Manda tartışmalarının, Erzurum-Sivas kongresindeki tartışmaların ve yine bu kongreler sonunda alınan kararların, Nutuk'ta ufak ufak tahrif etmesinden (mesela Sivas kongresinin sonuç metninin kimi maddelerini yok saymasından) anlaşıldığı kadarıyla, Atatürk de bu dönemde manda fikrine karşı takındığı tutumdan sonradan rahatsızlık duymuştur. En azından Nutuk'u söylediği dönemdeki siyasal ortamda bu tartışmaları gündemen getirmek istememiştir.
Ancak yine de, bunlardan yola çıkarak Atatürk'ün mandacı olduğunu söyleme abartılı olur. Zira güçlü bir şekilde mandacıların yanında yer almış olsaydı, hele hele bir ingiliz mandası için bastırsaydı, sanırım daha net bazı kararlar alınırdı Sivas kongresinde. Buna karşılık, her ne kadar Atatürk'e dair çizilen kurtarıcı ilah, mükemmel insan imajını zedelese de, aslında o dönemde Atatürk'ün özellikle MArikan mandası fikrini kesinkes reddetmekten uzak olduğu, Amerikan temsilcileriyle görüşürken veya anadouya geçmiş aydınlarla tartışırken, "ABD böyle bir mandayı gerçekten istiyorsa, belirli şartlar altında kabul edilebilir" şeklinde bir görüş bildirdiği biliniyor. Sonradan bunun bir diplomatik manevra olduğu söylense de, böyle bir yorumun ancak bir temenni olarak kıymeti vardır. Hiçkimse ABD gerçekten manda konusuna olumlu yaklaşsaydı anadolu hareketinin buna cevabının ne olabileceğini yüzde yüz bilecek durumda değil. Ama dediğim gibi, Atatürk nutuk'ta, bu dönemdeki tavrını tahrif etmektedir ki, buradan çıkarılabilecek sonuç, 1925 sonrası Atatürk'ün, Sivas kongresi döneminde kendisinin içinde bulunduğu tavırlardan memnun olmadığıdır.
(#4808239) nolu entrynin yanlış anlamalara neden olmaması için bir daha belirtmekte fayda olduğunu düşünüyorum;
anlatmaya çalıştığım bu ve benzeri söylemlerin var olabileceği; ancak bunların o konjonktürde belli bir amaç uğruna sarf edildiğidir.kaldı ki; ingiliz mandası olmak gibi bir amaç söz konusu olsa idi, mustafa kemal bunu gerçekleştirecek fırsatları edindiğinde -ki edinmiştir- bunu zaten yapardı.bu kudrete sahipti. ama yapmamış olması da, başkaca zamanlarda başkaca söylemleri dile getirmediği anlamına gelmez.
bunların varlığına işaret etmek de mustafa kemal' den bir şey götürmez.
değildir efendim. sakin olun azıcık. yada tamam evet öyledir, bu yüzden soyadı atatürk türk büyük önderin dimi. ne ingiliz hayranlığı ama. öncelikli bakınızılarımla konuya girmek istiyorum. (bkz: akıl) (bkz: mantık)
işgal edilmiş bir ülkenin basın yayın kuruluşları özgür müdür? değildir. bugün hükümetimiz bile geleceğini sağlama almak için basın kuruluşları üzerinde bir baskı oluşturmuş durumdadır, bu bir stratejidir. rakip parti üyesi insanlar suçlanmaktadır, kendilerine destek vermeyen basın kuruluşları yıpratılmaktadır. bu örnek üzerinden bakınızlarımda gösterdiğim şeylerle düşünürsek bazı sonuçlara varmak zor olmayacaktır. halk askerden medet ummaktadır saltanatın eli kolu bağlıdır. bu durumda halkın tutunduğu dalları keserseniz işgal kolaylaşacaktır. eğer hala anlamamışsak yapacak bir şey yok.
bu arada; yoksa siz gazetelerde okuduğunuz herşeye inanıyor musunuz?
ben inanmıyorum.
pes yani iftiranın da bu kadarı dedirtecek, kendimizi yerden yere atıp, kafamızı duvarlara vurmamıza sebep olacak türden, asılsız, soysuz, çirkin, ucuz polemik yaratma girişimidir.
Tarih'i sadece gazetelere bakıp değerlendirenler, ileride bugün bazı gazeteleri okuyup ortalığı güllük gülistanlık sanabilirler. Atatürk'ün bu tavrının değişik sebepleri olabilir. Kaldı ki değişmeyen tek şey değişimdir. Atatürk de değişmiş olabilir. Önemli olan o ya da bu değil. Arkasında bıraktığı eserler ve tarihi kişiliğidir.
Buna paralel olarak 1982 anayasasına %90'ı aşkın evet oyu veren; kenan evren'i cumhurbaşkanı seçen halk hakkında neler neler söylenebilir. Ancak bugün o halk da değişmiştir. Artık Kenan Evren adı verilen okulların da isminin değişmesi gündemdedir.
o da bir şey mi? benim okuduğum bir kitapta da atatürk'ün alenen şili yanlısı olduğu, en olmadı paraguay boyunduruğu altına girmek istediği belirtiliyordu..
boyama kitabında yazıyordu, mum boya ile.. belgeyse belge, dışına da taşırılmamış..
