bugün

Korkudur, allah korkusu.
Hem vicdandır hem bazılarında bu fobi olarak yerleşmiş ki hapis korkusudur, Allah korkusu da birleşir olaya
evet görülmek de alıkoyucu bir etken. mesela dün marmarayda 1 tl gördüm biri oturduğu yere düşürmüş etrafta insanlar olmasa o parayı alacağımdan emindim ama bir şeyden daha emindim ki diğer insanlar da aynı şeyi düşünüyordu.
Bir kişi görülmediğinde işleyeceği bir suçu arzuluyorsa görülmemek için fırsatlar yaratır yine o suçu işler. yaratamıyorsa da arzulamaya devam eder. Ama vicdanen bir suçun erdemli olmadığını düşünüyorsa ne kadar aklından geçirmiş de olsa fırsatını bulsa bile o suçu işlemez. Yani kişiden kişiye farklılık gösterecek durumdur.
Din olduğunu düşünmüyorum.Hayatta genel gayesi iyi bir insan olmak olan biriyim.içimde ki o iyi insan olma duygusunu beni yanlış yapmaktan ,zarar vermekten alıkoyuyor.Eger içimde bu duygu olmasaydı görülüp görülmemek umurumda olmazdı.Kısacası önemli olan izlenmek değil ,kendimizi bir izleyici olarak görüp aynanın karşısına geçebilmek.
insanı suç işlemekten alıkoyan görülmek değildir gören kişinin ona ceza kesebilmesidir. Misal devletin sana iyi bir ceza keseceğini bilsen o suçu işlemezsin.
cezai yaptırımdır, bedel ödemektir.

yoksa her mahallede bir terminatör olurdu. aksini iddia eden, otoritenin sağlanamadığı ülkelere baksın.

kimsenin kıçı o kadar pembe değil.
güzel bir soru.

değildir. mu'min olanı için allah korkusudur.
evet ancak görülmemek her durumda aksini sağlamaz. en azından insanların %90ı tek başına kaldığında başkalarına göründüğünden bariz farklı olur. yalnız kalmayı dünyada yaşayan tek insan olmak şeklinde değiştirirsek istisnalar sayılı olur.

toplumdaki gerekliliklerin kaynağı toplumun devamlılığını sağlamak için gereken çıkar ilişkileridir. bu gereklilikler de ahlak, yasalar gibi birimlere ayrılır. bu tarz gerekliliklere ihtiyaç duyulması bunların aksine bir eğilimin olduğunu gösterir. elini ateşe koyma gibi bir kural yoktur çünkü buna gerek yoktur.

yani toplumsal baskının azaldığı zamanlarda gerçek aynı oranda açığa çıkar.
suç ve cezadır.