son dönem osmanlı ve cumhuriyetin ilk dönemleri propagandalarından ötürü türkiye'de belirli bir kesmin sevdiği ancak türkiye dışındaki türk coğrafyalarında, özellikle kafkaslarda çok sevilen türk büyüğü. canımız paşamız, ruhu şad olsun.
son dönem osmanlı'da neden sevilmez ?
sarıkamış'ı ilk planda öne sürmek çok doğru olmaz, evet, paşanın yanlış kararları söz konusudur ancak bu konuda tek sorumlu da kendisi değildir. ilk olarak, sarıkamış bir savunma savaşı değildir, saldırı savaşıdır. iç politikalarındaki karışıklıklardan ötürü zayıflayan ruslar kafkaslarda çakılmışlardır, bunun üzerine de türk ordusu rusları bulunduğu yerden kürümek üzere saldırıya geçmiştir ancak savaşta levazımattan sorumlu paşa, askerlerin ihtiyacı olacak levazımatları zamanında yetiştirememiştir. neden yetişmediği mevzusuna girip daha da uzatmak istemiyorum, kısaca özet geçeyim, levazımat taşıyan gemi korunmadığı için batırıldı. harekat yarıda bırakılmayacağı için devam ettirilmiş ve akabinde alınan bazı yanlış kararlardan ötürü bu harekat faciayla sonuçlanmıştır.
istanbul'un itilaf kuvvetleri tarafından işgali sonrasında ittihat ve terakki cemiyetine mensup tüm kişiler hakkında yakalama kararı çıkarılmıştı. çünkü en çok ingilizler, bu kişilerin, özellikle ittihat ve terakki kurmaylarının * anadoluda toplu bir halk ayaklanması çıkarmasından çekiniyordu. bundan ötürü imparatorluğun tüm basın gücünü bunun için harcadı.
peki bir soru, mustafa kemal de ittihatçı idi, ona neden dokunulmadı ?
çünkü mustafa kemal ittihat ve terakki cemiyeti içerisinde muhalif isimlerden birisiydi. toplantılarda sık sık cemiyetin kararlarını sert bir dille tenkit etmesi sebebi ile kimi zaman istenmeyen bir isim haline gelmişti. hatta zaman zaman bir suikast de düşünüldü, kaynak isteyen arkadaşlar falih rıfkı atay'ın çankaya kitabına başvurabilirler, daha ayrıntılı bir şekilde yer alıyor orada.
o dönemde yaşayıp milli mücadeleye katılan tüm paşalar enver paşa'nın vatanseverliği üzerine az çok benzer şeyler söyler ancak hiçbirisi onun için haindi demez. hiç bir ittihat ve terakki kurmayı için hain demezler, çünkü ihanet etmemişlerdir.
ruhları şad olsun.
enver paşa'nın kabri şu an istanbul şişli ilçesinde çağlayan adliyesinin tam karşısındaki abide-i hürriyet parkındadır. ziyaret etmek isteyen olursa girişte güvenliğe rica ederlerse sorunsuz gireceklerdir.