öncelikle;
bu iddia'ya, düzgün bir argüman öne sürmeden yanlızca çemkirerek karşılık veren, atatürk'ü putlaştırmış kişilerin sözleri ciddiye dahi alınmamalı..
lakin şahsi kanaatimce iddia çok temelsiz öne atılmış. zira bugün ve her zaman olması gerektiği gibi, dönemsel olaylar incelenirken bahsi geçen olayın olduğu dönemin şartları vs. göz önünde bulundurulmadan bi tespit yapmaya çalışmak, doğruyu bulmaya yardımcı olmayacağı gibi sadece kendimizi kandırmaya yarar.
yani sonuç olarak yine şahsi görüşümce, atatürk'ün ingiliz mandasında bir vali olma isteğini belirttiği demeci, hayalini kurduğu değişimleri yapabilmek için gerekli gücün ve yetkinin peşinde olduğunun kanıtıdır.
bilindiği üzere atatürk anadolu'ya, dönemin osmanlı sultanı vahidettin'in kendisine verdiği önemli yetkiler ile geçmiş, peşinde koştuğu değişimlerin temelini bu şekilde atabilmiştir.
zira tahmin edilebileceği üzere, herhangi kayda değer bir yetkisi olmayan düz bir subay ne rejimi değiştirmenin de dahil olduğu önemli değişimler yapabilir ne de buna cesaret edebilir.
zaten atatürk'de yukarda da bahsettiğim üzere, osmanlı hanedanı tarafından önemli yetkiler ile donatılarak anadolu'ya geçmiş ve bu şekilde önemli bir süre anadolu'da ki askeri ve sivil kuvvetlere hükmetme fırsatı yakalamıştır.
ama son olarak şunu da belirtmek gerekir ki;
bu tür iddia'lar öne sürmek, biraz provakatif bir amaç güderek bile olsa, bu ülkede sanıldığı üzere "suç" değildir.
zaten bu tür iddialar da bulunan kişilere küfür ile karşılık veren belli bir kesim şuursuz yüzünden değilmidir ki bugün hala bir çok önemli konu gizemini koruyor.
minber gazetesinden:
.....
bu savaşta ingilizlerle arıburnu, anafarta ve filistin cephelerinde karşı karşıya gelip savaştım. ben gerek bu cephelerde ve gerekse daha önce bahsettiğim cephelerde sürekli vatanın müdafaasından ibaret bir görev yaptım. bununla birlikte kalbimde nefret ve düşmanlık düşünceleri yer bulmamıştır. osmanlı milletinin hürriyetine ve devletimizin bağımsızlığına hürmet ve saygı gösterdikleri takdirde yalnız benim için değil bütün osmanlı milleti için ingilizlerden daha hayırlı bir dost olmayacağı kanaati tabiidir.
......
bunu yanlış yazmış ilk entry'de, başlığı açan arkadaş.
hatta ve hatta mustafa kemal bir zamanlar osmanlı ordusunda subaydı. bu mustafa kemal i osmanlı imparatorlugu yanlısı yapar. gercekleri ogrenelim arkadaslar. biliniz ki bunlar resmi tarih seysinde yazmıyor.
mustafa kemal ataturk bir zamanlar rakı icerdi. bol bol hem de. evet votkacı ve votkasever arkadaslar, ataturk votkayı sevmiyordu. benden size onemli bir duyuru.
Ne Atatürkmüş arkadaş ne istiyosunuz bu adamdan bu kadar ne yaptı size özgürlüğünüzü vermekten başka.Sizin için savaştı sizin için yaralandı anasının cenazesine bile gidemedi ne nankör insanlarmışınız ne pis insanlarmışınız nefret ettirdiniz insanlardan beni.
Atatürk'ü anlamak istemeyen* cahil cühela kişilerin ortaya attığı savdır.
Özgür bir ülkede yaşıyoruz ve her fikir tartışmaya açıktır tamam eyvallahta kardeşim her sözlüğe girişimde Atatürk'e atılan bir iftirayı* okumak zorundamıyız. ingiliz mandası yanlısı bir adam hayatını ortaya koyup samsuna çıkar mı? ingiliz destekli Yunan ordusuna karşı savaşır mı? Ordular ilk hadefiniz Akdenizdir ileri der mi? Lozan Barış Antlaşmasıyla Anadoluyu ingilizlerin elinden söke söke alır mı? Bu sorulardan tek bir tanesine evet diye cevap verenlere tek tavsiyem ilk otobüsle bu ülkeyi terketsinler.
Bu tip fikirleri ortaya atanlardan ve savunanlardan tek bir isteğim var anladık Atatürk'ü sevmiyorsunuz bari böyle saçma sapan şeylere kafa yorucağınıza az aklınızı kullanında Ata'mı anlamaya çalışın.
