zizek'in hitchcock filmlerini lacan psikanalizle yorumladığı muhteşem kitabının en meşhur filmi budur. ve filmle ilgili enteresan yorumu:
''bir erkeğin hayal gücü kaçınılmaz olarak şiddet ve korkunç dönüşümler içerir. erkek libidosuna dayalı ekonomide, kadınların kabul edilebilir cinsel partnerler olmadan önce “küçük düşürülmesi” gerekir. Eski bir deyişle anlatmak gerekirse, en iyi kadın ölü kadındır.”
bu yorum aynı zamanda sözlüğün sol frame başlıklarınında psikanalitik yorumu niteliği taşır fikrimce.
yarım daire kanallarının içerisindeki kılcal sinirler, salyangozun içerisindeki sıvının saçma sapan yer değiştirmesiyle düzlem kavramının yitirilmesine sebep olacak uyarılar gönderir. bu gibi bir durumda vertigo meydana gelir.
normal şartlarda bir insan +1 g'lik yer çekimi kuvvetiyle yere doğru çekilir. iç kulaktaki denge sisteminin mantığı, salyangoz içerisindeki sıvının, yine salyangoz çeperlerinde bulunan kılcal sinirlere temasıyla kişinin hangi pozisyonda olduğu, hangi tarafın yer, neresinin gök olduğunu kavraması mantığına dayanır. eğer kişi sürekli ve +1 g'lik yer çekimi kuvvetinin tersi birçok manevra içerisinde olursa iç kulaktaki denge züpçüğü sapıtır, dolayısıyla kişi leyla moduna geçer. bu geçici bir hissiyattır, çünküsalyangozdaki sıvı ne zaman ki yine +1 g ile olması gerektiği tabana baskı uygular, kişi üzerindeki vertigo etkisi de ortadan kalkar.
buna en çok pilotlar yakalanır. bunun nedeni de sürekli ve düzensiz dönüşlerle g kuvvetinin baskı merkezini değiştirmesidir. bu durumda pilot düz uçtuğunu düşünse bile aslında uçak belki o anda 90 derecelik dik bir pikeyle dalıştadır. vertigo'nun bir başka versiyonu da bulut içi uçuş yapan pilotlarda g kuvvetine maruz kalsın ya da kalmasın düzlem yetisini kaybetmesi şeklinde ortaya çıkar. çünkü bir insanın denge sistemi sadece iç kulaktaki bu aparatlarla sağlanmaz, bunun en büyük yardımcısı görsel duyudur. bulut içerisine düz giren bir pilot buluttan çıktığında uçağı yere ters şekilde bulabilir. bu nedenle de pilotlara aletli uçuşa adaptasyon için kokpit camı tamamen izole edilmiş kanopilerde uçuş yaptırılarak aletsel uçuş yetisi güçlendirilir. karanlıkta veya bulut içinde meydana gelebilecek vertigo da böylece engellenmiş olur. böylece pilot gördüğüne (ki esasen göremediği halde düz uçtuğunu sandığı) değil, aletlere güvenmek zorundadır.
ayrıca vertigo bir rahatsızlık ya da hastalık değildir. her insanın başına, herhangi bir zamanda gelebilir.
en basit haliyle anlamak için;
deney: vertigo tatma aksiyonu yer: açık alan bir çimenlik kullanılacak araçlar: bir adet bisiklet, bir adet yazar, mümkünse dizlik ve kask.
uygulanışı: normal hızda yürüyen bir kişinin sizi geçemeyeceği şekilde yavaşça pedal çevirin. bu esnada kafanızla pedalların bağlantı noktasına doğru bakın. kafanızı sağa ve sola yavaşça 2-3 kere sallayın.
sonuç: düşme esnasını bile hatırlamayacağınız çimene kafanızın çarpış sahnesi. ilginçtir ki kafanızı salladığınızı hatırlarsınız sadece, o arada geçemn düşme anı yoktur database'de. ne olduğunu merak eden olursa salyangoz'un içindeki sıvıyı, yanlış denge komutu gönderecek kadar karıştırdınız.
Şu günlerde, havadan mıdır, sudan mıdır, corona' nın yarattığı baskıdan mıdır, etraftan sıkça duymaya başlanan akıllara zarar baş dönmesi.
Covid 19 zerzavatından mı yüz buldular nedir her türlü hastalık hücuma geçmiş gibi. Tek tek gelin ulan!
insanın başının fıldır fıldır dönerek nereye gideceğini şaşırtacak hale gelmesini sağlayan hastalık.
bu hastalığın adının hikayesi de şöyle; jet pilotları denizin üzerinde uçarken, uçağı kendi etrafında döndürdüklerinde, belirli bir süre sonra uçağın hızıyla baş aşağımı yoksa düz mü gittiklerini fark edemezlermiş.
bu sebepten tepelerindeki denizi gök yüzü zannedip yükselmeye çalışırken denize çakılabiliyorlarmış.
işte tamda bu, altını üstünü karıştırma durumuna ' Where to go ' deniliyor.
bu hastalıkta da baş dönmesinden nereye gideceğini şaşıran insanlar 'where to go' (vertigo) halde avareleşiyorlar.
kimi otoritelerce hitchcock'un en iyi filmi olarak değerlendirilir. bence de izlediğim hitchcock filmleri arasında en iyisiydi. kim novak ve james stewart başrollerdeydi.
eğer alerjiniz falan yoksa, geceden 1 bardak suya atacağınız 1-2 cevizin suyunu sabah aç karnına içerseniz iyi geliyor. fakat tabi siz yine de önce bir doktora görünün. çözüm bulamazsanız bunu deneyin.
vücudun denge sisteminde yaşanan bir sorun nedeniyle ortaya çıkan baş dönmesi. bence aslen vertigo değil where to go, yani "nereye gideyim amk başım çok dönüyo" hastalığı. okunuşu gibi geçmiş türkçe'ye.
entry bilimsel değildir ve yatırım tavsiyesi içermez. istediyniz yere gidebilirsiniz.
