sosyalizm, iktidar ve üretim araçlarının halk tarafından kontrol edildiği bir toplum fikrine dayanan bir düşünce sistemidir. faşizm ise; kurucusu mussolini sayılan ve toplumsal yaşamın tüm alanlarını kapsayan bir tek ideolojiyi bağlayıcı olarak ilan eden, yönetimin tek elden olması gerektiğini savunan düşünce sistemidir. dolayısıyla ikisi arasındaki fark oldukça belirgindir.
sosyalizm sınıf farkını yok ederken, faşizm sınıf farkı ortaya çıkarır ve bunu insanların ırklarıyla birlikte ten renklerini dahi sınıflandırarak yapar.
faşizmle ırkın alakası yoktur. faşizm devletçidir. ama tabii ki ırkçı da olabilir bu devletin etnik yapısına göre farklılık gösterecektir. faşizm ve sosyalizm aslında birbirine düşman olacak ideolojiler değildir. çünkü ikisi de ideolojik olarak toplumun yükselmesini hedeflemektedir.
faşizm toplumun yükselişinin devletin yükselmesiyle paralel olacağını savunur. yani aşırı derecede devletçidir. herkes devlet için gerekirse ölmelidir(ki gerekir.) faşizm de totaliter bir rejimdir. faşizmde güçlü olan kişi ve kurumlar devletle ilgili olanlardır.
sosyalizm de totaliterdir. ama sosyalizm için öncelikli olan toplumdur. devlet bir amaç değil araçtır. toplumun yükselişiyle devlet yükselir, devlet de topluma ait olduğuna göre sonuçta yine toplum yükselecektir.
(bkz: mussolini)
(bkz: sosyalizmin temel ilkeleri)
(bkz: sosyalizm ve komünizm arasındaki farklar)