uzun süre doğuda, kalmış birisi olarak gözlemlediğim kadarıyla doğunun en büyük ve güzel şehirlerinden biri. hatta bir batıda ki, bir çok şehirden daha donanımlı ve bakımlı diyebiliriz. güzel yerdir, gidip görmeden yorum yapmamak lazım.
orasi benim memleketim. çüngüs diye bi ilcesi vardir pek bilinmez. kendi halinde insanların yasadigi olaysız sakin bir yerdir orasi yani doğduğum yer. her zaman olaylarla anilsada gercekten güzel bir şehirdir. gezmeye gidenler genelde tehdit edilir arkadaşlarımdan biliyorum. sevilsede sevilmesede memlekettir iste. ha bide ön yargılar şehridir. diyarbakırliyim diyince genelde süzer her insan. ama harbiden tarihiyle güzel bir ildir.
ilk önce insanı dost canlısı. Bir yer sorun yerinden kalkıp seni oraya götürmek istercesine tarif ediyor yolu.
Bir de batı'dan (izmir'den) geldiğinizi öğrenirlerse hemen kendilerini anlatmaya başlıyorlar.
Diyarbakır insanının özellikle kürdünün kendini ifade edememiş olmasının acısını çektiğini görürsünüz, algılarsınız cümlelerinde.
Biz sizin sandığınız kadar kötü insanlar değiliz demeye getirirler. Ön yargılardan çok çekmişlerdir ama aslında kendilerinde de var bu önyargı biraz. Farklı da olsa böyle. Ahmet Kaya dinleyen eğitim verdiğim arkadaşa "Yahu hep aynı parçayı çalıyorsun "Aynı daldaydık" ı çalsana" dediğimde şok oldu mesela. "Metin Ağabey gel, bu izmirli de Ahmet Kaya dinliyormuş" dediğinde başıma toplanınca da ben dumur oldum.
"Yahu ben bu adamın konserine bile gittim, çok yanlış düşünüyorsunuz" dediğimde inanmadılar hatta.
içinde, özünde kürt geçen her şeye tepkili olduğumuzu sanıyorlar.
Bundan dolayıdır ki yeni tanıştığımız yöre insanı muhabbet biraz ilerleyince hemen "Allah bu devletin huzurunu bozanların belasını versin" diyor. Gizli mesaj olarak "Ben de kürdüm ama PKK'lı değilim" demeye getiriyorlar.
Aslında o kadar çok önyargılı insan var ki çok da haksız değiller.
Buraya gelirken bile "gelirken el bombası getir", "Kaleş getir" diyerek yersiz şaka yapan bir dolu insan oldu.
Diyarbakır'ın surları meşhur. Zamanında deli sur yapmış adamlar buraya. Cumhuriyet sonrası bir vali "şehrin hava almasını engelliyor" diye bir kısmını yıktırmış. Bu açıdan düşünecek olursak tarihi eserlerimize bakış açımızın köklerinin nereden geldiğini anlamak zor olmaz.
Karacadağ diye bir yerden volkanik kayalar söküp işleyerek yapmışlar zamanında yapıları, camileri, avluları. Sur içinde kalan eski Diyarbakır hep böyle. Sebebi ise gözenekli bir yapıya sahip olan bu taşların izolasyon malzemesi gibi kullanılması. Yazın o sıcağında bir ıslatıyorsun o avlu serin serin oluyor. Aynı şekilde kışın gündüz güneş ışığıyla aldıkları sıcak havayı da içlerinde tutuyor.
Ahmet Arif, Sezai karakoç, Cahit Sıtkı Tarancı, Ziya Gökalp, Songül Öden, Süleyman Nazif, Sami Hazinses, Tutku Açık, Sarp Apak, Gazi Yaşargil ve daha çok pek çok değerimiz bu topraklarda dünyaya gelmiş.
Kebabçıları meşhur. Üstelik bunlar bizim oralara göre çok uygun fiyatlarda. 3 kişi insanlıktan çıkarak yiyoruz 55 lira hesap geliyor mesela.
Bir dolu da alışveriş merkezi yapılmış, yapılmakta. Burası için doğunun paris'i diyenler haklı. Gerçi artık pek çok doğu ve güneydoğu kentimiz eskisi gibi değil. Belki de hiç sandığımız kadar kötü de olmadılar. Ama burada gayet medeni bir hayat var.
Hoşgörü sahibi insanlar... "Bizim oralarda "birader" deriz, siz ne kullanıyorsunuz" dediğimde "Bizde de 'keko' deriz" diyor adam.
"Biz de pek hoş bir anlama gelmiyor o kelime" dediğimde ise bildiğini söyleyerek gülümsüyor. Ben olsam "g.tünüze koyayım" derdim mesela. Yalan yok, kızmıyor adam ama, alışmış batının o ukalalığına, görmemişliğine.
Aaaaa... Bir kaçak çayı var mesela başka yerde içemezsiniz. Tavşan kanı derler ya o hesap. Buradaki Carrefoure'larda bile satılıyor. Istakan ve Asuri markaları en revaçta olanlar. Ucuz bir şey de değil. 24-25 lira kilosu. Lezzeti farklı, bir de aç karnına bile içseniz bozmuyor.
