tekamül nazariyesi

islam'da "Tekâmül Nazariyesi" olarak bilinen Evrim'den bahseden bazı kişiler: Cabir, ibn Haldun, Nazzam, Farabi, Cahiz, Biruni, Miskeveyh.
••
Bu kişiler, Yakınçağ Evrim düşüncesinden farklı olarak bu sistemi ilahi gücün mükemmelliğine dayandırmaktaydı.
•••
Cahiz; Kitâbül-Hayevân'da çevresel faktörlerden, adaptasyondan ve doğal seçilimden bahsetmiş ve ten rengi farklılığını açıklamıştır.
•••
Cabir bin Hayyan'a göre Tanrı; ilk önce hava, su, ateş ve toprağı yarattı, sonra da onlardan diğer varlıklarının oluşmasına izin verdi.
••
"Önce madde oluşmuştur. Dereceli olarak ilerlemiş, bitki ve hayvan oluşmuştur. (...) Son olarak insan oluşur."( ibn Haldun, Mukaddime.)
••
Biruni, Tahkiku ma li'l-Hind'de doğal seleksiyon ve diğer faktörlerden bahsetmiştir.
••
ibn Haldun ve ibn Miskeveyh, insana en yakın olan türün maymunlar olduğundan bahsetmiştir.
••
Biruni de tam tersi "insan, köpeklikten domuzluğa, sonra maymunluğa yükselerek insanlığa ulaşmadı." diyerek ikiliden farklı düşünmüştür.
••

Kaynaklar:

(1) Tekâmül Nazariyesi, Mehmet Bayraktar, Diyanet islam Ansiklopedisi.
(2) ibn Miskeveyh ve Tarih Anlayışı, ilyas Akyüzoğlu.
(3) Evrim ve Doğa Üzerine Kafa Yormuş islam Alimleri, Evrim Ağacı.
(4) ibn Miskeveyh ve Yunan'da ve islam'da Ahlak Görüşleri, Cavit Sunar.
(5) Biruni, Kitâbü'l-Cemâhir.
(6) Biruni, Tahkiku ma li'l-Hind.