2003’te farklı kimliklerin aynı mahallelerde yan yana yaşadığı ülke, bugün sınırsız bir nefret girdabı içindedir; mezhepler ayrı, kuşatılmış bölgelere sığınmıştır. ABD-Britanya istilasının tetiklediği korkunç çatışmalar, tüm bölgeyi paramparça hale getirmektedir.
Orta çağdan beri bahtsız lanetli ülke zamanında moğollar bile bula bula bunları bulmuş gelmiş bağdatı yakıp yıkmış. Tarihin en korkunç katliamını yapmış.
Gerek Türkiyenin ve suriyenin çoğunluğunun, gerek saddamın sünni olması itibariyle ırakı da çoğunlukla sünni bir ülke sanardım.
%65 gibi bir oranla şii olmasına şaşırmıştım.
Irak Planlama Bakanlığı'nın verilerine göre Irak Türkmenleri, yaklaşık 34,7 milyonluk toplam nüfusun yaklaşık 3 milyonunu (ülke nüfusunun yaklaşık% 9'u) oluşturmaktadır
Bu ülke artık toplanamaz. Her kafadan ses çıkıyor ve ülkesinin, vatanının geleceğini kimse düşünmüyor. O diyor ben baş olacağım öteki diyor size yedirmeyiz. Yok babacım bunlar ancak birbirini vururlar.
Elini kolunu sallayanın teşkilatlanabildiği garip ülke.
Sünni gruplar, Şii gruplar, Kürt gruplar..
Irak ordusu ve polisi ve bilhassa istihbaratı otoriteyi yeterince iyi kuramadığı için ülkede büyük bir otorite boşluğu var.
Yine bu boşluğun yanısıra siyasi otorite boşluğu da olması bu durumun tuzu biberi olmakta.
Irak bu haliyle resmiyette tek bir devlet olsa da, sosyolojik açıdan üçe bölünmüş durumda.
Peki ırak nasıl düzelir?
Açıkçası kısa vadede çözüm önerisi zor.
Irak'ın tek başına sağlam bir siyasi otorite yahut istihbarat ağı kurması zor görünüyor.
Irak'ın güvenliği ancak NATO ya da kgaö gibi bir oluşumla sağlanabilir gibi. Lakin hiçbir kolektif savunma örgütü Irak'ı kabul etmez diye düşünüyorum.
Peki ırak ne yapmalı?
Sosyolojik açıdan birleşme için tek ve bütün bir ulusal ırak ideolojisi altında eğitime ve istihbaratına yatırım yapmalı.
Mümkün olduğunca çok eğitim ve tatbikata ordu, kolluk kuvvetleri ve istihbaratını dahil ederek olabildiğince deneyim sağlamalı.
Biz bir kurum kurduk; bu bina, bu tabela, 15 kişi koyup maaş bağlamakla işlerlik olmaz.
Ki IŞiD Musul'u birkaç günde düşürdüğünde maalesef bunu görmüş bulunduk.
Sümer kenti Uruk, MÖ 6000 - 4000 yıllarında dünyanın en eski yerleşik uygar kentidir. Yazı ilk burada kullanıldı ve dünyaya yayıldı. Irak adı ondan türedi ve ünlü Gılgamış Destanı olan tarihteki ilk edebi destan yine burada yazıldı. ilk kümes hayvanları burada evcilleştirildi ve sulama sisteminin kurulması ile ilk tarım yine burada başladı.