-Ulan aq bööle işin Bator
-Abi şehre küfür etme
-Ne şehri lan!!
-Abi buraya Bator diyelim dioz arkadaşlarla
-Oğlum senin adın lan o
-Öyle abi.Arkadaşlar uygun bulmuş
-Ulan Bator....
cengiz han 40 000 yiğidiyle ulan bator dağlarına sefere çıkmış. bir bilgeyle karşılaşmış. bilge kün tek kamal demiş. cengiz han çince bilmiyormuş. tercümanlarına sormuş: burası neresidir. bator dur efendim, demiş. cengiz han da demiş ki:
sovyet baskısı sonucu bugünkü ismini alan moğolistan'ın başkenti.
orijinal hali "bator" yahut "batur" olup, bu kelimenin türkçe karşılığı "bahadır"dır.
lakin 2. dünya savaşı sonrası görülen komünizm ve sovyet etkisi ile birlikte kentin isminin önüne "kızıl" anlamına gelen "ulan" (orijinali ulaan'dır) kelimesi getirilmiş ve şehrin adı "ulan bator" olmuştur.
sovyet etkisinin kent isimlerine yansımasının başka örnekleri de vardır.
örneğin buryat özerk cumhuriyeti'nin (buryatya) başkenti olan "ulaan üde" şehri de sonradan "ulaan" yani "kızıl" ön eki almıştır.
yine bir başka türk cumhuriyeti olan tuva cumhuriyeti'nin başkenti olan kızıl(Kyzyl) şehrinin adı da sovyetler birliği döneminde konulmuştur.
Ulan Bator adındaki Ulan sözü Moğolca "Kızıl" anlamına gelir ve şehrin adı da "Kızıl Bahadır"dır. Buna rağmen "Ulan sözü Türkçe oğlan sözünden gelir ve şehrin adı Genç Kahraman demektir" diyen ilk cahil kimdi acaba?
kızıl kahraman anlamına gelen ve türkçe ile moğolca arasında benzerlik olduğunu gösteren başkent adı. batur zaten türkçe'de de var. ki kahraman anlamına geldiği ifade edilmiş. bahattin ögel'in türk mitolojisi'ne bakacak olursak bahadır, batur, bagatur sözcükleri aynı sözcüğün farklı transkripsiyonlardaki yazılışları zaten. neyse efendim ben asıl "ulan" sözcüğüne gelmek istiyorum. kızıl demekmiş. acaba bizdeki "al" sözcüğü ile bir kökdeşlik var mıdır bilinmez?
Şehir, 1639 yılında bir göçebe Budist manastırı merkezi olarak kurulmuştur. biliyorsunuz ki moğollar 15.yy itibariyle budizmi benimsemiştir. daha sonra 1778 yılında bugünkü konumu olan Tuul ve Elbe nehirlerinin birleştiği yere taşınmıştır. 1911 yılında Qing Hanedanı'nın yıkılmasının ardından Moğolistan'ın bağımsızlığını ilan etmesinden sonra 1924 yılında Moğolistan'ın bağımsız olmasıyla ülkenin başkenti ilan edildi.
Ulan Bator, yüksek rakımı, nispeten yüksek enlemi, herhangi bir kıyıya yüzlerce kilometre uzakta olması ve Sibirya antisiklonunun etkileri nedeniyle dünyanın en soğuk ulusal başkentidir.
ayrıca bu şehir dünyanın en kirli şehirlerinin başında gelmektedir. ayrıca ülke nüfusunun da neredeyse yarısı bu şehirde yaşamakta.
