aslen basit kuralları olan ama her nedense pek iplenmeyen temel satranç bilgilerindendir. satranç; açılış, oyun ve oyun sonu olmak üzere 3 parçadan oluşur. bu parçaların her biri ayrı önemlidir. ama herhalde en önemlisi sağlam bir açılıştır. satranç tahtasındaki kareler, soldan sağa a-h, aşağıdan yukarıya 1-8 arası imlenir. bu imlemeye göre örneğin şahın önündeki piyon e2 piyonu olarak adlandırılır.
açılışta, beyaz için 16 piyon ve 2 at hamlesi olmak üzere toplam 18 seçenek vardır. orangutan açılışı gibi (a2-a4 ya da h2-h4) grotesk açılışları bir kenara koyacak olursak, çok uygulanan açılışlar şunlardır:
c2-c4 : catalan
d2-d4 : vezir piyonu(hint savunmaları(şah-hint, vezir-hint,nimzo-hint), vezir gambiti, grunfeld vb.)
e2-e4 : şah piyonu (rus,italyan,ispanyol,dört at, sicilya, caro-kann, fransız vb.)
Af3 : siyahın hamlesine göre değişmekle birlikte beyazın ingiliz açılışı uygulama eğiliminde olduğu gibi bir anlam çıkabilir.
Ac3 : pek uygulanmamakla beraber, siyahın hamlelerine göre bir açılışa yakınsayabilir.
temel mantık merkezde(e4,e5,d4,d5) güç oluşturmaktır o yüzden e2-e3 gibi tek kare piyon hamleleri çok edilgen hamleler olup oyunu kastırır, o yüzden bir adları varsa bile burada bu açılışarın adı geçmemiştir.
turan taktiği açılışı
önce piyonlar öne sürülür. bunlar rakibi oyalarken önemli taşlar kanatlara kaydırılır. piyonların bir kısmını feda edip çok pis sıçılıyor havası verilir. işte o an gelmiştir. hemen tüm piyonlar geri... anasını satayım piyonlar geri gitmiyodu. gitti güzelim piyonlar! yapmayın kardeşim tutmuyor. geri gitmiyor tırt taşlar. taktikten anlamıyorlar canım. haşhaşı çekmiş gaz bir şekilde hep ileriye hep ileriye. ne zamanki yolun sonuna geliyorlar o zaman akılları başlarına geliyor.
öncelikle vezir, kale ve fil olmak üzere 3 eleman oyuna sürülür. çıkan çatışmalarda bu 3 eleman, herkesi tek vuruşta indirir. şah kaçmaya çalışsa da hemen öldürülmez. vezir öncelikle şaha bir osmanlı tokadı atar ve rakip şahı konuşturmaya çalışılır. şaha işkence yapılıp öldürüldükten sonra vezir, kale ve fil kendi şahlarının yanına gidip vaaz dinlerler. şah baba hz.süleyman'dan başlayıp, hz.yusuf'dan çıkar. vezir dayanamaz ''eyttt yeter beaa'' deyip, şah babayı da öldürür. iki şahta öldüğü için oyun berabere biter.
satrançta oynanan ilk hamlelere verilen addır. açılışlar en az 1, en çok 15 hamleden oluşurlar.
en çok kullandığım açılışlar: fil açılışı: 1 e4 e5 2 Fc4 kuzey gambiti: 1 e4 e5 2 d4 exd4 3 c3 dxc3 4 Fc4 cxb2 5 Fxb2 albin : 1 d4 d5 2 c4 e5
satranç oyununda ağır taşların devreye girmesiyle başlayan gelişme sürecine kadar olan hamleler bütünüdür. genelde oyunların ilk on hamlelik kısmıdır. dünya genelinde defalarca analiz edilmiş açılışlar ve bu açılışlara karşılık olarak geliştirilen savunmalar mevcuttur. satranç dünyasında genellikle bu açılış ve savunmalar ezbere bilinir. örneğin : (bkz: ispanyol açılışı), (bkz: sicilya savunması)
1.e4 e5 2.d3 ac3 3.fd2...diye başlayan kasparov´un "sevgilisi" sicilya... yalnız konuyu bilmeden yaparsan, büyük ihtimalle yenilirsin. çünkü biraz fazla soyuttur. bu açılış, bir savunma taktiğini bünyesinde barındırır...anlaması da biraz güçtür, satrançta biraz ilerlemiş olmak gerekir. hoş, satrançta biraz ilerlemiş olmak, hint ya da ispanyol açılışlarına gönül vermiş kişileri de herhalde ki zarara uğratmayacaktır.
oyunun açılışı oyun ortası ve sonuna direk etkisi olan bir durumu olduğundan aslında satrançta oyunu kazandıran en önemli periyodtur. satranç futbol gibi değildir. sürpriz 3 gol atıp rakibi 2-3 mağlup etmen satrançta pek mümkün olmaz. "dönüşü olmayan yeri" geçmiş bir oyunu geriye döndürmek çok güçtür. hatta imkansızdır. o yüzden açılışlara çok dikkat etmek gerekir.
satranç tarihine yer etmiş açılış biçimleridir. bu açılış şekilleri beyazın hamlesi ve siyahin cevabı şeklinde belirtilir. açılışlar isimlerini genelde onu ilk kez oynayan oyuncudan alırlar. (bkz: alekhine savunması)
piyonların arkasında bulunan taşlar, kuraya göre rastgele bir şekilde yerleştirilirse bir oyuncunun yeteneği daha iyi anlaşılabilir ve de açılış teorisi hazırlıkları rafa kalkar.