uss iowa

abd donanmasının en meşhur savaş gemilerinden biri. biliyorum ki binlerce sözlük yazarından hiç kimsenin ilgilenmediği bir konu ama ben yazıyorum işte.

öncelikle belirtelim iowa gibi ikinci dünya savaşını görmüş savaş gemilerinin hemen hepsi ya nükleer silah denemelerinde batırılmış, ya müzeye dönüştürülmüş ya da parçalanarak metal sanayisine satılmıştır. şimdi geçelim uss iowa'nın tarihine,

ikinci dünya savaşının başlamasıyla abd henüz savaşa girmemiş olmasına rağmen kaçınılmaz sona hazırlanmaya başlamış, tank, top, uçak ve doğal olarak deniz kuvvetleri için de savaş gemileri üretmeye başlamıştı. 1938'de hızlı savaş gemisi olarak planlanan ve 1940'ta üretimine başlanan iowa new york tersanesinde 2 yılda suya indirildi ve 1943 şubatında aktif göreve verildi. ikinci dünya savaşının en güçlü savaş gemilerinden biridir. 3 taretindeki 406 mm'lik 9 topuna ek olarak 20 adet 127 mm'lik topu ve 100'den fazla uçaksavarı bulunuyordu. 1984'teki modernizasyonda tomahawk füzeleri, ve anti gemi füzeleriyle donatılmış aynı geminin silahları arasına insansız keşif uçağı da eklenmiştir. uçağı aha da böyle bir şey; görsel

ikinci dünya savaşı kariyeri;

bu savaştaki ilk görevi 27 ağustos 1943'te kanada açıklarındaki arjantin Newfoundland adaları civarındaki devriye görevidir. bu devriye o sırada norveç civarında volta atan alman deniz kuvvetlerinin (Kriegsmarine) tirpitz'ine karşı bir hamledir. 25 ekimde yurda geri dönen iowa 2 hafta sonra başkan roosvelt'i kuzey afrika'ya kahire ve tahran konferanslarına taşımakla görevlendirilmiştir. (bkz: casablanca konferansı) bu göreve gideceği için iowa'ya, bir savaş gemisine jakuzi konulmuştur; görsel

roosvelt'i kazasız belasız fas'a götüren iowa ocak 1944'te pasifik'teki filoya katılmıştır. pasifik'teki ilk görevi 29 ocak-3 şubat tarihleri arasında marshall adalarına yapılan harekatlara destek vermek olmuştur. ilk ateş açtığı tarih ise 16 şubattır. caroline adasındaki japon tersanesini vurmuştur. takip eden günlerde marshall adalarının bazılarını bombardımana tutan iowa Palau adaları çıkarmasına da destek verdikten sonra yeni gine etrafındaki bazı adalara yapılan harekatlara katılmıştır. mariana adaları görevi sırasında japon imparatorluk donanmasına ait katori adlı hafif kruvazöre isabetli atışları olmuş ve bu gemi batmıştır. katori şöyle bir şeydi; http://en.wikipedia.org/wiki/File:Katori-2.jpg

pasifik'te dahil olduğu en önemli savaşlardan biri ise japon donanmasının sahip olduğu uçak gemisinden havalanan uçaklarının büyük çoğunluğunu kaybettiği filipin deniz savaşıdır (Battle of the Philippine Sea) (bir parantez daha 19-20 haziran). bu savaşta 58. görev gücüne dahil olan iowa düşman uçaklarından 4'ünü düşürmüştür. ardından guam'daki çıkarma öncesi sahil tahkimlerini topa tutmuştur.

görsel

25 kasımda dahil olduğu 3. filonun leyte körfezinde japon kamikazelerinin de dahil olduğu bir düşman grubunun saldırısına uğrayan iowa 2 torpido bir de pile bombardıman uçağı düşürmüştür.

17-18 aralıkda 3 destroyeri batıran, uçak gemilerine büyük zarar veren 100'lerce denizcinin öldüğü tayfun iowa'ya minimal bir zarar vermiş ancak can kaybı yaşanmamıştır. bakım ve modernizasyon için ocak 1945'te abd'ye geri dönmüştür. yeni radar ve atış kontrol mekanizmaları eklendikten sonra mart 1945'te okinawa'ya gönderilmiş ve nisanda bu adaya yapılan kanlı harekatta deniz piyadelerine destek olmuştur. (bkz: okinawa savaşı)

okinawa görevinin ardından temmuzda japon anakarasına yaklaşıp bazı japon şehirlerini topa tutmuştur. ta ki 6-9 ağustosta japonya'ya 2 atom bombası atılıncaya ve 15 ağustosta japonya'ya teslim olduğunu bildirine dek. japonya'nın teslim olmasının ardından teslim olma seramonisi için iowa ile birlikte uss missouri'nin adı geçmiş ancak iowa seçilmemiştir. seramoniden 2 gün sonra 29 ağustosta uss missouri ile birlikte uss iowa tokyo körfezine girerek adeta tüm japonya'ya teslim olduklarını, bir daha asla abd'ye askeri anlamda kafa tutamayacaklarını dikte etmiştir. halen japonya'da bir abd filosu olduğunu düşünürsek adamlar haklıymış diyebiliriz.

