Toroslar, Türkmen nüfusunun en saf ve dinamik coğrafyasını teşkil eder. Göçebe geleneğinin 2016 itibariyle hala devam ettiği, ama bitmek üzere olduğu şartların çok zorlu olduğu bir yörük diyardır.
günümüzde toros dağlarında bulunan hemen her ilçe saf türkmen nüfusuna ve güçlü bir türkmen kimlik bilincine sahiptir.
bugün adana, osmaniye, ısparta il merkezlerinde türkmen kültürü ağır basmakla birlikte; adana, mersin, antalya, osmaniye, ısparta, muğla, burdur ilçelerinde de türkmen kültürü saf ve dinamik bir şekilde kendisini devam ettirmektedir. lakin mersin ve antalya şehir merkezlerindeki türkmen kültürü dışarıdan alınan göçler neticesinde istenilen yoğunluk düzeyinden uzak bir eğilim göstermektedir.
ayrıca tarihte genellikle bölge türkmenleri osmanlı ile pek barışık yaşamamışlar, göçebeliğin getirdiği özgürlüğü korumak adına pek çok kez osmanlı'ya isyan bayrağını açmışlardır.
anadolu'da türkçe'yi resmi dil ilan eden ilk türk devleti karamanoğulları'da yine toroslar'da, akdeniz'de mut-ermenek yöresinde kurulmuştur. (1250-1487)
anadolu'da karacaoğlan ve dadaloğlu gibi ozanlarıyla halk türkçesinin, türk halk edebiyatının kalesi olmuş, anadolu'nun son türkmen beyliği kozanoğlu beyliği'de yine toroslar'da kozan yöresinde kurulmuştur. (1700-1865)
toros dağlarını mesken tutan türkmenleri halen saf, dinamik, bilinci sağlam ve kültürlerini yaşatmalarının dışında anadolu'daki diğer türkmenlerden ayıran bir başka özellik daha vardır. oda tarihte diğer türkmenlerin aksine siyasi açıdan hiçbir zaman islamcılık tarzı bir görüntüye bürünmemiş daima türklük-türkmenlik kimliklerini ön plana çıkarmaları olmuştur. tarihin hiçbir zamanında tutucu bir islamiyet anlayışı benimsememişlerdir.
ayrıca: "Toros Dağları'nın tepelerinde tek bir Türkmen evinin bacası tüter halde kalmış ise, ben bu milletten umudumu kesmem; bayrağımı göğsüme sarar, milletimin istiklali uğruna ölürüm!"
-Mustafa Kemal ATATÜRK
