Irak TV'sin de ;Dünya düz mü, yuvarlak mı?; diye tartışan, zıt görüşlerdeki iki bilim(!) adamınından birisi ,dünyanın düz olduğunu savunurken ;diğeri, yuvarlak olduğunu ispatlamaya çalışıyordu.. Dünyanın düz olduğunu savunan taraf ; Güneşin dünyadan küçük olduğunu ve güneşin dünyanın etrafında döndüğünü(!) beyan etti. Ay ve Güneş in çap hesaplamalarını yanlış yaparak; ama kendinden emin bir şekilde de sürdürdü konuşmasını..
Bu videoyu izledikten sonra, aklımın ilk gittiği yer, Ortaçağda ki skolastik düşünce yapısı oldu.Takribinde,serbest çağrışımla bir isim geldi aklıma; bu isim, Giordano Bruno idi..
Giordano Bruno, 1548 yılında italya-Nola da doğdu.Soylu bir ailenin çocuğu idi ve 16 yaşında dinsel bir tarikat olan, dominken tarikatına girmek durumunda kaldı.Ancak,bilime olan aşkı ve evreni çözümleme çabası , bilimi reddeden bu tarikat ile yollarını ayırmasına neden oldu ve bilimsel çalışmalara başladı.içinde bulunduğu sistem, bilimi yasaklıyordu ve kiliseye karşı bilimi savunduğu için din sapkınlığı ile suçlandı.Engizisyon baskısından kurtulmak için ülke ülke gezdi.sabit bir yerde duramadı.
Bruno, Evrenin sonsuz olduğunu; dünyanın, evrenin merkezi olmayıp,evrende dünyadan başka da gezegenler olduğunu savunuyordu.Tabi,asla düşünemesi gereken başka bir şeyi; dünyanın düz olmadığı görüşünü, Galilei gibi o da savunuyordu, ki bu bütün savunduğu düşünceler,16.yüzyılın cahil avrupasında hıristiyanlık dinine aykırıydı ve kiliseye karşı cürüm işlemek anlamına geliyordu..Bunun cezası ise ölümdü...
En Nihayetinde, 1600 yılında Zürihe gittiğinde tartıştığı bir aristokrat,Bruno'yu Engizisyon mahkemesine teslim etti. Mahkemede ; görüşlerinden vazgeçerse ve bu sonsuz evren görüşünün din sapkınlığı olduğunu kabul ederse, kilise tarafından affedileceği söylendi.Lakin o,gördüğü bütün işkencelere karşı görüşlerinden ödün vermedi ve savunmaya devam etti.Bunun üzerine, Roma'nın Compo de Fiori meydanında diri diri yakılarak ölüm cezası infaz edildi...
Şimdi düşünelim; Ortaçağ Avrupasında 15.-16.yüzyıl da bilimle uğraşmanın cezası işkence ve ölüm iken, Şimdiki Ortadoğu; yani o zamanın Mezopotamya topraklarında ve Arap dünyası’nda, ibn el-Şatir gibi bilim adamları bilimlerini son hızla ve engelsiz devam ettirmişti.
Zamanında Dünya bilim tarihine damga vuran gökbilimcilerin yetiştiği bu coğrafya(Irak,iran vb.. dahil), yüzyıllar sonunda, nasıl çağının bu kadar gerisinde düşünebilen bir coğrafyaya dönüştü, bu nasıl bir ironidir?..Bunun nedeni nedir bunu tartışmayacağım,iyi bildiğim halde.. sadece gelinen bu nokta gerçekten hazin..
Irakda 400 yıl kadar başa sarıp, hala ;dünya düzdür,dönmüyor, güneş dünyadan küçük;gibi bilimsel araştırmadan yoksun,yanlış öğretilmiş bilgiler ile donatılmış zihniyetler ile, Bizim ülkemizde ''7,5 lik deprem yetmedimi!'' diye,depreme neden olan şeyin, insanların işledikleri günahlardan ibaret olduğu ve doğa olayına değil, hurafelere bağlandığı zihniyetle aynı kalıpta.. Yani iğneyi en çok kendimize çuvaldınız da başkasına batırmak gerekiyor biraz da..Hani BOP'a göre rol-model devletiz(!) ya..Bizi örnek alacaklar ya, o açıdan dedim. Hani sempozyumlar falan da düzenliyoruz aptal saptal evrim teorisi karşıtı falan..
