Bizans olarak bilinen ama aslen roma imparatorluğu olan doğu roma imparatorluğu sadece mimarisiyle bile hayranlık uyandırıcıdır.
Aya sofya ve pantokrator manastırı, hipodrom ve obeliskler, valens aquadükt'ü, sarnıçlar ve niceleri...
imparatorlarından ise ı. Justinyen hem ayasofya'yı yaptırması hem de hukuk alanındaki düzenlemeleri bakımından sevilen bir abimizdir. Koyu bir ortodoks olduğu için paganizme açtığı savaş yüzünden nika ayaklanması gibi kanlı bir ayaklanmaya sebep olmuştur.
her imparatorluk gibi çok uzun yaşamasına rağmen parlak dönemleri birkaç yıl olandır. osmanlı da böyleydi. parlak denen dönemler daha kanuni zamanında bitmişti, sorunlar başlamıştı.
insanlığın hukuk tanımını bile bu imparatorluğun adıyla anılır.
Kişinin ve devletin, devletin (idarenin) toplum ile (aynı devlet içinde yaşayan farklı toplumların) hukukunu belirlerken şu an tek kaynak ve örnek Roma hukukudur.
Bugüne kadar kurulmuş en parlak devlettir. Roma tarihi ayrı bir ders olarak Türk okullarında zorunlu olarak okutulmalı,Roma imparatorluğu'nun devlet geleneğinin yararlı kısımları Türk devletinin ve ulusun ihtiyaçlarına göre reforme edilip uygulanmalıdır.
Dünya tarihin gelmiş geçmiş en büyük ve tek imparatorluğu dur. O kadar büyük ki insanoğlunun uzayı keşfi bile Roma imparatorluğundan kalma sözcükler ile yapılıyor. Mars Jüpiter Merkür vs. O kadar etkili insan zihninde üzerinde asırlar geçmesine rağmen.
tüm akdeniz'e hakim olan eski bir imparatorluk.
herhangi bir etnik kökene ait olmayan, kültürel bir devlet.
kimisi gladyatörleri dövüştüren bir devlet der.
kimi köleleri ön plana çıkarır.
kimi hristiyan devleti der.
kimi paganist bir devlet der.
devlet dönemi gereği çeşitli süreçler geçirmiştir.
bin seneyi aşkın ömrü olan bu devleti kısa olay örgüleriyle tanımlamak haksızlıktır.
evet kölelerin ezildiği bir dönem olmuştur.
hatta bir dönem nüfusun %40'ını da oluşturmuştur. ancak ilk kölelik karşıtı düşüncelerden bazıları da bu devlette yeşermiştir. antik yunanda mevcut olmayan kölelerin azad edilmesi ve hatta vatandaş kabul edilmesi roma'da mevcuttu. hatta bir dönem sonra köleler de anlaşmalar ile kendi şartlarını sahiplerine kabul ettirme hakkına sahipti. batı roma'dan, islamiyet'in doğuşu arasındaki dönem ortadoğusuna bir bakın bakalım şunların hangisi mevcut?
bugün hiçbir önemli şehir yoktur ki roma eseri bulundurmasın.
bıraktığı köprüler, su kemerleri, hamamlar, tiyatrolar.. dönemine göre kurumsallığını tamamlamış, fenomen bir devlettir. milattan önce şehir planlaması kavramıyla tanışmışlardır.
ayrıca mimari eserleri önemli bir politik propaganda araçlarıydı.
medeniyeti ve roma'yı temsil ederdi.
ve dikkat ederseniz italya dışındaki eyaletlerde çok fazla kilise göremezsiniz. çünkü dini yapılar yerine insanların beğeni ve ihtiyacı doğrultusunda seküler binalar inşa edilirdi.
Türkleri kimsenin müslüman romalı olarak andığı yok barbar derler moğol derler müslüman derler ama kati suretle romalı demezler değiliz zaten
Türkistan'dan gelen göçebe halkın roma ile ne alakası var he dersen zamanında osmanlı roma mirasına sahip çıktı o zaman aynı derecede roma mirasına sahip çıkmaya çalışan bulgar ve ruslar da romalı
Bu arada hindistan'da kurulan kuşan imparatorluğu da roma mirasına sahip çıkmaya çalışmıştır şimdi doğu irani kavimler ve hintliler de romalı mi oluyor?
German kökenli barbar göçmenlerin içerden çökerttiği dünya tarihinin en büyük imparatorlugu ve en yüksek medeniyeti. Tabi işlerin o durumlara gelmesi falan ayrı mesele ama bugunku medeniyeti de (avrupa, abd, avustralya, kanada vd) bok çukurundan gelen göcmenler nedeniyle tehdit altinda. Tarih tekerrürden ibaret hakikaten.