şu zamanda bile birilerinin ağzından söylemediği şeyleri yazmanın mümkün olduğu halde o zamanlar birilerinin ağzından birşeyler yazabilmek çok kolay olsa gerek. tarih atatürk'ün söylediği yada demeç verdiği yazılarla doludur ve bir çoğu kanıtlanamamıştır. ingiliz mandası yanlısı olan atatürk çanakkale savaşında 250000 türk askerini boşuna öldürmüş, "o çok sevdiği ingilizlerin" 7-8 tane gemisini batırmış yada kullanılmaz hale getirmiş ve yaklaşık 150000 den fazla ingiliz askerini sırf güzellik olsun diyemi öldürmüştür. kendimize gelelim beyler. amaç bu kafalara çiviyi çakmak, zihinleri bulandırmaktır.
çünkü manda bir hollanda hayvanıdır. olsa olsa hollanda mandası görmk isterdi. türkiye de hala o mandaların tohumları insan kifayetinde gezerler o da ayrı bir tartışma konusu.
atatürk ingiliz veya sovyet hiç bir mandayı kabul etmemiştir. kurtuluş savaşı sırasında atatürk' ün lenin' le kurdukları münasebetle savaşta atılan her üç mermiden biri sovyet mermisidir aynı zamanda altın yardımı da almışızdır sovyetlerden. Atatürk bu yardımlara rağmen hiçbir zaman sovyet mandasını kabul etmemiştir. bize saldıran ingilizlerin mandasının yanlısı olması işte bu sebeplerden saçmadır.
atatürk pragmatik bir insandır şartlara göre kendini konumlandırmıştır. bir dönem ittihatçılarla takılmış olmasına rağmen cumhuriyetle beraber köklerine kibrit suyu çakmıştır. 19-23 bandında karabekirle çok yakınken 23ten sonra karabekire kendisi ölene kadar siyaset yasağı koydurtmuş. 29 buhranında dış yardım alabilmek maksadıyla dikdatörlükle yönetilen bir ülke burası diyen dünya ülkelerini susturmak için chpnin yanın bir parti daha kurdurmuş fakat varlık sebebi ortadan kalkınca partiyi kapattırmıştır. herkese değmiştir ama kimseden tarafta olmamıştır. şartlar kimin yanında olmayı gerektiriyorsa onların yanında olmuştur. bu sebeple sözkonusu belgeler gerçek olabilir. zaten o yıllarda ingilizci olmayan kim varmışkı, halide edip bile sultanahmet meydanında mitingler yapıyormuş ingiliz mandası için.
atatürk'ün izlediği siyasi bir politikadır. o dönemde ingiliz mandası isteyen, şeriatçı, umudunu yitiren insanların hepsini ortak bir amaç için birleştirmek için atamızın uyguladığı yöntemdir.atatürk o kadar başarılı bir politika izlemiştir ki, bunun sayesinde sadece ülkeyi işgalden kurtarmamıştır.aynı zamanda modern cumhuriyeti kurmuştur. yapılması imkansız gibi görünen bütün devrimleri gerçekleştirmiştir. ve zamanın geri kafalı insanları bile bunu kabul etmiş, atatürk' e saygı duymuşlardır.
ingilizler, milletimizi bağımsızlıktan mahrum etmek için, pek tabii olarak evvela onu ordudan mahrum etmek çarelerine giriştiler. Mütareke şartlarının tatbikatı ile silahlarımızı, cephanelerimizi, bütün müdafaa vasıtalarımızı elimizden almaya çalıştılar.
Sonra kumandanlarımıza ve subaylarımıza tecavüz ve taarruza başladılar. Askerlik i...zzeti nefsini yok etmeye gayret ettiler. Ordu, düşmanlarımızın birinci taarruz hedefi oldu.
Orduyu imha etmek için mutlaka subayları mahvetmek, aşağılamak lazımdır.Buna da teşebbüs ettiler. Bundan sonra milleti koyun sürüsü gibi boğazlamakta, engeller ve müşkülat kalmaz.
Malum bir askeri hakikat, felsefi hakikattir; “ordunun ruhu subaylardadır.”
Şahsi ve özel hayatları itibariyle de subaylar, fedakârlar sınıfının en önünde bulunmak mecburiyetindedirler.
Çünkü düşmanlarımız herkesten evvel onları öldürür.
Onları aşağılar ve hor görürler.
Hayatında bir an olsa bile subaylık yapmış, subaylık izzetinefsini, şerefini duymuş, ölümü küçümsemiş bir insan, hayatta iken, düşmanın tasarladığı ve reva gördüğü bu muamelelere katlanamaz.
Onun yaşamak için bir çaresi vardır. Şerefini korumak!
Halbuki düşmanlarımızın da kastettiği, o şerefi ayaklar altına atmaktır.
Dolayısıyla subay için “ya istiklâl, ya ölüm” vardır.
Fakat arkadaşlar ölmeyeceğiz, bağımsızlığımızı muhafaza ederek yaşayacağız ve milletimizi daima bağımsız görmekle bahtiyar olacağız!
MUSTAFA KEMAL (31 Temmuz 1920)
Afyonkarahisar Kolordu Dairesi