Kıssadan hisse son olarak diyeceğim şudur ki; Evet ,dünya yuvarlak ,elips ya da geoid şeklinde..Ancak Kafalar düz olunca,dünyanın şeklinin ne olduğu fark eder mi? Bu düzlük devam ettiği sürece de bırakın müspet düşünmeyi ; düşünebilen bir akıl bile kalmayacak maalesef..
''tanrı, iradesini hakim kılmak için yeryüzündeki iyi insanları kullanır;yeryüzündeki kötü insanlar ise kendi iradelerini hakim kılmak için tanrı'yı kullanırlar'' demiş çok akıllı bir biliminsanı.
16.cı asır Latin düşünürü Giordano' un günümüze kadar gelen 'iki şey' hakkındaki sözleri değerlerinden hiçbir şey kaybetmemiş.
iki şey 'Kalitesiz insan'ın özelliğidir:
1- Şikayetçilik
2- Dedikodu
iki şey çözümsüz görünen problemleri bile çözer:
1- Bakış açısını değiştirmek
2- Karşındakinin yerine kendini koyabilmek
iki şey yanlış yapmanı engeller:
1- Şahıs ve olayları akıl ve kalp süzgeçinden geçirmek
2- Hak yememek
iki şey kişiyi gözden düşürür :
1- Demagoji (Laf kalabalığı)
2- Kendini ağıra satmak (övmek, vazgeçilmez göstermek)
iki şey insanı 'Nitelikli insan' yapar
1- iradeye hakim Olmak
2- Uyumlu Olmak
iki şey 'Ekstra Değer' katar:
1- Hitabet ve diksiyon eğitimi almak
2- Anlayarak hızlı okumayı öğrenmek
iki şey geri bırakır:
1- Kararsızlık
2- Cesaretsizlik
iki şey kaşif yapar:
1- Nitelikli çevre
2- Biraz delilik
iki şey ömür boyu boşa kürek çekmemeni sağlar:
1- Baskın yeteneği bulmak
2- Sevdiğin işi yapmak
iki şey başarının sırrıdır:
1- Ustalardan ustalığı öğrenmek
2- Kendini güncellemek
iki şey başarıyı mutlulukla beraber yakalamanın sırrıdır:
1- Niyetin saf olması
2- Ruhsal farkındalık
iki şey milyonlarca insandan ayırır:
1- Sorunun değil, çözümün parçası olmak
2- Hayata ve her şeye yeni (özgün, orijinal, farklı) bakış açısıyla yaklaşabilmek
iki şey gelişmeyi engeller:
1- Aşırılık (mübalağa, abartı, ifrat)
2- Felakete odaklanmış olmak
iki şey çözüm getirir:
1- Tebessüm (gülümseme)
2- Sükut (susmak)
iki şeyin değeri kaybedilince anlaşılır:
1- Anne
2- Baba
iki şey geri alınmaz:
1- Geçen zaman
2- Söylenen söz
iki şey ulaşmaya değerdir:
1- Sevgi
2- Bilgi
iki şey "hayatta önemli olan her şey" içindir:
1- Nefes alabilmek
2- Nefes verebilmek
"Allah, iradesini hakim kılmak için yeryüzündeki iyi insanları kullanır"
"Yeryüzündeki kötü insanlar ise kendi iradelerini hakim kılmak için
Allah'ı kullanırlar. "
" Giordano Bruno (..... - 1600) " Din adamları tarafından meydanın ortasında yakıldı......
italyan filozof diri diri yakılmadan önce ölüm kararını Bruno'ya bildiren yargıç, ondan şu cevabı almıştır: "Ölümümü bildirirken siz benden daha çok korkuyorsunuz".