görsel

ikinci dünya savaşından sonra bazı nükleer denemelerde hedef olarak seçilen uss nevada üzerinde atış talimi yapmış ancak bu gemiyi batıramamıştır. 1946'da tekrar modernize edilmiş 2 yıl sonra ise rezerve filoya katılarak bir sonraki savaşını beklemiştir.

kore savaşı kariyeri;

kore'de çıkan savaş üzerine başkan truman'ın emriyle 14 temmuz 1951'de tekrar aktif göreve verilen iowa yenilenmiş haliyle nisan 1952'de kore'ye ulaşıp bazı sahilleri ve endüstriyel tesisleri bombardıma tutmuştur. Wonsan'da vurduğu tümen karargahında kuzey kore kuvvetlerinden 100 askeri öldürmüştür.
görsel
http://media.photobucket....BB-61/USS_Iowa_firing.jpg
http://www.history.navy.m.../images/h44000/h44538.jpg

uss iowa kore'de görev yaptığı süre boyunca 40 bin mil yol yapmıştır.

kore savaşından sonra 1955'te abd'nin akdenizdeki 6. filosunun sancak gemisi olmuştur. (bkz: altıncı filo) akdeniz'deki bazı müttefik ülkere ziyaretlerde! bulunan iowa istanbul'u da pas geçmemiştir. hayır deniz gezmiş'in protesto ettiği gemi o değildir haha. o daha sonraki yıllarda.

aynı yılın sonlarına doğru nato'nun bazı tatbikatlarında görev almak üzere iskoçya'ya gönderilmiştir.

1958'de yeniden rezerve filoya dahil olan uss iowa'nın yeni savaşı ise sovyetler birliğine karşı olan soğuk savaş olacaktır.

1982'de başkan ronald reagan'ın 600 gemilik donanma planı çerçevesinde baştan aşağı yenilenen iowa tomahawk ve anti gemi füzeleriyle donatılmıştır. 1984'te porto riko açıklarında yaptığı atış talimlerinde şu muhteşem fotoğraf çekilmiş; görsel

1980'lerde dünyanın neredeyse her yerinde gerek tatbikat gerek insanı yardım konvoylarına eskortluk türü pek çok görevde bulunmuştur.

görsel

ocak 1989'da yine porto riko açıklarında yaptığı bir atış taliminde 2. taretinde meydana gelen patlamada 47 mürettebat hayatını kaybetmiştir; http://www.youtube.com/watch?v=qalJ9koob2Q

haziran 1989'da yeni bir dünya turnesine! çıkan iowa yine istanbul'u ziyaret etmiştir. o dönemin milliyet'inden haberi buldum ama ibneler üyelik olmadan ayrıntıyı göstermiyordu. http://www.google.com.tr/...1&fp=47a7cad2e7f7bbc6

17 kasım 1989'da 6. filodaki görevini uss belknap'a devreden iowa abd'ye norfolk'a dönmüştür. avrupa, asya, ve pasifik'teki tüm görevlerinde (savaş-tatbikat) toplamda 11,834 kez 410 mm'lik toplarını ateşlemiştir.

1990'ların başında sovyetler birliği'nin dağılması ve soğuk savaşın sona ermesiyle uss iowa ve kalan kardeşlerinin durumu görüşülmeye başlandı. maliyeti oldukça yüksek olan bu tür gemiler yavaş yavaş müze dönüştürülüyordu. (bkz: uss south dakota)

ekim 1990'da iowa bir kez daha kızağa çekildi. bu tarihten itibaren 15-16 yıl boyunca iowa'ya ne olacağı tartışılıp durmuş, o eyalet senin bu eyalet benim, pasifik savaş gemileri derneği bilmem ıvır zıvırın çabaları ile kaderinin ne olacağı bilinmeden beklemişti. bir grup yüzen bir gemi olmasını istemiş bir grup parçalara ayrılıp ülkenin farklı eyaletlerinde sergilenmesini istemiş. nihai karar 2006'da abd kongresi tarafından verilerek uss iowa'nın rezerve filoda her daim savaşa dönecek şekilde bekletilmesi olmuştur. california suisun körfezinde demirlemiş vaziyette beklemektedir.

suisun körfezinde;
görsel
görsel

uss iowa ikinci dünya savaşı ve kore savaşındaki katkılarından ötürü 11 savaş yıldızıyla ödüllendirilmiştir.

kaynak: wikipedia, navysite.de, ussiowa.org, maritimequest

daha fazla fotoğrafı için; http://www.maritimequest....y_pages/uss_iowa_bb61.htm

ayrıca (bkz: ikinci dünya savaşı/#15331527)