Bu filmi şöyle tarif etmek yanlış olmayacak:
izledikten sonra yıllarca geçmeyecek kocaman, derin bir iç sızısıdır.
Film tamamlandıktan kısa süre sonra kardeşlerden büyük olanı canlandıran Vladimir Garin'in yine filmin mekanlarından biri olan gölde boğularak hayatını kaybetmiş olması
filmin bir yanını tamamlayan duygusal bir etken sanki.
vozvrashcheniye, genel olarak dini yönü ağır basan bir film.
hristiyan inancına göre; isa dünyaya tekrar gönderilecek. Ona inanlar ve inanmayanlar olacaktır.
Filmi bu temel bilgi ışığında elen aldığımız zaman;
yıllar sonra iki kardeşin, anneleri ve anneanneleri ile yaşarken babalarının bir anda çıkagelmesi isa'nın dünyaya tekrar dönüşüne bir atıftır.
Bu beklenmedik misafir karşısında yıllarca babasız yaşayan çocuklardan büyük olanı onu kabul edip, itaat etmeye başlar. Küçük olan ise babasına inanmayıp,
onun sürekli olarak neden döndüğünü sorgular.
Filmin içinde bu düşünceyi güçlendiren çok fazla detay mevcut:
En belirgin olanlar:
Çocukların daha önceden hiç görmedikleri babalarını ilk gördükleri an, birden çıkagelen bu adamın babaları olduğundan emin olmak için çeşitli isa tasvirlerinin resmedildiği
bir kitabın arasından babalarının eski bir fotoğrafını çıkarırlar. Fotoğrafa baktıktan sonra gelen kişinin babaları olduğuna karar verirler.
Yine bu sahnenin akabinde bir yemek sofrası kurulur. Baba sofranın en başındadır ve çocuklarına şarap ikram eder. Bu sahne dini yönde ele alındığında;
isa'nın havarileri ile yediği son akşam yemeğini çağrıştırır. (bkz: The Last Supper)
Babanın yıllar sonra çıkagelmesinin isa'nın yeryüzüne dönüşünü simgelediği açıktır.
bu noktadan sonra Andrey Zvyagintsev, dine karşı tutumunu belli etmeye ve eleştiriler yöneltmeye başlar.
baba ve çocuklar birlikte vakit geçirmek amacıyla bir yolculuğa çıkarlar. Baba figürü antipatik gösterilir.
Yolculuk boyunca çocuklarına kötü davranacak bir adam izlemeye başlarız. Her şeye rağmen Andrey, babasının otoriter tutumu karşısında ona itaat etmeye devam eder.
Küçük olan ivan'da ise durum tam tersidir. Babasını sevmemiştir ve ondan nefret eder.
ilişkiler yumağı yolculuğun son bulduğu ıssız bir adaya kadar bu şekilde devam eder.
Ta ki,
baba kuleden düşüp ölene kadar. Evet isa ölmüştür ve yine onları terk etmiştir.
filmin sonunda çocukların babalarının cesedini taşıdığı sal babalarıyla birlikte denizin sularına gömülür.
ağır ağır batan cesedin ardından çocukların feryadı yükselir.
arkasından "baba, baba!" diye bağırırlar. duyulan tüm insanlığın çığlığıdır. Bir kez daha onları terk eden peygamberlerinin ardından acı çekerler.
film içinde birçok cevapsız soru barındırıyor. Bu soruların cevabı yoktur. Yoruma açıktır.
din bütün sorulara cevap verebiliyor mu ki sinema versin. işte sinemanın asıl görevi budur:
zihinde kapılar açmak.
yoksa akli ve yorumlayabilen varlıklar olmamızın ne anlamı kalır.
değinilmesi gereken bir başka yön ise;
filmin olağanüstü atmosferinin yaratılmasında görüntü yönetmeninin performansının ve özellikle çocukların oyunculuğunun hakkını teslim etmektir.
bir filmde, kötü karakter olarak bilinen kişinin sadece birkaç saniyede seyircinin gözünde 180 derece değişip iyi tarafa geçmesi olayını hiç görmemiştim. ama bu filmde gördüm!
ve bu yönetmenin* daha ilk filmi...sonrakileri düşünemiyorum!
