Vatozlar, okyanus dibini temizleyen balıklardandır. Yüzgeçleri olmayan bu balıkların derilerinin üstü ince bir zımpara, altı ise ıslak bir kadife gibidir. Vatozların savunma mekanizmaları kuyruklarının ucunda bulunan dikenlerdir. Rahatsız edildiğinde vatoz düşmanını sokar. Bu sırada dikenlerindeki zehir serbest kalır. Son derece etkili olan bu zehir canlılar için öldürücü olabilir.
geceleri kıyıya yaklaşırlarmış. o yüzden gece denize girdiğimde asla yere basmam. 30 cm derinlikte bile yüzmeye çalışırım. aramızda bir elektriklenme olmasın diye.
geçenlerde denizin über berraklığına aşık aşık derinliklerine doğru süzülürken hemen arkamda bu yaratığı gördüm. yavaş ve emin süzülüşlere bana yöneldi. sonra arkama bile bakmadan kıyıya doğru yüzdüm. öyle bir korku öyle bir panik ki bunu görünce arkadaşımın sırtını tırmalamışım kedi gibi, hatırlamıyorum bile. neyse bir yandan can havliyle yüzüyorum bir yandan arkadaşlarıma bağırıyorum "çııııık çabuk çııııık" deyu deyu. neyse sağ salim çıktım yalnız bir saatte anca toparlandım. denizden soğuttu piç.
akvaryum türü olarak söylenen vatozlarla denizdekiler tamamen kelalaka türlerdir. denizlerdekiler köpekbalıklarını da içine alan kıkırdak iskelet yapılı (merak edenlere chondrichtyes), ve bunlara özgü pul yapıları (m.e. plakoit pullar), birden fazla solungaç açıklıkları, kopulasyon organlarının varlığı (m.e. pipi)... vb özelliklerle tanımlanan grup içindeyken. akvaryum balıkları kemikli balıklardan (m.e. teleostei) olup, kemikli balıklara özgü tek solungaç açıklığı, ışınlı yüzgeçler, ktenoit veya sikloid pullar...vb özelliklerle tanımlanır.