henri bergson'un müsbet ilim insanlarına çamur atmak amacıyla onların zaman anlayışlarına karşı dile getirdiği eleştiri.
bergson'a göre akıl sahibi insanlar, zaman denen şeyi mekana indirgerler. şöyle ki: zaman, saatin üzerindeki kolların yer değiştirmesiyle saptanır. yani mekandaki hareketle. bu, yirminci yüzyılın mantıkçı pozitivizminin beslediği bir görüştür. çünkü bir önermenin (bir saat geçti) anlamı, doğruluğunu belirleme yöntemidir. ( akrep'in 3 ten 4 e gelmesi)
bergson haksız mıdır bu eleştirisinde? değildir tabi. einstein da zamanı "saatin ölçtüğü şey" olarak tanımlar. gerek özel gerekse genel görelilik kuramlarındaki zaman anlayışı da budur. ama yine de bergson'a kızmaktayım, ya bi dur biz henüz bu basit, mekansallaştırılmış zamanı anlayamadık ki?
