karadeniz bölgesi'ndeki topraklarda petrol bulunmamasından dolayı amerika'nın karadenizle ilgilenmemesi yüzündendir. amerika'nın laz vatandaşlarımızı gaza getirip yeni bir devlet kurma hayali aşılamadığındandır.
bu durumun tek nedenini ele aldık. artık yazmaya gerek yok.
türkiye devleti'nin kürtlerle türkleri birleştiren din ögesini yok sayıp yerine türk milleti kavramını yerleştirmeye çalışıp başarısız olması sonucu artan isyanlardır. kürtlerin özerklik istemesi, aşiret sisteminin devamını istemesi türk devletinin din ögesini dışlamasıyla kendine daha iyi zemin bulup genişleyen bir isyana dönüştü. inönü milliyetçiliğinin devreye girmesi ile bu zemin gitgide büyüdü.
tarihte diğer isyanların az olmasının sebebine gelince ırkçılık dediğimiz olgu fransız ihtilali sonrası yükselen ve yayılan bir olgudur. ondan önce zaten asimile olan halkların osmanlının osmanlı milleti, ataturk'ün türk milleti tanımını kolayca kabullenmesini sağlamıştır. osmanlı zamanında vergi vermeyen, savaş zamanı asker göndermeyen kürdistan adlı özerk bir yönetimi olan insanların durup dururken asimile olacağını düşünmek aptallıktır. asimile olmak yok olmak, benliğini kaybetmek değil asgari müştereklerde birleşerek birlikte yaşamaya alışmak olarak kullanıyorum. hem dinini, hem ırkını dışladığınız milletin aşiret ağalarının kışkırtıcılığı ile milliyetçilik anlayışının yükselmesi kaçınılmazdır.
edit: bazı kaynaklara göre samsun amerikalı ve yunanlı gemiler tarafından bombalanmıştır. amerikalılar konusunda tam bir açıklık yoktur. ama yunanlılar samsunu bombalamış ve rum çeteleri karadenizde isyanlar çıkartmıştır. bunlardan tarih uzun uzun bahsetmediği için gözden kaçırmanız normaldir. lazlar ise bu çeteler ile savaşarak türklerin yanında yer almıştır. yani yunanlıların ve amerikalıların çok çabalamasına rağmen lazlar onların yanında yer almamıştır. demek ki çekim merkezi olursan kimse seni bırakıp kendi ırkı bile olsa savaşmayı seçebiliyor.
lazların kanında vatan hainliği olmamasının bir sebebidir. bugüne kadar kürtler bir devlet bile kurup yönetmemiştir. sadece içinde yaşadıkları vatanın içine sıçmışlardır tarih boyunca.
lazların, çerkezlerin, tatarların, pomakların, romanların da yok ne garip değil mi? oysa onlarda farklı kültürlerden onların da dilimizi konuşamıyoruz, kendi okulumuzu istiyoruzz heeuuuvvv diye coşmaları lazım değil mi? ama yavaş yavaş görüyoruz ki bu ülkede birileri var ve bu birileri halkların kardeşçe yaşamasından yana değil tıpkı son günlerde ortaya çıkan aleviler üzerinden oynanan oyunlar gibi. neyse zamanla ortaya çıkıyor, görüyoruz ve biz sağduyulu insanlar olarak bunlara kapılmamalıyız.
olayı genetik bir yapıya bağlamanın saçma olduğu açıktır.
sebebi ise kürtlerin yaşadığı coğrafyanın emperyalist ülkelerin daha fazla ilgisini çekmesidir. o yüzden onları kullanırlar, başka yer ilgilerini çekseydi, ne bileyim başka bir yerden petrol çıksaydı oradaki halkın isyanlarından bahsediyor olurduk.
lazlar asimile oluyor diyenlerin karadeniz ve laz'lar hakkında zerre bilgi sahibi olmadan esip gürlemesi sebebiyle yaptıkları önermemsidir.
laz dediğin nerede yaşar, kimdir, nedir? bak bakalım senin kürt, çerkez, abhaz dediklerinden ne kadar farkla bağlılığını sürdürmekte diline ve ırkına ondan sonra konuş. her karadenizli sizin gözünüzde laz olduğu için rahatlıkla asimile olmuş diyebilirsiniz. lakin benim tanıdığım laz'lar hiç öyle değil ne hikmetse.
düzen karşıtı olmakla alakalıdır.
eğer kürt toprağını istiyor derseniz karadenizin doğusunun hepsi rum, gürcü ve kafkas kökenli* ve tutup biz pontus devletini tekrar kurmak istiyoruz demedi hiçbirisi. değil pontus yıkıldığında, osmanlının zayıf düşüp türkiye cumhuriyeti'nin kuruluş yıllarındaki boşlukta bile böyle bir olaya kalkışmamışlarsa sebebi başka şeylerde aranmalıdır. tutup bunu asimilasyonla bağdaştırmak sike sürmeye aklın olmadığının dalaletidir.
hiç bir şey ifade etmeyen önermedir, durumdur her ne boksa odur. bir insan kürt olduğundan yada laz olduğundan yada türk olduğundan isyan etmez. ırkım kürt o halde isyan edeyim gibi bir mantık olabilir mi? nedir insanları isyan etttiren onu düşünmek gerekir. isyan edenin etnik kimliğinin bir önemi yoktur. neden isyan ediyor bu insanlar. neden pkk gibi şerefsiz aşağılık bir örgüte katılmak zorunda kalıyorlar? kızakla doğuma yetiştirilen kadın olabilir mi bunun cevabı? okula 10 km yürüyerek ulaşan ve montu olmayan çocuklar olabilirler mi? köylünün kendi ekip biçtikleri toprakların yalnızca 5 te 1 inden faydalanabilmesine izin veren ağalar olabilir mi? kaçakçılıktan ve terörden beslenen milletvekilleri, başbakanlar olabilirler mi?
