hacı bektaşi veli nin hocası ahmed yesevi

ilk türk tarikatı. Kazakistandaki muritleri sunni aynı mevlevilier gibi. Bugün Anadolulda bektaşilere, nusayrilere, kızılbaşalra toptan alevi diyoruz. Alevi deyim belki 150-200 yıllık. Birçok ermeni dönmesi ,ezidi kürt ve ateist -marksist arkdaşda kendine alevi diyorken. Caferi azeriler bile saf saf aleviyim dyor türkiyede. halbusiki bizim aleviler sunni gibi görüyor onları. Aleviliin balım sultanla çehresi değişmştir. 15 yy . Safevilerin Osmanlı içimde yaptığı propgandalar sonucundadır. Alevilik içine giren unsurlar tarafında asimle edilmiş heterojen bir kavramdır. bu yüzden ziyon çeşit alevilik vardır.

Son 20-30 yılda Türkiye de mezhepler deşiliyor Alevilikte öyle. Nasıl ki Sünniler kendi içlerinde keskin ayrılıklar yaşıyorsa alevilerde bunları yaşadı yaşıyor. Sayıları daha az olduğu için ve içeri dönük yaşadıkları için pek yansımıyor olabilir. Alevi kurultaylarında sert tartışmalar dönüyor. Erdoğan çınar adındaki zatın ışık aleviliği tezi ve aleviliğin mezhepten öte islam dışı bir etnik kimlik olduğu iddiaları karıştırdı ortalığı. Bazı alevi gençlerde bu yeni akıma kapıldı. Aklı başında alevi dernek-federasyonları karşı çıktı.

Caferiler Türkiye deki Alevileri caferiyye yapma konusunda bazı çalışmalar yaptı ancak sonuç alamadı sonrada bıraktı uğraşmayı. Alevilik-Şiilik kendi içerisinde birçok farklı kola ayrıldığı için bazılarını şiiler dahi kendi içlerinden dışlamıştır. Bunda yerel inançların öğretilere zerk edilmesinin de payı büyüktür veya şeyh uçmaz mürit uçurur deyimi de uygundur. Aşırı Şiilerin aşırı Sünnilerden tek farkı sarıkları ve namazlarıdır.