--spoiler--
ben filmi izlerken şunu düşündüm. yani en azından ben senarist olsaydım öyle yapardım. ki bu açıdan bakınca aslında olay da oturuyor. şimdi baba şartlı tahliye ile çıkmış hapisten, ya da bir şekilde kısa süreli izin almış. ve kendi yaşadıklarından ötürü, ve çocuklarının artık ailenin sorumluluğunu alma yaşlarının gelmiş olduğu inancında. Onlara hayatı öğretmek adına sert davranıyor, ayrıca "az bir zamanım var, çocuklarıma iyi davranıyım" dese, o çocuklar 12 yıllık hasretle sıımsıkı sarılacaklar babalarına, fakat baba geri dönmek zorunda olduğunu biliyor. Çocuklara içindeki sevgiyi gösterdiği anda çocukları bundan hep aynısını bekleyecek, fakat tekrar geri gelme gibi bir lüksü yok. En azından film boyunca havada kalan baba figürüne ben böyle bir senaryo yazdım.(he peki babaları hapisteyken hiç mi ziyaret etmediler babalarını orası diye sorarsanız, ben de orasını izleyiciye bırakıyorum işte)
rusya'yı kar, buzul, kızıl meydan, votka, ilik gibi hatunlar olarak bilenlere *; bu ülkenin değişik cografyalarından kare kare mükemmel sahneler gösteren film. (yanlış filmden bahsediyorsam düzeltin ama vardı böyle şeyler sanırım.)
ayrıca filmdeki isimleri hatırlamakta güçlük çekiyorum bu yüzden büyük kardeş diyecegim,çekimlerin yapıldıgı gölde filmin çekimlerinin bitiminden belli bir süre sonra büyük kardeşin bogulması çok acı koyuyor insana.
bu filmi ilk izledigimde bazı şeyler havada asılı kalmış, çok çabuk mutlu sona baglandıgını düşünmüştüm. ama yönetmenin film hakkında verdigi detayları okuyunca * gerçekten olay bambaşka bir boyut kazanmıştı.olay da şu; baba ölmüştür ve filmdeki baba karakteri, sadece çocukların bilincinde yarattıkları ve özlem duydukları babalarıdır. şimdi bir de böyle düşünün ve tekrar izleyin.
spoiler ici düzeltme:ulan mutlu son dedik de adam film icabı da ölüyor. bahsettigim çocukları ile ilişki manasında bir mutlu son.
günümüz rusya'sından ziyade sovyet rusya zamanında çekilmiş gibi solgun ve bir o kadar da güzel bir film.
bir bakımda yaşamakta olduğumuz hayat gibi muğlak bir film. belli bir şeyden başlayıp mutlak bir kesinlikle bağlanmıyor, tıpkı hayat gibi ne kadar geriye alıp defalarca izleseniz de anlamadığınız ve kuvvetle hiçbir zaman bir mana veremeyeceğiniz sahneler var filmde. aynı şekilde öğrenemeyeceğiniz şeyler de. fevkalade fotoğraf kompozisyonlarıyla bezenmiş oldukça başarılı bir film.
türkceye dönüş diye cevrilmis, Andrei Zvyagintsev'in yönetmenligini yaptigi 2003 yapimi film.
anneleri ile birlikte yasayan iki kardesin birden eve dönen babalari ile birlikte ciktiklari yolculukta aralarinda gecen iliskiyi konu alan film. özellikle ivan karakterini canlandiran Ivan Dobronravov'un performansi görülmeye deger.
begendigim bir film olmasina ragmen kafamda bazi soru isaretleri de birakmistir.
--spoiler--
babanin ailesinden bunca zaman uzakta olmasinin nedeni anlatilmadi.
babanin cocuklariyla yaptigi bu yolculuktaki asil amacinin ne oldugunun da cok net bir dille anlatildigini göremiyoruz.
--spoiler--
