--spoiler--
Beni ihanetle itham edenlere soruyorum: Ben ne zaman, hangi tarihte ve mevzide esasen müdafaa ettigim cepheden bir adim dönmüsümdür, bir tek kardes kani dökmüsümdür?
--spoiler--
"Suçlular affedilmeyi kabul eder, ben suçlu değilim. Aziz vatan için herkesten önce yola çıktım, mevki ve şeref düşünmedim. Bu durumda dönmektense iftiraya uğramış bir mağdur olarak ölmeyi tercih ederim. Bugün dahi sebeplerini bilmediğim için izahtan mahrum olduğum sebeplerle memleketim, vatandaşlarım ve tarih huzurunda ihanetle tescil edilmiş durumdayım. Kesinlikle ithamların ağır mesuliyetine layık bir günahkar değilim; fakat gerçekleri tarafsız bir mahkeme huzurunda izah edebilecek miyim? Hayır. O halde gurbette devam edecek ve gurbette öleceğim. Ta ki akıbetim günün birinde o ilk günlerin tarihini yazmak isteyen kimselerin dikkatini çeksin ve meseleyi baştan sona ele alsınlar. Belki çok hatalarım olduğunu, fakat asla vatan haini olmadığımı tespit etsinler."
çerkes ethem.
Kullanılıp atılmaya çalışılmış gururlu ve asi çerkestir.. En baba isyanları bastırmış, milli kuvvetlerin en yağız en cengaver savaşcısı olmuş, yeri düzenli orduyla sırf adı tarih kitaplarına geçsin diye ismet inönü gibi bi çapsıza verilmeye kalkışılmış, bu ülke için çapsızlardan Daha çok emek harcamış adamdır.
Gururunu ve haklılığını şu satırlardan anlayabilirsiniz.. Çerkes kökenimle tekrar gurur duydum..
Başta ismet Paşa olmak üzere, “icra”nın başında bulunan “Ankara Ekibi”, Çerkes Edhem’in BMM Genel Kurulu’nda coşkuyla karşılanmasını ve dakikalarca alkışlanmasını içlerine pek sindiremiyorlar… Çerkes Edhem ise sürekli alkışlar karşısında çok sıkıldığını, hatta terlediğini yazıyor hatıralarında… ilk kez karşılaştığı ismet Paşa hakkında ise şu tespitleri yapıyor: “ilk defa karşılaşıyorduk. Daha sonra hayatımdaki menfilik ve haksızlıkların kaynağı olan bu zatın ilk anda üzerimdeki intibaının derin olmadığını, çehresinin ve hareketlerinin bariz hususiyet ifade etmediğini itiraf ederim. “Fakat konuştukça ve fikirlerini dinledikçe, onu birçok meziyetleri bulunan erkân-i harp hususiyetleri taşımakla birlikte hiçbir zaman zaferi temsil edecek kumandanlık vasfına sahip bulamadım.”
Küçük ağa romanında Çerkez Ethem açısından bakılmış ve düzenli orduya direnip başına buyruk hareket etmiştir.Katkıları var tabii ama itaat etmediği de bir gerçek.Zaten memleket karışık bu isyanların mücadeleye zarar verdiğini düşünüyorum.
Hain değilse bile -hain de- kendisine veya cerkezlere haksızlik yapıldığinı düşünmüyorum. kurtuluş savaşı esnasında bolu-adapazarı-düzce çevresinde çerkezler ayaklandı, adapazarı'na bir müddet el koydular, insan katlettiler. Bunlar unutuldu. Hatta ahmed anzavur denen adam ve ekibi de çerkezdir. Bunlar unutuldu, ethem bey'in önüne çerkez sıfatı eklenip hain denildi. Çok bir şey değil.