''insan yaşamının anlamı, Tanrı'nın var ettiği bu evreni kendi bütünlüğü içerisinde kavrama çabasında yatar. Tanrı'nın kendisi kadar olağanüstü ve sonsuz bir güzelliğe sahip olan bu evreni seyretmek, onu kavramaya çalışmak bizi ölümün ve tek tek şeylerin verdiği üzüntüden, acıdan kurtarır. Tek tek şeylerle uğraşmaktan kurtulup evrenin birliği içerisinde Tanrısal öze yaklaşmak ancak kahramanca bir coşkunlukla olanaklıdır''.
o kadar içimize işletilmiştir ki bu 'şey' ler, parçadan bütün olmaya bir türlü geçemeyiz. geçsek de bir şeyleri eksik bırakırız yazık ki.
her şeyin ilklerini reddetmeye yönelik olan zihnimiz tarihin düşünce özgürlüğünün ilk havarisi olarak kabul edilen bu filozof u da katletmeyi ne yazıkki görev sanmıştır.
herhalde öldürülmeden kısa bir süre önce de şunu demiştir.
"tanrı, iradesini hakim kılmak için yeryüzündeki iyi insanları kullanır; yeryüzündeki kötü insanlar ise kendi iradelerini hakim kılmak için tanrı'yı kullanırlar.
1563'te dominiken olmuştur, fakat katolik doktrinlerine karşı olan şüpheci tavrı italya'yı terk etmesine neden olmuştur. 1593'te venedik'te engizisyon tarafından tutuklanmış ve kopernik astronomisini kabul etmesi nedeniyle yakılmıştır.
özgür düşüncenin havarisi olan, yakılarak katledilen italyan filozoftur.
2007-2008 sezonunda ankara devlet titarosu tarafından sahnelenen aynı adlı oyundur.
oyunda giordano buruno' yu durukan ordu oynamaktadır.
herşeyi bırakıp küçük bi kasabaya yerleşmek isteyenlerin özellikle izlemesi gereken oyundur.
(#3198786)*
bruno'ya naat şeklinde özetleyebileceğimiz didaktik, satirik ve kimi bölümlerinde grotesk öğelerle bezenmiş iki perdelik oyun. özellikle alt-metin okumayı sevenler için gündeme göndermeleri bulma ç/cabası.
şamdancı, neden - ilke ve birlik üzerine, sonsuz evren ve dünyalar üzerine ile yiğitçe öfkeler üzerine adlı kitapların yazarı, tommaso campanella' nın, farklı ve özgürce düşündüğü için yakılan halefi, italyan düşünür. *
' ne gördüğüm hakikati gizlemekten hoşlanırım, ne de bunu aşıkça ifade etmekten korkarım. aydınlık ve karanlık arasındaki, bilim ve cehalet arasındaki savaşa her yerde katıldım. bundan dolayı her yerde zorlukla karşılaştım ve cehaletin babaları olan resmi akademisyenlerin yanı sıra kalın kafalı çoğunluğun öfkesinde hedef olarak yaşadım. ' *
Evrenin sonsuz olduğunu iddia eden italyan düşünür, şair. (1548-1600) çağdaşı olan galile'den farklı olarak inandığından çark etmediği için engizisyon tarafından roma'da yakılarak cezalandırılmıştır. ortaçağ düşününün temeli olan yaratan-yaratılan ayrılığını reddetmiş, tanrı ve evrenin aynı gerçeklik olduğunu savunmuştur.
"Ne gördüğüm gerçeği saklamaktan hoşlanırım, ne de bunu açıklamaktan korkarım. Aydınlık-karanlık, bilim-cehalet arasındaki savaşa her yerde katıldım. Bu yüzden her yerde zorlukla karşılaştım ve cehaletin ağababaları resmi akademisyenlerin ve kalın kafalı çoğunluğun öfkesine uğradım."
