1973 yılında robert kolej'i bitirdi.
1978'de state university of new york at albany'den jeolog olarak mezun oldu ve aynı üniversiteden 1979'da yüksek lisansını bitirdi.
1981'de istanbul teknik üniversitesi maden fakültesi, genel jeoloji kürsüsünde asistan olarak görev yapmaya başladı.
1982'de de state university of new york at albany'den doktora aldı.
1984 yılında londra jeoloji cemiyeti'nin başkanlık ödülü'nü, 1986'da tübitak bilim ödülü'nü aldı. aynı yıl istanbul teknik üniversitesi maden fakültesi genel jeoloji anabilim dalında doçent oldu.
1988'de neuchâtel üniversitesi fen fakültesi'nden şeref bilim doktoru (docteur ès sciences honoris causa) pâyesi aldı. academia europaea'ya 1990 yılında kabul edildi ve cemiyetin ilk türk üyesi oldu. aynı yıl avusturya jeoloji servisi muhabir üyesi, 1991 yılında ise avusturya jeoloji derneği şeref üyesi oldu.
yine 1991 yılında kültür bakanlığı'nın bilgi çağı ödülünü kazandı.
1992 yılında istanbul teknik üniversitesi maden fakültesi genel jeoloji anabilim dalı'nda profesörlüğe yükseltildi.
1993 yılında türkiye bilimler akademisi en genç kurucu üyesi oldu ve akademi konseyine seçildi. aynı yıl tübitak bilim kurulu üyesi oldu.
1994 yılında rusya doğa bilimleri akademisi üyeliğine, fransız ve amerikan jeoloji dernekleri şeref üyeliğine seçildi. ayrıca kendisine fransız fizik cemiyeti ve école normale supérieure vakfı tarafından rammal madalyası verildi.
1997 yılında, fransız bilimler akademisi tarafından yerbilimleri dalında büyük ödül (lutaud ödülü) ile taltif edildi.
1998 mayıs ayı içerisinde şengör, collège de france'da misafir profesör olarak bir kürsü işgal etti. burada "xıx. yüzyılda tektoniğin gelişmesine fransız jeologlarının katkısı" konulu bir ders verdi ve 28 mayıs 1998'de collège de france'ın madalyasını aldı.
1999'da londra jeoloji cemiyeti kendisine bigsby madalyasını tevcih etti.
2000 yılının nisan ayında amerika birleşik devletleri ulusal bilimler akademisi yabancı üyeliğine seçilen ilk türk oldu. rus bilimler akademisi'ne fuad köprülü'den sonra seçilen ikinci türktür.
2013 yılında leopoldina doğa araştırıcıları akademisi üyeliğine seçilmiştir.
fransa, birleşik krallık, avusturya ve amerika birleşik devletleri'nde misafir öğretim üyesi olarak çalışmalarda bulunan şengör, collège de france dışında birleşik krallık'ta oxford (royal society araştırıcı bursuyla), abd'de california ınstitute of technology (moore distinguished scholar olarak) ve avusturya'da salzburg lodron-paris üniversitesi'nde misafir profesörlük yapmıştır.
ileri seviyede; ingilizce, fransızca ve almanca
orta ya da temel seviyede; felemenkçe, italyanca, portekizce, ispanyolca ve osmanlı türkçesi
ders verdiği kurumlar;
state university of new york at albany, abd – "yüksek lisans, doktora"
collège de france, fransa – "misafir profesör"
oxford üniversitesi, ingiltere – "misafir profesör"
caltech, abd – "misafir profesör"
salzburg lodron-paris, avusturya – "misafir profesör"
istanbul teknik üniversitesi – "öğretim üyesi"
bazı ödülleri;
londra jeoloji cemiyeti, başkanlık ödülü (1984)
tübitak, bilim ödülü (1986) )bunu kazanan en genç bilim adamı)
neuchâtel üniversitesi fen fakültesi, şeref bilim doktoru (docteur ès sciences honoris causa) (1988)
kültür bakanlığı, bilgi çağı ödülü (1991)
fransız fizik cemiyeti ve école normale supérieure vakfı, rammal madalyası (1994)
collège de france madalyası (1998)
londra jeoloji cemiyeti, bigsby madalyası (1999)
guztav-steinman madalyası (2010)
