taci uslu'nun besteleyip, hakan yeşilyurt'un seslendirdiği nazım hikmet ran'ın muhteşem şiirinden, muhteşem bir eser. ideolojik olarak taban taban zıt olmamıza rağmen üstadın şiiri beni tarumar etti. hasret ancak bu kadar yalın ve yakıcı bir şekilde ifade edlibelir. şiirin ve hakan yeşilyurt'un yorumu:
Bulutlar geçiyor : haberlerle yüklü, ağır.
Buruşuyor hâlâ gelmeyen mektup avucumda.
Yürek kirpiklerin ucunda
uzayıp giden toprak uğurlanır.
Benim bağırasım gelir : - «P î r â y e ,
P î r â y e !...» - diye...
canan tan'ın yazdığı bir solukta bitirilebilecek kadar muhteşem,ilk sayfasından itibaren elimden düşürmeyip beni uykumdan bile alıkoyacak kadar sürükleyici bir kitap.kitabı gelişigüzel aldığımda nazım'ın pirayesi'nin yaşamı sanmama rağmen öyle olmadığını anladığımda minicik bir burukluk bırakmasına rağmen satırların elimden tutup beni götürmesiyle o minicik burukluğu ortadan kaldıran bir kitap piraye.bir istanbul kızının sevdiği adamı töreye nasıl kurban ettiğini anlatan ve son sayfaya geldiğimde göz yaşlarıma engel olamadığı bir kitap.
canan tan ın bir çırpıda okunabilecek romanıdır. ama arkasından tekrar bir canan tan kitabı okumayın sıkılabilirsiniz özellikle 'yüreğim seni çok sevdiyi'.
genç ve güzel piraye adını nazım hikmet'in eşinden almıştır. genç kızın babasıdır piraye ismine tutkun olan; diğer kızı da babanın nazım hikmet hayranlığından payını alır: hatice. babanın açıklaması ilginçtir ki bu açıklama romanın temalarından birini de oluşturacaktır: "piraye, nazım hikmet!in karısı. tam adı hatica piraye'dir. nazım hikmet'in onun için yazdığı şiirler ve mektuplar, edebiyatımızın gerçek yüz aklarıdır."
piraye'nin babasının bu açıklaması karşısında ilk tepkisi şaşkınlıktır: "(...) babam elinden kitap düşmeyen, aydın bir insandı. ama onun, kızlarına bir şairin -hem de yasaklı bir şairin- karısının adını verecek kadar edebiyat tutkunu olduğunu yeni keşfediyordum."
piraye'nin doğduğu günden bu yana içinde taşıdığı edebiyat ve şiir tohumları hayatının bir bölümünde ilişkilerine de yansıyacaktır.
roman, genç bir kızın aile, okul, aşk ve evlilik yaşantısına odaklanan ilginç bir biyografi özelliğine sahip; yazar, yarattığı kadın kahramanın yaşantısına bir kadın duyarlılığı ile yaklaşıyor. romanın ilk sayfalarında idealleri olan genç bir kız olarak tanıştığımız piraye, sayfalar ilerledikçe ilişkilerin farklı boyutlarını yaşayacak, aşk duygusunun karşılığını kendi hayatına yerleştirmeye çalışacaktır.
"piraye" romanını bir dram haline getiren ise genç kızın evlilik ve evlilik sonrası yaşantısı olacaktır; piraye, üniversite öğreniminin hemen ardından diyarbakır’a gelin gidecektir.
"piraye'yi yakın çevrenizde aramayın sakın," diyor canan tan. "hem onun, hem de romandaki diğer karakterlerin hayal ürünü olduklarını belirtmeme, bilmem gerek var mı? ama uzak şehirdeki şarkının nihavent olduğunu söyleyen nazım hikmet ve
"gözlerin hani?" diye soran ahmed arif gerçek."
entrylerini; alkollü - alkolsüz sıvılarımı tüketerek, kendimi severek takip ettigim yazardır.
bu bilgi, hem onu hem kendimi yüceltmesi açısından önem arz eder.
bir yas daha buyuyup yas farkimizin arttigi hissine kapilmama neden olan deli manyagi. bir de bana zorla dogum gununu hatirlatiyor hasta ruhlu insan. butun surpriz planlarimin icine etti kendisi. ama yine de anasi iyi ki dogurmus bunu. canim sikildiginda ise yariyor. baskasini dusunuyorsam namerdim, kendimi dusunuyorum. ** extra tanim: ugruna sampanya patlattigim yazar. **
"seri eksi oy veren ibne" feryadında bulunanları inceleme misyonuna girdiğim için, kendisinini incelemekte sakınca görmüyorum.(sakınca görmediğim yazar) < tanım bu
eksi oy veren ibnenin hala eksi oy vermesi/#2538576
eksi oy veren ibnenin hala eksi oy vermesi/#2538576
eksi oy veren ibnenin hala eksi oy vermesi/#2538576
sozluk yazarlarindan aforizmalar/#2538514
minibuste para uzatmayan yolcu/#2517767
ic sikintisi/#271843
donuna orkid koyan erkek/#2501122
donuna orkid koyan erkek/#2501122
tapilacak erkek/#2436777
tapilacak erkek/#2436777
şu an için son aldığı eksi oylar bunlar. buradan seri eksi oy veren ibne'nin iki oy birden verebildiğini görüyoruz. kimse kötü yazmıyor zaten, hep bu ibneler.
