eğer nasıl yönettiği, nerede hata yapıp , neyi doğru yaptığı tartışılabiliyorsa hiçbir sakıncası olmayan sanrıdır. *
yok eğer sadece böbürlenmek amacıyla ileri sürülüyorsa yada sadece kapak olsun diye reddediliyorsa, leyhine veya aleyhine duruşun hiçbir anlamı yoktur. *
yahu tamam işte ben ne diyorum? genelde bunu savunanlar sanki kendileri gibi düşünmeyenler osmanlı ya saldırıyormuşçasına bir koruma içgüdüsü hissediyorlar.
ben reddediyor muyum osmanlı nın tüm dünyayı titrettiğini, okuduğum onlarca osmanlı tarihini anlatan kitapta her yenilgide ah vah etmiş, her zaferi ruhumun derinliklerinde yaşamış biriyim, avrupa yi titretip kendine getiren, tehdit ederek zorla reformlara zorlayan devlettir osmanlı.
doğrudan osmanlı yüzünden yapılan coğrafi keşifler, dolaylı yoldan sanayi devrimini, birçok ihtilalleri ve keşifleri de tetikledi elbette, bu yüzden bana göre osmanlı ikinci bir roma imparatorluğu dur.
ancak bu imparatorluğun bir büyüme, gelişme dönemi olduğunu, bir doruk noktası olduğunu, daha sonra gerileyerek çöktüğünü kabul etmeyenler var, kurulduğu 1299 dan yıkıldığı 20.yy başına kadar dünyayı yönettiğini düşünenler var, işte bu arkadaşlar şu tip argümanlarla gelirler karşımıza;
bir zamanlar kanuni nin charles quint e yazdığı mektuba bakın
bir zamanlar alman imparatoru ancak bizim sadrazama denkti
bir zamanlar akdeniz de sadece türk gemileri vardı
bir donanma gönderdik fransa kralı francois yı kurtardık
vsvs...
e tamam kardeşim zaten bunlara lafı olan kim?
sen bana 19.yy dan böyle bir örnek verebilir misin, ya da 14.yy dan? işte sorun tam burada yatıyor zaten!
bu iddiayı destekleyenler kanuni nin almanya içlerine girdiğini bilirler ancak ingiliz donanmasının zamanında istanbul a gelip napoleon un elçisini istediğini bilmezler, o elçisini vermemek uğruna ingilizlerle savaşmayı göze aldığımız napoleon un olayın hemen ardından mısır ı işgal edip biz fransızlar müslüman bir millet ve halifenin dostuyuz dediğini, halkın da bunu yediğini bilmezler. işte budur efendim bunlar zaten o fransızların müslüman olduklarına inanıp şehir kapılarını açan bilinçsiz neslin çocuklarıdır!
osmanlı devleti o zamanın dünyası olan avrupa üzerinde fatih ve kanuni devirlerinde söz sahibi olabilmis, bu fatih in 20 senesini alsa ve kanuni nin 46 yıllık hükümdarlıgının hepsini alsak 70 sene bilem etmiyor nerede kaldı 600 sene...
600 yıl yönettiğini söylemek doğru olmamasıyla birlikte uzun bir süre devletler bazında önemli bir yerde bulunmuştur.3 kıtada toprağının bulunması bir yana jeopolitik konum bakımından çok önemli toprakları elinde bulundurmuştur ve dünya üzerinde gerçekten söz sahibi olmuştur.
hatalı bir kanıdır çünkü osmanlı sadece avrupa için sadece tehdit olmuş ama yönetici olmamıştır.
eksileyenler için açıklama:efendim düz mantığa bakarsak moğollarda çini yönetmiştir. Ama yönetmemiştir yağmalamış ama kültür aşılayamamıştır paketlenip atılmıştır. Tabi biz o kadar da değildik ama dünyayı bırakalım mısır valimizi yönetemediğimiz zamanlar yaşamıştık. O dönemi* asıl yöneten vatikan ve ilerleyen coğrafi keşifler sonucu ta ki 2. dünya savaiına kadar ingiltere olmuştur. Biz yani kendimizi bile kanuni dönemine kadar anca adam gibi yönetmiş sonrası şans ve denge politikası olmuştur.
