kuruluş, yükselme, duraklama , gerileme, dağılma gibi dönemlere ayrılan ve iyi kötü 600 yıl yaşayan bir devletin uzun yaşamasının nedenleri.. tarihe bakılınca 600 yıl çok ciddi bir süredir..
milliyetçi kafa ne diyor üstadım .. bak bu yana:
örnek verilen çin medeniyeti.. doğrudan bakınca mantıklıdır.. fakat şu var. millet ve devlet ayrıdır.. çin medeniyeti binlerce yıldır devam ediyor. ama devlet diye değerlendirilen o siyasi düzen ve özellikle bir hanedanın devamlılığıdır..çinde dönem dönem farklı hanedanlar hüküm sürmüştür.. hepsini ayrı ayrı mı değerlendirelim veya birleştirelim mi.. millet aynı millet değil mi.. o zaman birleştirmek daha doğru.türk devletleri de aynı şekilde birbirinin devamı niteliğindedir.diğer yandan, osmanlı baştan sona kan bağıyla birbirine bağlı insan silsilesi ile yönetilmiştir.. önemli olan budur..
işe sadece millet açısından bakarsak da türk devleti de 2200 yıllıktır diyebiliriz azizim.. farklı devletler, aynı millet meselesi.. nitekim türk kara kuvvetleri kuruluş tarihini m.ö. 209 olarak alır.. mete han'ın kara kuvvetlerini kurduğu tarih.
reform hareketleri sonucunda mezhep savaşları.. avrupa'nın parçalanması.
denge siyaseti. osmanlı toprakları konusunda ihtilafa düşen ingiltere, fransa ve rusya devletleri arasındaki çekişmeyi osmanlı iyi
değerlendirmiş ve birine karşı bir diğerini kullanmasını bilmiştir.
'bugünkü padişahımız osmanlı döneminde yaşamış ve yine padişah olmuş olsaydı o kadar da uzun bir ömrü olmayacaktı' önermesiyle en önemli nedenin ne olduğu açıkça gözler önüne serilmiştir.
kriz yönetiminde mükemmel oluşu ve adaletli yönetimi. (bkz: zillullahi fil arz) gerileme 1550 de başladı. ve yıkılış tarihi gerilemeye göre oldukça geç.