Gaffar Okkan'ı gerçekten çok sevmişler. Öyle böyle değil hani. Öldürülmesini hala içlerine sindiremiyorlar. Bazı evlerde ve kahvelerde adamın resmi var. "Neden bu kadar çok sevdiniz" sorusuna çok değişik anılarla cevaplar veriliyor. Sözün özü adam aslında çok zor, çok mattah bir şey yapmamış. Ne yapmış biliyor musunuz, samimi davranmış bu insanlara, dürüst davranmış. Polis, emniyet görevlisi diye adam tutmamış. Gerektiğinde kesmiş cezayı meslektaşlarına. Buranın insanı öylesine aç ki bu korunup kollanmaya, hemen sevivermişler adamı. Diyarbakırspor için yaptıklarını anlata anlata bitiremiyorlar. (Bir altay sempatizanı olarak diyarbakırspor ile ilgili hoş anılarım olmasa da...) ve Gaffar okkan suikaste uğradığında aslında ölmediğini ama bu eylemi yapanlardan birinin nefes alış verişini kontrol ettikten sonra bir daha sıktığını anlatıyorlar. Hatta kadının biri bunu yapan katili ertesi gün olay yeri incelemenin içinde görüp devlet görevlilerinden birinin cebine bir pusula da bırakmış. "Öldürenlerden biri buydu ve beni mahkemeye çıkarın ben teşhis ederim" demiş ama olayın üstünü kapatmışlar.
Bir çok türkü barda kürtçe şarkılar çalınıyor doğal olarak. Ama sizin misafir olduğunuzu görünce bir "Drama köprüsü" de patlatıyorlar nezaketen. Kısacası memleketimizin bir çok yeri gibi güzel, değerli ama sınırlı bir şekilde tanınan, bilinmeyen, ön yargıyla yaklaştığımız illerimizden biri.
doğduğum yer ve gelecekteki son durağım.. izmirlisi, ankaralısı, sinoplu, kayserili, artvinli, bolulu, antalyalı memleketinden çıkar, gün gelir nereli olduğunu dahi unutur. ama bir diyarbakırlı asla unutmaz. misal istanbul kız gibidir derler. aşık olunur; diyarbakır aşık etmez adamı direk vurgun yedirir.
türkiyenin kız kardeşidir erkek için kız kardeş namustur, diyabakırda ülkenin kız kardeşidir sahip çıkarsan sözünden çıkmaz, çıkmazsan aile terbiyesinden uzaklaşır, izmir, tunceli, diyarbakır şehirlerini seviyorum canım ülkemin.
bana göre dünyanın en güzel memleketi.aslen elazığlı olmama rağmen diyarbakırı hep memleketim olarak gördüm.biri sorunca diyarbakırlıyım dedim hep.bu güzel şehrin az ekmeğini yemedim ne de olsa.
bundan 8-10 sene önce yaşıtlarımız sokaklarda rahatça gezerken biz evden okula gitmek için çıkarken annemiz arkamızdan bağırırdı.'oğlum kurban olduğum dikkat et.kalabalıkta çok kalma.okuldan çıktığında çok geç kalma'
ne de olsa diyarbakır demek ohal demekti.diyarbakır demek diyarbakır zindanı demekti.diyarbakır demek faili meçhul demekti jitem demekti.
bombalar patladı bu şehirde.bir zamanlar oturduğumuz evin 100 metre ilerisindeki koşuyolu parkında 10 tane insan parçalara ayrıldı.
final dershanesinde sonradan fen lisesinden sıra arkadaşım olacak adamın yüzü yandı.yine aynı fen lisesinde olan eren şahin hayatını kaybetti.
mazlum doğan diyarbakır zindanında 3 kibrit yaktı ve kendini astı.
gaffar okan diye yiğit bir adam geldi bu şehre.başka hiçbir zaman hiçbir devlet görevlisi gaffar baba gibi sevilmedi.hala dükkanlarda kahvelerde resimleri vardır gaffar okanın.
diyarbakır demek isyan demekti.diyarbakır demek zulme başkaldırmaktı.diyarbakır mazlum doğan demekti.
ahmet kaya ne güzel söylüyor ?
diyarbakır yolunda toz olmuş dağılırım.bu hırçın depremlerle sarsılırım kanarım.arkadaşların yüzü ağır ağır solarken gün doğar yaylalara kahrımdan utanırım.
ey fırtınalı bayır ey mazlum diyarbakır dağlarında kızıl ateş alnında kızır bakır.
güzel memleketimden kilometrelerce uzakta olsamda üzelme sen üzülme başını öne eğme gün olur kavuşuruz dert etme diyarbakır.
1980 de babamın tayini nedeniyle 4 yıllığına gidip yaşadığım ilk 2 yılında hiç hoşlanmadığım ona doğunun parisi diyenlere parismi görmediniz dayakmı yemediniz dediğim sonrada etrafındaki diğer illeri gezdiğimde niye paris olduğunu anladığım ve son 2 sene daha olumlu baktığım şehir. iyi insanlarıda var rezil insanlarıda, unutamadığım çocuk ve bebek mezarlarının çokluğu, yazın asfalt eriten duvarlara depolanan sıcağı, karpuzu meşhur olsada en çok suyunu sevdim kana kana içilir genede şişkinlik yapmazdı. Şahane ayran olurdu o sudan. açık ekmek dedikleri pidesini, ciğer kebabını, kaburgavı selim amcasını, bumbar dolmasını özlüyorum bazen. ben çocukluğumda direkt gittim, şimdi doğan çocuklar pasaportlamı giderler veya madridden barcelonaya eyaletler arası gider gibimi giderler merak ediyorum doğrusu.
