık yapıp aile içi bozukluğun mağduru olmuş çocuk, evlenip çocuğuyla ne bok yiyeceğini bilemeyen her haltı sineye çekmiş psikolojisi darmadığın eş -bekir'in eşi-, görücü usulü birlikteliğe önayak olan bekir'e iş vs. sağlamış anne-baba...
arada gene olanın en büyüğü çocuklara oluyor kuşkusuz. bir yanda baba sevgisi yok, diğer yanda aileye yoksulluk o denli çöreklenmiş oluverince psikolojisi berbat halde çaycılık yapan çocuk mevcut. sosyal koşullar yaraları derinleştiriyor hissini film de almamak mümkün değil.
filmin en başarılı sahnesi masumiyet'i erkan can'nın seyretmesi. bir diğeri de kedi ulaşamadığı ciğere mundar dermiş hesabı arkadaşlarıyla her yol mübahtır hesabı içip çeken dertli bekir'in uğur'u nasıl becerdiğini anlatışı! * belki de içe ukte olan davranışı dışa vurmak. dilin kemiği yok elbette. ordaki arkadaşının bekir'in uğur'un peşinden dağları deldiğini ifadelemesi ayrıyetten çekicidir.
filmi masumiyet'le kıyaslamaya girmeyeceğim. zaten; derya alabora, haluk bilginer ve de güven kıraç isimleri kafi ağırlıkta. burda bekir rolünde başarılı ufuk bayraktar var. vildan atasever bana yeterli gözükmedi film boyu.
filmler arası bağlantı, demirkubuz'un yoksulluğu ince bir dantel gibi işlemesi, duyguların mantığın üç beş adım önünde olduğunda takıntı ötesi birleşmeyle nelerin oluvereceğini görmemiz filmi hayli başarılı yapıyor.
biraz ileri bir sorgulamayla bekir ve uğur'un kendi ego masturbasyonları sırasında arkada kalanlar öncelikle dikkatimi çekti benim. uğur ve bekir özellikle de bekir sadece kendi keyfinin kahyası olmuyor bu durumda. arkada kalanlar acı çekiyor. bekir, acı çekti/ yıprandı/ bitirdi kendisini. ama sadece kendisini değil işte! duygu ve takıntı fırtınası, evde onu bekleyen ufaklığı dahi dinlemedi. çünkü dinmedi fırtına. aldı götürdü bizi de başka alemlere.
10 üzerinden 8!
Herkesin bi kaderi varmı bilemiyorum,yoksa rüzgara kapılmış gibi oraya,burayamı sürükleniyoruz? Bence her ikiside doğru.Belki ikiside aynı anda oluyor.Ama yinede seni özlüyorum,birşeye ihtiyacın olursa yakınlarda olacağım.
insanlığın kader nokasında bir hatası vardır. "kader daha önceden tayin edilmişse benim içki içmem ya da birini öldürmem kaderle tayin edilmiş "denir. bu yanlıştır çünkü kaderde 2 yol çizilmiştir, biri iyiyi seçmek diğeride kötüyü. şöyle düşünürsek..(
(nacizane)
birinci nokta ve ikincisi arası insanlık tarihi olsun.( sayı doğrusundaki parça)
ezel (yani geçmişi olmamak, herşeyden önce var olmak) <_____________|________|______________> ebed, sonu olmamak sonsuz, baki.
nacizane tabloyu ele alırsak insanlık tarihi ezel ve ebed noktasındaki bir aralıktır. biz şu an bu aralığı yaşarız, ve o aralığı çift şeritli bir yola benzetelim biz o aralıkta iyi veya kötü olan yolu seçeriz yani hayır veya şerri seçeriz, seçim noktasında araya bazen parazitler girer yani biz iyiyi seçsekte sonuç kötü olur burda musibet vardır, musibet ise görünüşte kötü gibi duru ancak rabbimizin bizi imtihan ettiği bir nokta olabilir ve bizim için o kötü olay pek çok fayda getirir.
mesela: sevgilinin terketmesi, belki terketmese veya onunla evlenmiş olsan başına çok daha kötü şeyler gelebilirdi. örnekler çoğaltılabilir. *
üstüne çok şey denir. anlaşılması güçtür. bence çok da kafa yormamak gerekir. hem değiştirebilmek için herşeyin elinizde olduğuna inanırsınız ole de hissedersiniz. bir gazla girişirsiniz sonra bir koca duvar grafik bu kez en aşağılardadır şimdi de hiç birşeyi değiştiremiceğinizi hiç birşeyin elinizde olmadığını görürsünüz inanılmaz çaresiz hissedersiniz. ve kader dersiniz....
''kader, hayatımızın önceden çizilmiş olması demek değildir. bu sebepten, ''ne yapalım kaderimiz böyle'' deyip boyun bükmek cehalet göstergesidir. kader yolun tamamını değil, sadece yol ayrımlarını verir. güzergah bellidir ama tüm dönemeç ve sapaklar yolcuya aittir. öyleyse ne hayatının hakimisin, ne de hayat karşısında çaresiz'' *
Allah'ın her şeyi bir kader ile yaratması en büyük nimetlerden birisidir. Kader insanlar için çok büyük bir konfor, büyük bir rahatlıktır. Kadere iman eden, hayatındaki her şeyi, hayatı boyunca karşılaştığı ve karşılaşacağı her olayı Allah'ın kaderinde yarattığını bilen bir insan hayatı boyunca bunun rahatlığını, güvenini ve iç huzurunu yaşar.
kader, yüce yaradanın herşeyi önceden bilip takdir etmesidir. meteorologların hava raporlarını sunarken, hava öyle olacağı için mi söylemeleri yoksa havanın önceden durumunu bilip de mi söylemeleri bir örnektir.
(bkz: alın yazısı)