yeni dünya yani amerika keşfedilmeden önce kadim kültür coğrafyayı kuzey afrika, avrupa, mezopotamya ,kafkaslar, rusya, hindistan ve çin olarak atfeder.
kaldı ki bu coğrafyada ki osmanlı hakimiyetini tartışacak değiliz sanırım.
sanmak değildir çünkü doğrudur. yönetimden ne anladığınıza bağlı olan olgudur. osmanlı bir dönem avrupa siyasetinde hakimdir. sadece avrupa değil bir dönem endonezya halkı bile osmanlı' dan yardım almıştır. afrika' nın bir çok yerinde halife adına fetvalar verilirken ecdadını iyi okuyan ve araştıran kişinin bunu düşünmesinden doğal bir şey yoktur.
yerinde bir eylemdir, doğru sanı. zira, colomb boşuna amerika kıyılarına osmanlı adına casusluk görevi yapsın diye padişah tarafından gönderilmemiştir. hindistan'daki müslümanlara boşuna yardım kuvveti gönderilmemiştir. mekke'ye boşuna her yıl değerli hediyeler gönderilmemiştir. zamanında taa avustralya toprakları savunulmamıştır. bunlar 'yönetme' olayının bir parçasıdır. günümüze bakın. bakın n'apıyo abd? her yerde adamlar. neden- çünkü yönetiyorlar.
doğru bir sanıdır. o zaman dünyanın ibaret olduğu avrupa'da söz sahibi olan osmanlı 3 kıtada at koşturmuş ve gerektiğinde avrupa'nın içişlerine de karışmıştır. buna verilecek bir sürü örnek vardır. zamanında britanya, irlanda'ya saldırırken irlanda'ya destek gönderen ve irlanda'yı bağımsız tutan osmanlı'dır. ayrıca nice kentini korsanlardan alıp 1. fransuva'ya hediye eden ve bu sayede avrupa'da kendine yer edinen de osmanlıdır. o zamanlar bütün akdeniz ticaretini elinde de tutanlar da osmanlıydı. portekiz'in donanmasını en sonunda haşat edip portekiz'e doğru saldırma planı yaparken topraklarındaki bir savaş yüzünden oraya gidemeyen de osmanlıdır. o zaman böyleydi. dünya öyle yönetiliyordu. şu an abd'nin olduğu yerde pueblo'lar, iroquis'ler falan vardı. onlar mı yönetecekti?*
yurdum insanının içinde bulunduğu ciddi yanılgılardan biridir, aynen almanlar yenilince biz de yenilmiş sayıldık masalına benzer.
efendim zaten osmanlı 15.yy ortalarına kadar merkezi otoritesini kurmaya çalışan ve diğer yandan da planlı şekilde genişlemeye çalışan bir devletti, fatih devrinde ancak dünyanın en büyük gücü olarak tartışılabilinecek duruma gelmişti, yavuz döneminde ise dünyanın en büyük gücü haline geldi* ancak dünyayı yönettiği pek söylenemezdi. kanuni dönemi ve duraklama döneminin bazı periyotlarında osmanlı nın dünya siyasetinde en güçlü devlet olduğu doğrudur çünkü osmanlı kendi siyasetini kendi üretiyor, diğer devletler ise kendi siyasetlerini osmanlı ya göre yapılandırmak durumunda kalıyorlardı. yine de bu üstünlük aynı ölçüde olmasa da 18.yy başlarına kadar bu böyle devam etmiştir ancak 19.yy da çökmemesinin tek sebebi dönemin büyük güçlerinin onu bölüşmekteki anlaşmazlıkları olan bir devletin bu dönemlerde de dünyayı yönettiği iddiası sadece komiktir!
bu yanlışı popülist medyadan tutalım, sözlükte dahi görebiliyoruz, yok efendim 600 yıl dünyayı titrettik, bizden habersiz adım atamazdı kimse gibilerinden, osmanlı nın büyüklüğünü göstermek için böyle kasmaya gerek olduğunu sanmıyorum, gidip herhangi bir avrupa devleti müzesinde de görebilirsiniz osmanlı nın bıraktığı izleri, ancak yine de bu tip abartılı ifadelerden ne kadar kurtulursak o kadar iyidir diye düşünüyorum ama şu herşeyden gaz alan millet için bunu oldukça da zor görüyorum...