ne oldu isyan edince bir halt mı oldu? tarihte türklerin yaptığı bir dolu isyan var. anadolu tarihinde de türk isyanları var.
bak buradaki sorun isyan etmek-etmemek ilişkisiyse, bunu diyen adam, isyan etmek hainliktir diyorsa, önce kendi tembel kıçına ve koyunluk derecesine bakmalıdır. 'aman devletime hiç karşı çıkmayayım, köprü başına zken bi bekçi koydularsa ben ikincisini de isteyeyim' mantığıysa *, o mantık kölelik mantığıdır.
lazların kendilerini ayrı bir millet olarak görmemesinden * kaynaklanır. adamların zaten biz türk değil lazız gibi bi iddiaları yok. lazlığı sanki memleketini söylermiş gibi, çorumlu, yozgatlı, antepli, istanbullu derken kullanıyormuş gibi bende karadenizliyim lazım der. yoksa adam zaten milliyet olarak türktür ve bunu benimsemiştir. hatta siz adama 'sen lazsın türk değilsin kültürünü kaybetmişsin eziksin ıyyk' gibi bir cümleyi kurma girişimde bulunmanız ile aynı saniye içerinde kafatasınızın içinde 14+1 kurşunla dolması muhtemeldir.
o yüzden 'bak biz kimliğimize sahip çıktık bilmemne oldu lazlar çıkamadı yok olmak üzereler yazık size ezilin büzülün asimile oldunuz' gibi şaklabanlıklarla, aklınız sıra o insanları da gaza getirip devlete düşman etme çabalarıyla buraya gelmeyin. karadenizliler vatanını milletini seven, neyin ne olduğunu bilen insanlardır. burdan size ekmek çıkmaz.
ulen ortada isyan edecek laz olmassa olacağı budur.
lazca bir iki nesle kadar yokolacak bir dildir ve bunun nedeninin lazları türkleştirme operasyonu olduğunu söylemek hiçte zor değildir. lazlar kürtler kadar benliklerine sahip çıkamadıkları için asimile olmak üzereler. diğer yandan kürtleri türkleşitremeyenler bu isyanları bastırmak için onbinlerce kürdün canına kıymıştır.
karadenizle doğunun tarihsel geçmişi farklılık gösterir. karadenz her zaman (osmanlı döneminden bahsediyorum) merkezi hükümete bağlı kalmışken doğu aşiretlerin eline bırakılmıştır. doğu derebeyliklerle yönetilir irana karşı bir kalkan olarak kullanılır. karadenize devlet yatırım getirir vergi alır asker alır fakkat dogu bunları vermez bu yüzden devlette öyle doğuya yatırım yapmazdı. diyarbakırda osmanlı döneminden kalma pek bir şey bulamazsınız veya batmanda veya tuncelıde. fakat kurtuluş savaşında işler degişir kürtler halife elden gidiyor din elden gidiyor diye batıya asker gönderdikleri için yeni kurulan cumhurıyette hak sahibi olduklarını düşünmüşlerdir. fakat beklenen olmaz çünkü yeni kurulan devlet milli değerler üzerine kurulur. lazlar için bu sorun değildir çünkü bölge zaten kurumsal olarak buna hazırdır. karadenızlı turkceyı konusabılmektedır. doguda ise türkçe neredeyse hiç bilinmemektedir.
efendım kurtuluş savaşı verilir herşey olur biter. fakat türkiye cumhuriyeti kürt sorununda ilk yanlışını yapar. doguda yüzlerce aşıret vardır ve bazı aşiretler ayaklanır. ayaklanan aşiretlerin nedenlerinden biri ise türkçeyi bilmeyen dogu halkına yeni medeni kanunlarını yerleştirmeye çalıştırılması. arkadaşlar tarafsız düşünün bir kere yıllardır şerriat hukukuyla yönetiliyorsunuz ve yeni gelen kanunlardan haberiniz yok bir suç işliyorsunuz sizi dilini bilmediğiniz askerler tutukluyor yargılıyor kiminiz asılıyorsunuz kiminiz hapse atılıyorsunuz. ve türkçe bilmediğiniz için neden yargılandıgınızı ve konusulanları anlamıyorsunuz. bölge 1938 yılında isyan ediyor. dersim isyanında 100 bine yakın insanın öldürülmesi ve şeyh saıt ısyanının asıl nedenı olan dini etkenler devletle kürtleri karşı karşıya getiriyor ve kürtler devletlerine küsüyorlar. cunku bu isyanlarda bir çok kürt aşiret ağaları asılıyor tekrar bir küskünlük yaşanıyor. devlet variyetli aileleri türkıyenın batısına sürüyor ve dogu boşaltılıyor. bunların hıc bırı karadenizde yaşanmadı. çok basit bir yaklaşımla karadenizde rizenin ismi of'un ismi türkçeleştirilmiyor, köyler kendi isimleriyle kalıyorlar fakat doguda bu hoşgörü devlet tarafından tanınmıyor. haydı bunlarıda geçtim, türkiyede alevi isyanı varmı hiç,hayır yok fakat devlet alevielere ayrımcılık yapmadımı maraşta, sivasta, çorumda, yozgatta, bu insanları katledenlere ses çıkardımı. yani karadenizli dostlarım her zaman gözümün nurudur ama isyan etmemek bir lüks veya ayrıcalık değildir.
son olarak bir soru lazlar ne kadar lazdır, karadenizde lazca ne kadar konuşulur? lazca yok olmak üzere olan diller arasındadır. dil bir toplulugu halk yapan en önemli gerçketir.