''Once siradanlari yasayacaksin ki, gercek olani anlayabilesin.'' diyen arkadasina karsin, ''Bence ask aranmamali, kendi kendine gelip sahibini bulmali... '' dedi Piraye.
Sonra 'henuz alt basamaklarinda surundugu olgunluk merdiveninin en tepesine oturmus' biriyle evleniverdi.
Ama baskalari tarafindan yazilmis senaryolarin oyuncusu olmak ona yakismazdi.
Yasadiklarinin ardindan kor bir kuyunun dibine vardiktan sonra, yitirilecek hicbir seyin kalmadigi bilinci, umulmadik bir guc verdi ona.
''Yasadigim su andan itibaren, hicbir sey gormesem, duymasam, beynimi zehirlerinden arindirip, tum hucrelerime sinmis, agdalasmis o katran siyahi pihtiyi sokup atabilir miyim acaba?'' diye sordu ardindan.
Atamadi. Atamadi Piraye... O kadar da guclu degildi yuregi...
kendi özellikleri hususunda methiyeleri sevmeyen biri olsa da iş ortağımı ben öveceğim arkadaş;
beyaz kanatları vardır bunun (kanatlar sayesinde mi uçabilmektedir bilemiyorum),
başının üstünde böyle 24 ayar bişey vardır ben diyim 4'lü adana burgusu siz deyin mandrakenin iç içe geçen halkaları... parlar durur. ihtiyaç oldu mu gider bozdurur, iyi de para eder haa.
üzerinde beyaz bir kıyafet vardır pelerin gibi bişey. harf felan yok ama...
her şey güllük gülistanlık değil tabi bu gezegende, geçen bir çuval çikolatayla görülmüştür, karizma yer ile ihsan tabi... iyidir iyidir yine de, uçabiliyor ya ötesi var mı ?
canan tan' ın bir romanına ve dolayısıyla romandaki kahramanına isim olmuştur piraye. olaylar gayet basit bir dille anlatılmıştır. ayrıca kitabı okuyanlar bütün kitap boyunca "farkındayım" yerine "ayrımındayım" kelimesinin kullanılmasını ve bu kelimenin çok sık tekrar edilmesini dikkatlerinden kaçırmayacaklardır.
şairin, değişen sadece suretler, hani belki sadece aklımızda kalan hep aynı içsel devinimler ve yok olmuş sevda masallarından geçiş şeklinde tanımladığı, sevdanın değişkenliğine ve ruh haline atıf, şiiri adama güdüsüne istinaden ortaya konulmuş bir isim olabilir gibi. hep aynı kişiyi seversin de seviştiğin bedenler farklıdır demenin farklı bir yolu olan bayan ismi. ha bir de sanatçılar çapkındır sözüne kanıt niteliği de taşıyabilir nazım'a bakınca...
attila ilhan'ın pia'sıyla gizli bir benzerliği vardır. kimbilir belki de pia'nın pakistan international airportla açıklanmasına benzer bir açıklaması vardır. belki hayaldir ikisi de.
şimdiki zaman kipi ve devrik cümlelerle dolu şiirimsi bir hava vermek istenmiş canan tan romanı. çerez niyetine derler ya aynen öyle okunabilir. daha bitmedi sonunu merakla bekliyorum bakalım ne olacak bari güzel bitse de okuduğuma değse. *
nazım hikmet'in aşık olduğu, uğruna şiirler yazdığı kadın. hatta bir rivayete göre
"ben bir ceviz ağacıyım gülhane parkında
ne sen bunun farkındasın ne de polis farkında"
mısralarındaki "sen" ikinci tekil şahıs zamirinin temsil ettiği kadındır aynı zamanda. olay şöle gerçekleşir:
nazım hikmet polis tarafından aranmaktadır. o sıralarda da piraye'yle gülhane parkında buluşmak üzere sözleşirler. nitekim nazım gidip gülhaneye beklemeye başlar ki tam o sırada karşıdan gelen polisleri görüp altında belkediği ceviz ağacının dalları arasına gizlenir. uzaktan da piraye görünmüştür. polis de aşağıdadır, piraye de. bir polis geçer, bir piraye. bunun üzerine nazım da başlar bu dizeleri karalamaya.
"ben bir ceviz ağacıyım gülhane parkında
ne sen bunun farkındasın ne de polis farkında"
