ferhan şensoy'un pop müziğinin nasıl düşüncesizce yapıldığını anlatmak için sunduğu karşı örnek türkü.
(Şensoy, elinde bağlama ile)
-ringi ring, ringi ring,eeeee, ringi ring
Ulan bu çarşambayı ne alır, ringi ring,eeeee...alsa alsa sel alır ulan, biçiminde
olmuyor ki. Çarşamba'yı sel alıyor insanlar ölüyor ve bunun ağıdı olarak çarşambayı sel alsın türküsü yakılıyor.
(Ferhangi şeyler'den)
öyle bir şey ki, daha saniyesinde şarkının*hüznünden kafayı yana eğiyor insan. bir de insanın memleketinden bir parça olunca gereksiz ve hiç hesapta olmayan duygusallaşma evrelerine çabuk giriliyor. kimin sayesinde dinliyorsak bunu çok teşekkürler gerçekten.
çarşamba deyince bir yabancı hemen çarşambayı sel aldı türküsünü anımsar.. çarşamba her şeyden önce bu türküyle ünlenmiştir..bu ün ardında nice acı ve gözyaşını taşıyor.. tarih boyunca yeşilırmak nice canlar almıştır..1970 lerde suat uğurlu ve hasan uğurlu barajlarıyla doğal akışa son verilmiştir.. artık yeşilırmak tan insan hayvan cesetleri.. evler..beşikler ve birçok hayat nesnesi geçmiyor.. kısacası artık çarşamba yı sel almıyor..
yıllardır söylenen.. söylenecek olan bu güzel türküyü ve bu türkünün hikayesini hemşehrimiz sayın faik okutgen derlemiştir...
çarşamba yı sel aldı...
ahmet abdal deresinin kıysında yerleşmiş yoksul köy ailelerinden birinin oğluydu.. baharla birlikte yıllarca süren karasevdası karşılık bulmuş.. melek kalbini açmıştı.. kısa zamanda yüzük takıp nişanlandılar..
ahmet yapraklar sararmaya durduğunda orduya yollandı.. melekse gözyaşlarıyla başbaşa kaldı.. ağaoğlu mehmet ali melek e gözkoydu.. ahmet in arkadaşları ne kadar uyardılarsa kar etmedi.. melek reddetti mehmet ali yi..bunun üzerine ağaoğlu adamlarıyla melek i dağa kaldırdı.. kötü haberi kuşlar uçurdu ahmet e..kısa günde uçageldi aşkın delikanlısı.. kuşandı atını silahını.. arkadaşlarıyla düştü yollara..dağ tepe demedi gece gündüz melek i aradı..
´meleeeeek.. meleeeeek..´ diye çığıra çığıra sesi uçtu..
önce bir çakal yağmuru uç verdi.. sonra şimşek şimşek içinden çıktı.. çatırdadı koca gökyüzü.. ışınlar çarşamba ovasını renkten renge soktu..ne yağmur ne silinen izler aşkın atlılarını durduramadı..
tufan ikinci kez yaşanıtordu sanki.. yağmur yeşilırmak ı boğuverdi.. çarşamba ovası kaynayarak akan bir göle dödüştü.. canik dağları ndan aşağılara doğru bir çığ gibi önüne kattığı her şeyi sürükledi sel.. evler..insanlar.. bebek beşikleri.. hayvanlar..kağnılar.. ağaçlar.. büyük küçük kayıklar çaltı burnu na doğru sürükleniyordu..
sonunda duruverdi yağmur.. güneşle parladı yeşil çarşamba.. usul usul bir gökkuşağı belirdi.. sular günbegün çekildi.. çekildikçe hayat yeniden kurulmaya başladı.. yaralar sarılıyor.. evler onarılıyordu.. abdal deresi nin-yeşil ırmak a katılmak üzere-döküldüğü yamanın başında ahali toplanmaya başladı.. derenin eğimle indiği yamanın dibinde büyük bir kaya parçası vardı.. onun üstünde ise iki insan.. melek ve ahmet ti onlar.. elele tutuşmuş sırtüstü öylece yatıtorlardı.. ahali sel acısını unutmuş onlara yanıyordu.. hüzün gözyaşına döndü.. o büyük kaya parçası.. ahalinin üstünde toplandığı o taş.. yedi yerinden ayrıldı..ve her birinden bir servi boyu su fışkırmaya başladı..
bu hazin aşka doğa gözyaşı döküyordu..
ahali şaşkınlığın ardından dualar okumaya başladı.. dualar içten mırıltılara.. yıllardır can alan insanların acısını dile getiren dizelere dönüştü..
işte rivayet o rivayet.. derler ve hikaye ederler ki çarşamba yı sel aldı türküsü o acı mırıltılardan doğdu..
yedi yerinden su fışkıran kayanın olduğu yerde bir su değirmeni kuruldu.. ve o yöre o gün bu gündür değirmenbaşı olarak anıldı..(çarşamba daki değirmenbaşı mah.) çınar ağaşlarının gölgelediği ahşap değirmenin yedi taşı vardı.. yedi oluğuna su veren set üzerinden yedi kez yürümek..sağ ve sol omuz üzerinden yedişer kez su atmak uğur sayıldı..her hıdrellezde bu yaşandı..1970 lerde değirmenin yıkımına değin bu gelenek sürdü..
güzel yurdumun güzel türküsü. çarşambada meydana gelen sel felaketinden sonra ortaya çıkmış bir karadeniz ağıtıdır. sözlerinden samsunluların trabzonlular veya rizeliler gibi konuşmadıkları anlaşılabilir.
Ahmet, Abdal Deresi'nin kiyisindaki yoksul köylülerden birinin ogluydu.
Kara sevdasi karsilik bulmus, Melek ona kalbini açmisti.
Nisanlandilar ve Ahmet askere gitti. Aga oglu Mehmet Ali, Melek'e göz koydu.
Melek, Mehmet Ali'yi reddedince, aga oglu ve adamlari tarafindan daga kaldirildi.
Kötü haberi alinca firar eden Ahmet, silahini alip, yollara düstü.
Gece gündüz Melek'i aradi. Bir gün yagmur yagdi, Yesilirmak tasti.
Çarsamba bir anda göle döndü. Sel, Canik Daglari'ndan asagi bir çig gibi,
önüne kattigi herseyi sürükledi. Selin ardindan hayat yeniden normale döndü.
Abdal Deresi'nin Yesilirmak'a döküldügü yerde ahali toplandi.
Derenin nehre baglandigi yerdeki kayanin üstünde, selin getirdigi iki kisinin cesedi
görüldü. Cesetler, Melek ve Ahmet'e aitti. Elele tutusmus öylece yatiyorlardi.
Rivayete göre büyük kaya parçasi,
yedi yerinden ayrildi ve her birinden bir servi boyu su fiskirdi.
Ahali dua etti. Dualar, yillardir can alan, insanlarin acisini dile getiren
dizelere dönüstü.' Çarsamba'yi sel aldi' türküsü de, o aci miriltilardan dogdu.
Kayanin bulundugu yere daha sonra bir su degirmeni kuruldu ve o yöre 'Degirmenbasi'
olarak anildi. Ahsap degirmenin yedi tasi vardi. Yedi oluguna su veren set üzerinden
yedi kez yürümek, sag ve sol omuz üzerinden yediser kez su atmak ugur sayildi.
Her Hidirellez'de tekrarlanan gelenek, 1970'lerde degirmenin yikilmasina kadar sürdü.
